9. Sınıf Fizik Enerji Formülleri
Enerji, bir sistemin iş yapma veya ısı üretme yeteneğidir. Enerji birçok farklı biçimde olabilir, ancak en yaygın biçimleri kinetik enerji, potansiyel enerji, ısı enerjisi ve elektrik enerjisidir.
Kinetik Enerji
Kinetik enerji, hareket eden bir cismin enerjisidir. Bir cismin kinetik enerjisi, kütlesi ve hızının karesi ile doğru orantılıdır. Kinetik enerji formülü:
Ek = 1/2 mv^2
- Ek: Kinetik enerji (joule)
- m: Cismin kütlesi (kilogram)
- v: Cismin hızı (metre/saniye)
Potansiyel Enerji
Potansiyel enerji, bir cismin konumundan kaynaklanan enerjisidir. Bir cismin potansiyel enerjisi, kütlesi, yerçekimi ivmesi ve yüksekliği ile doğru orantılıdır. Potansiyel enerji formülü:
Ep = mgh
- Ep: Potansiyel enerji (joule)
- m: Cismin kütlesi (kilogram)
- g: Yerçekimi ivmesi (9,8 m/s^2)
- h: Cismin yüksekliği (metre)
Isı Enerjisi
Isı enerjisi, bir sistemin sıcaklığından kaynaklanan enerjisidir. Bir sistemin ısı enerjisi, sıcaklığı ve kütlesi ile doğru orantılıdır. Isı enerjisi formülü:
Q = mcΔt
- Q: Isı enerjisi (joule)
- m: Sistemin kütlesi (kilogram)
- c: Sistemin özgül ısısı (joule/kilogram santigrat derece)
- Δt: Sistemin sıcaklık değişimi (santigrat derece)
Elektrik Enerjisi
Elektrik enerjisi, elektrik yüklerinin hareketinden kaynaklanan enerjidir. Bir elektrik devresindeki elektrik enerjisi, akım, gerilim ve zaman ile doğru orantılıdır. Elektrik enerjisi formülü:
E = IVt
- E: Elektrik enerjisi (joule)
- I: Akım (amper)
- V: Gerilim (volt)
- t: Zaman (saniye)
Enerji Dönüşümleri
Enerji, bir biçimden diğerine dönüştürülebilir. Örneğin, kinetik enerji, potansiyel enerjiye dönüştürülebilir ve potansiyel enerji, kinetik enerjiye dönüştürülebilir. Isı enerjisi, elektrik enerjisine dönüştürülebilir ve elektrik enerjisi, ısı enerjisine dönüştürülebilir.
Enerji Verimliliği
Enerji verimliliği, enerjiyi daha az kullanarak aynı işi yapmaktır. Enerji verimliliği, enerji kaynaklarının korunmasına ve enerji maliyetlerinin düşürülmesine yardımcı olur.
Faydalı Siteler ve Dosyalar