9. Sınıf Edebiyat Özeti
1. Ünite: Edebiyat Nedir?
Edebiyat, duygu, düşünce, olay ve imgelerin (hayallerin) insanlarda estetik bir zevk uyandıracak şekilde dil aracılığıyla sözlü veya yazılı olarak biçimlendirilmesi sanatıdır. Edebiyat, dilin sanatsal bir şekilde kullanılmasıyla ortaya çıkan güzel sanatlardan biridir.
Edebiyatın temel özellikleri şunlardır:
- Estetik zevk uyandırması: Edebiyat ürünlerinin temel amacı, okuyucuda veya dinleyicide estetik bir zevk uyandırmasıdır. Bu zevk, eserin dil, üslup, anlatım gibi unsurlarından kaynaklanır.
- Dil aracılığıyla yapılması: Edebiyat, dilin sanatsal bir şekilde kullanılmasıyla ortaya çıkar. Edebiyat ürünlerinde dil, bir araç olarak kullanılır ve eserin konusunu, ana fikrini, duygu ve düşüncelerini aktarmak için kullanılır.
- İnsanların duygu, düşünce ve hayallerini yansıtması: Edebiyat, insanların duygu, düşünce ve hayallerini yansıtır. Edebiyat ürünleri, insanların iç dünyasını anlamamızı ve kendimizi daha iyi ifade etmemizi sağlar.
Edebiyat, sözlü ve yazılı olmak üzere iki ana bölüme ayrılır.
Sözlü Edebiyat
Sözlü edebiyat, anlatım aracı olarak sözün kullanıldığı, yazının bulunmadığı çağlarda üretilmiş, dilden dile söylenerek günümüze gelmiş, halkın ortak malı olmuş ürünleri içerir. Sözlü edebiyat ürünleri, genellikle anonimdir.
Sözlü edebiyat ürünleri şu şekilde sınıflandırılabilir:
- Destanlar: Milletlerin tarihini, kültürünü ve geleneklerini anlatan, kahramanlık, aşk, doğa gibi konuları işleyen uzun şiirlerdir.
- Halk şiiri: Halkın içinden gelen, halk tarafından sevilerek söylenen şiirlerdir. Koşma, türkü, semai, varsağı gibi türleri vardır.
- Halk hikayeleri: Halkın içinden gelen, halk tarafından sevilerek anlatılan hikayelerdir. Keloğlan, Nasreddin Hoca, Dede Korkut gibi hikayeleri vardır.
- Masallar: Gerçek olmayan, hayal ürünü olan, genellikle iyilerin kötüleri yenmesini konu alan hikayelerdir.
- Efsaneler: Gerçekte yaşanmış veya yaşanmış gibi kabul edilen, olağanüstü olayları anlatan hikayelerdir.
Yazılı Edebiyat
Yazılı edebiyat, anlatım aracı olarak yazının kullanıldığı, yazarı belli olan her türlü edebiyat ürünlerini içerir. Yazılı edebiyat ürünleri, genellikle belirli bir tarihte ve belirli bir yazar tarafından yazılmıştır.
Yazılı edebiyat ürünleri şu şekilde sınıflandırılabilir:
- Şiir: Duygu, düşünce ve hayallerin dil aracılığıyla ritmik bir şekilde anlatıldığı edebiyat türüdür.
- Nesir: Düz yazıyla yazılan, duygu, düşünce ve hayallerin anlatıldığı edebiyat türüdür. Roman, hikaye, anı, deneme, gezi yazısı, makale, mektup gibi türleri vardır.
- Tiyatro: Sahnede oynanmak üzere yazılmış, olay örgüsü olan edebiyat türüdür.
- Eleştiri: Edebi eserleri inceleyen, değerlendiren edebiyat türüdür.
9. Sınıf Edebiyat Dersinde Öğrenilecek Diğer Konular
- Söz Sanatları: Edebî metinlerde kullanılan ve anlamı güçlendiren, süsleyen söz ve söz öbekleridir.
- Dil Bilgisi: Dilin yapısını ve işleyişini inceleyen bilim dalıdır.
- Yazım Kuralları: Türkçenin yazım kurallarıdır.
- Noktalama İşaretleri: Türkçenin noktalama işaretleridir.
9. Sınıf Edebiyat Dersinin Önemi
- sınıf edebiyat dersi, Türk edebiyatına giriş niteliğinde bir derstir. Bu derste öğrenciler, Türk edebiyatının temellerini, edebiyat türlerini, söz sanatlarını, dil bilgisini ve yazım kurallarını öğrenirler. Bu bilgiler, öğrencilerin Türk edebiyatına daha derinlemesine ilgi duymalarını ve Türk edebiyatı ürünlerini daha iyi anlamalarını sağlar.
9. Sınıf Edebiyat Dersinde Başarılı Olmak İçin
- sınıf edebiyat dersinde başarılı olmak için aşağıdaki önerilere uyulması faydalı olacaktır:
- Dersleri düzenli olarak takip edin.
- **Ders kitaplarını ve ders notlarınızı dikkatlice inceleyin