5510 Sayılı Kanun Özeti
5510 sayılı Sosyal Sigortalar ve Genel Sağlık Sigortası Kanunu, 14 Mayıs 2006 tarihinde yürürlüğe girmiş ve sosyal güvenlik sistemimizin temelini oluşturan bir kanundur. Kanun, çalışanların ve işverenlerin sosyal güvenlik primlerini düzenler ve sosyal güvenlik kapsamında olan kişilere sağlık, yaşlılık, malullük, ölüm ve iş kazası gibi durumlarda çeşitli sosyal güvenlik yardımları sağlar.
Kanunun Kapsamı
5510 sayılı Kanun, 4/a (SSK), 4/b (Bağ-Kur) ve 4/c (Emekli Sandığı) olmak üzere üç ayrı sigorta koluna sahiptir. 4/a sigorta kolu, işçi ve memurları, 4/b sigorta kolu, esnaf ve sanatkarları, 4/c sigorta kolu ise kamu görevlilerini kapsar.
Sosyal Güvenlik Primleri
Sosyal güvenlik primleri, çalışanların ve işverenlerin sosyal güvenlik sistemine yaptıkları ödemelerdir. Primler, çalışanların maaşlarından kesilir ve işverenler tarafından Sosyal Güvenlik Kurumu’na (SGK) ödenir. Sosyal güvenlik primleri, sağlık sigortası primi, yaşlılık sigortası primi, malullük sigortası primi, ölüm sigortası primi ve iş kazası sigortası primi olmak üzere beş ayrı kalemden oluşur.
Sosyal Güvenlik Yardımları
5510 sayılı Kanun kapsamında olan kişilere, sağlık, yaşlılık, malullük, ölüm ve iş kazası gibi durumlarda çeşitli sosyal güvenlik yardımları sağlanır. Bu yardımlar şunlardır:
- Sağlık yardımı: Sağlık yardımı, çalışanların ve bakmakla yükümlü oldukları kişilerin sağlık hizmetlerinden ücretsiz olarak yararlanmasını sağlar.
- Yaşlılık yardımı: Yaşlılık yardımı, çalışanların belirli bir yaşa ulaştıktan sonra emekli olmalarını ve emeklilik maaşı almalarını sağlar.
- Malullük yardımı: Malullük yardımı, çalışanların iş kazası veya meslek hastalığı nedeniyle malul kalmaları durumunda malullük maaşı almalarını sağlar.
- Ölüm yardımı: Ölüm yardımı, çalışanların ölümünden sonra hak sahiplerine ölüm aylığı ödenmesini sağlar.
- İş kazası yardımı: İş kazası yardımı, çalışanların iş kazası veya meslek hastalığı nedeniyle yaralanmaları veya ölmeleri durumunda kendilerine veya hak sahiplerine iş kazası tazminatı ödenmesini sağlar.
Faydalı Siteler ve İlgili Dosyalar
- Sosyal Güvenlik Kurumu (SGK) resmi web sitesi: https://www.sgk.gov.tr/
- 5510 sayılı Sosyal Sigortalar ve Genel Sağlık Sigortası Kanunu tam metni: https://www.mevzuat.gov.tr/MevzuatMetin/1.5.5510.pdf
- Sosyal güvenlik primleri hesaplama aracı: https://www.sgk.gov.tr/wps/portal/sgk/tr/emeklilik/primhesaplama
- Sosyal güvenlik yardımları başvuru formu: https://www.sgk.gov.tr/wps/portal/sgk/tr/emeklilik/sosyalguvenlikyardimlari