9. Sınıf Coğrafya 1. Ünite: Doğa ve İnsan
Doğa ve İnsan ünitesi, coğrafyanın temel kavramlarını ve insan ile doğal çevre arasındaki etkileşimi konu edinir. Bu ünitede, coğrafyanın tanımı, tarihi gelişimi, konusu, doğal çevre ve doğal ortam kavramları ele alınır. Ayrıca, Dünya’nın geoit şekli ve günlük hareketinin sonuçları, paralel ve meridyenler, yerel saatler ve zaman dilimleri konuları da incelenir.
Coğrafya
Coğrafya, yeryüzü ile ilgili olayları, süreçleri ve ilişkileri inceleyen bir bilim dalıdır. Coğrafya, insan ile doğal çevre arasındaki etkileşimi ve bu etkileşimin sonucunda ortaya çıkan insan-çevre sorunlarını da inceler.
Coğrafyanın Tarihi Gelişimi
Coğrafya biliminin tarihi gelişimi, Antik Çağ’a kadar uzanır. Antik Çağ’da, coğrafya bilimi, matematik, astronomi ve fizik gibi bilimlerle birlikte ele alınırdı. Antik Çağ coğrafyacılarından Eratosthenes, Dünya’nın çevresini hesaplayan ilk kişi olarak bilinir.
Ortaçağ’da, coğrafya bilimi, dinsel inançların etkisi altında kalmıştır. Bu dönemde, coğrafyacılar, dünyanın düz olduğuna inanıyorlardı.
Rönesans döneminde, coğrafya biliminde önemli gelişmeler yaşanmıştır. Bu dönemde, coğrafyacılar, dünyayı keşfetmek için yeni yollar aramaya başlamışlardır.
- yüzyılda, coğrafya bilimi, modern bilim haline gelmiştir. Bu dönemde, coğrafyacılar, dünyanın küresel olduğunu ve günlük hareket ettiğini kanıtlamışlardır.
- ve 18. yüzyıllarda, coğrafya bilimi, özellikle Avrupa’da önemli gelişmeler göstermiştir. Bu dönemde, coğrafyacılar, dünyanın iklimleri, bitkileri, hayvanları ve doğal kaynakları hakkında önemli bilgiler edinmişlerdir.
- yüzyılda, coğrafya bilimi, özellikle kıtaların oluşumu ve gelişimi hakkında önemli bilgiler edinmiştir. Bu dönemde, Charles Darwin, doğal seleksiyon teorisini geliştirmiştir.
- yüzyılda, coğrafya bilimi, özellikle insan-çevre etkileşimi ve insan-çevre sorunlarını konu alan çalışmalara ağırlık vermiştir.
Doğa ve Doğal Ortam
Doğa, insan müdahalesi olmadan var olan her şeyi ifade eder. Doğa, yeryüzündeki canlı ve cansız varlıkları kapsar.
Doğal ortam, insan müdahalesi olmadan var olan ve insan yaşamına doğrudan veya dolaylı olarak etki eden çevreyi ifade eder. Doğal ortam, yeryüzünün şekilleri, iklimi, bitki örtüsü, hayvan yaşamı ve doğal kaynakları kapsar.
Dünya’nın Geoit Şekli
Dünya, tam bir küre değildir. Dünya’nın şekli, bir küreye benzemekle birlikte, kutuplardan basık, ekvatordan şişkin bir şekle sahiptir. Bu şekle geoit adı verilir.
Dünya’nın geoit şeklinin nedenleri şunlardır:
- Dünya’nın çekimi, kutuplardan daha fazladır. Bu nedenle, kutuplar daha fazla basılıdır.
- Dünya’nın dönüşü, ekvatorda daha fazladır. Bu nedenle, ekvator daha şişkindir.
Dünya’nın Günlük Hareketi ve Sonuçları
Dünya, kendi ekseni etrafında batıdan doğuya doğru döner. Bu harekete Dünya’nın günlük hareketi adı verilir.
Dünya’nın günlük hareketinin sonuçları şunlardır:
- Güneş’in doğuşu ve batışı
- Gece ve gündüzün oluşumu
- Dünya’nın farklı yerlerinde farklı yerel saatlerin olması
Paralel ve Meridyenler
Dünya, ekvatoru merkez alan ve birbirini dik kesen iki boyutlu bir ağ ile kaplıdır. Bu ağa coğrafi koordinat sistemi adı verilir.
Coğrafi koordinat sistemini oluşturan paralel ve meridyenler, Dünya’nın konumunu belirlemeye yardımcı olur.
Paralel
Ekvatoru merkez alan ve birbirine paralel uzanan çizgilere paralel adı verilir. Paraleller, Dünya’nın enlem derecelerini belirlemeye yardımcı olur.
Meridyen
Greenwich Rasathanesi’nden geçen ve birbirini dik kesen çizgilere meridyen adı verilir. Meridyenler, Dünya’nın boylam derecelerini belirlemeye yardımcı olur.
Yerel Saatler
Dünya, kendi ekseni etrafında batıdan doğuya doğru döndüğü için
Önemli Not: Bu yazı Google Gemini yapay zekası tarafından otomatik olarak oluşturulmuştur ve hatalı bilgiler içerebilir. Düzeltmek için iletişim sayfamızdaki formdan veya yine iletişim sayfamızda bulunan eposta adresi yoluyla bizimle iletişime geçebilirsiniz. Hata varsa hemen düzeltilmektedir.