8. Sınıf Fen Bilimleri 3. Ünite Özeti: Canlıların Sınıflandırılması ve Çeşitliliği
Canlıların Sınıflandırılması ve Çeşitliliği ünitesi, canlıların nasıl sınıflandırıldığını ve farklı canlı gruplarının özelliklerini ele alır. Bu ünitede, canlıların sınıflandırılmasında kullanılan temel kavramlar, canlıların sınıflandırılma sistemleri ve farklı canlı gruplarının özellikleri hakkında bilgi verilir.
Canlıların Sınıflandırılmasında Kullanılan Temel Kavramlar
- Canlı: Canlılar, kendi başlarına yaşayabilen ve üreyebilen varlıklardır.
- Tür: Tür, aynı özelliklere sahip ve birbirleriyle üreyebilen canlıların oluşturduğu gruptur.
- Cins: Cins, aynı familyaya ait ve birbirleriyle yakın akraba olan türlerin oluşturduğu gruptur.
- Familya: Familya, aynı takıma ait ve birbirleriyle yakın akraba olan cinslerin oluşturduğu gruptur.
- Takım: Takım, aynı sınıfa ait ve birbirleriyle yakın akraba olan familyaların oluşturduğu gruptur.
- Sınıf: Sınıf, aynı şubeye ait ve birbirleriyle yakın akraba olan takımların oluşturduğu gruptur.
- Şube: Şube, aynı aleme ait ve birbirleriyle yakın akraba olan sınıfların oluşturduğu gruptur.
- Alem: Alem, canlıların en üst düzeydeki sınıflandırma kategorisidir.
Canlıların Sınıflandırılma Sistemleri
Canlıların sınıflandırılmasında iki farklı sistem kullanılır:
- Linne Sınıflandırma Sistemi: Linne sınıflandırma sistemi, İsveçli bilim adamı Carl Linnaeus tarafından geliştirilmiştir. Bu sistemde, canlılar alemler, şubeler, sınıflar, takımlar, familyalar, cinsler ve türler olmak üzere yedi farklı kategoriye ayrılır.
- Kladistik Sınıflandırma Sistemi: Kladistik sınıflandırma sistemi, canlıların evrimsel ilişkilerine göre sınıflandırıldığı bir sistemdir. Bu sistemde, canlılar ortak atadan itibaren dallanarak evrimleşmiş olarak kabul edilir.
Farklı Canlı Gruplarının Özellikleri
Canlılar, alemler, şubeler, sınıflar, takımlar, familyalar, cinsler ve türler olmak üzere yedi farklı kategoriye ayrılır. Her bir kategori, kendine özgü özelliklere sahiptir.
- Alemler: Canlılar, prokaryotlar ve ökaryotlar olmak üzere iki aleme ayrılır. Prokaryotlar, çekirdeği ve diğer organelleri olmayan tek hücreli canlılardır. Ökaryotlar ise, çekirdeği ve diğer organelleri olan tek hücreli veya çok hücreli canlılardır.
- Şubeler: Ökaryotlar, bitkiler, hayvanlar, mantarlar ve protistler olmak üzere dört şubeye ayrılır. Bitkiler, fotosentez yaparak kendi besinlerini üreten canlılardır. Hayvanlar, diğer canlıları yiyerek beslenen canlılardır. Mantarlar, organik maddeleri parçalayarak beslenen canlılardır. Protistler ise, çok çeşitli beslenme biçimlerine sahip tek hücreli canlılardır.
- Sınıflar: Her bir şube, kendi içinde farklı sınıflara ayrılır. Örneğin, bitkiler kapalı tohumlular ve açık tohumlular olmak üzere iki sınıfa ayrılır. Hayvanlar ise, memeliler, kuşlar, sürüngenler, amfibiler ve balıklar olmak üzere beş sınıfa ayrılır.
- Takımlar: Her bir sınıf, kendi içinde farklı takımlara ayrılır. Örneğin, memeliler takımı, primatlar, kemirgenler, etçiller, toynaklılar ve deniz memelileri olmak üzere beş takıma ayrılır.
- Familyalar: Her bir takım, kendi içinde farklı familyalara ayrılır. Örneğin, primatlar takımı, maymunlar, kuyruksuz maymunlar ve lemurlar olmak üzere üç familyaya ayrılır.
- Cinsler: Her bir familya, kendi içinde farklı cinslere ayrılır. Örneğin, maymunlar familyası, şempanzeler, goriller, orangutanlar ve gibonlar olmak üzere dört cins