8. Sınıf İnkılap Tarihi ve Atatürkçülük Konu Özeti
1. Ünite: Bir Kahraman Doğuyor
1.1. Osmanlı İmparatorluğu’nun Son Dönemleri
Osmanlı İmparatorluğu, 19. yüzyılın sonlarına doğru hızla çöküş sürecine girmiştir. Bu çöküşün nedenleri arasında, Tanzimat ve Islahat hareketlerinin yetersiz kalması, emperyalist devletlerin baskısı, iç karışıklıklar ve ekonomik sorunlar sayılabilir.
1.1.1. Tanzimat ve Islahat Hareketleri
Osmanlı İmparatorluğu, 19. yüzyılda modernleşme hareketlerine girişmiştir. Bu hareketler, Tanzimat Fermanı (1839) ve Islahat Fermanı (1856) ile başlamıştır. Tanzimat Fermanı ile Osmanlı İmparatorluğu’nda ilk defa hukukun üstünlüğü, eşitlik ve din özgürlüğü gibi temel ilkeler kabul edilmiştir. Islahat Fermanı ile ise bu ilkeler daha da genişletilmiştir.
Tanzimat ve Islahat hareketleri, Osmanlı İmparatorluğu’nda önemli değişikliklere yol açmıştır. Ancak bu hareketler, imparatorluğu tam anlamıyla modernleştirmeye yetmemiştir.
1.1.2. Emperyalist Devletlerin Baskıs
Osmanlı İmparatorluğu, 19. yüzyılda Avrupalı devletlerin baskısı altında kalmıştır. Bu devletler, imparatorluğun topraklarını ele geçirmek için çeşitli girişimlerde bulunmuşlardır. Bu girişimler sonucunda, Osmanlı İmparatorluğu’nun toprakları hızla küçülmüştür.
1.1.3. İç Karışıklıklar
Osmanlı İmparatorluğu, 19. yüzyılda çeşitli iç karışıklıklarla da mücadele etmek zorunda kalmıştır. Bu karışıklıklar, imparatorluğun gücünü daha da zayıflatmıştır.
1.1.4. Ekonomik Sorunlar
Osmanlı İmparatorluğu, 19. yüzyılda ekonomik sorunlarla da karşı karşıya kalmıştır. Bu sorunlar, imparatorluğun çöküş sürecini hızlandırmıştır.
1.2. Mustafa Kemal Atatürk’ün Doğumu ve Gençliği
Mustafa Kemal Atatürk, 1881 yılında Selanik’te doğmuştur. Babası Ali Rıza Efendi, annesi Zübeyde Hanım’dır. Mustafa Kemal, askeri okullarda eğitim görmüştür. 1905 yılında Harbiye’den mezun olmuştur.
Mustafa Kemal, 1914-1918 yılları arasında Birinci Dünya Savaşı’na katılmıştır. Savaşın sonunda Osmanlı İmparatorluğu yenilmiş ve imparatorluğun toprakları işgal edilmiştir.
1.3. Milli Mücadele’nin Başlaması
Osmanlı İmparatorluğu’nun yenilmesi üzerine, Mustafa Kemal ve arkadaşları, milli mücadeleyi başlatmaya karar vermişlerdir. Milli Mücadele’nin amacı, işgalci güçleri ülkeden kovmak ve bağımsızlığı sağlamaktır.
Milli Mücadele, 19 Mayıs 1919’da Samsun’da Mustafa Kemal’in Anadolu’ya ayak basmasıyla başlamıştır. Mustafa Kemal, Amasya Genelgesi ile milli mücadelenin gerekçelerini açıklamıştır.
1.4. Milli Mücadele’nin Gelişmeleri
Milli Mücadele, Mustafa Kemal’in liderliğinde, Türk milletinin büyük fedakârlıkları sonucunda başarıya ulaşmıştır. Milli Mücadele’nin başlıca gelişmeleri şunlardır:
- 22 Haziran 1919’da Amasya Genelgesi yayınlanmıştır.
- 23 Temmuz 1919’da Sivas Kongresi toplanmıştır.
- 4 Eylül 1920’de Erzurum Kongresi toplanmıştır.
- 23 Nisan 1920’de Ankara’da TBMM açılmıştır.
- 19 Mayıs 1921’de Sakarya Meydan Muharebesi kazanılmıştır.
- 26 Ağustos 1922’de Büyük Taarruz başlamıştır.
- 30 Ağustos 1922’de Dumlupınar Meydan Muharebesi kazanılmıştır.
- 9 Eylül 1922’de İzmir’in kurtuluşu gerçekleşmiştir.
- 11 Ekim 1922’de Mudanya Ateşkes Antlaşması imzalanmıştır.
- 24 Temmuz 1923’te Lozan Barış Antlaşması imzalanmıştır.
1.5. Milli Mücadele’nin Sonuçları
Milli Mücadele’nin başlıca sonuçları şunlardır:
- İşgalci güçler ülkeden kovulmuştur.
- Bağı