Sülüs Yazı Örnekleri
Sülüs, İslam hat sanatının en eski ve en önemli yazı türlerinden biridir. Düz ve eğri çizgilerin uyumlu bir şekilde bir araya gelmesiyle oluşturulan sülüs, heybetli ve etkileyici bir görünüme sahiptir. Bu özelliğiyle sülüs, özellikle cami ve medreseler gibi dini yapılarda, levha ve tezhiplerde, hatta tuğralarda kullanılmıştır.
Sülüs yazının ilk örnekleri, Abbasi döneminde ortaya çıkmıştır. Bu dönemde sülüs yazının gelişiminde en önemli rolü oynayan hattatlardan biri İkrime’dir. İkrime’nin ardından gelen Hattat Yakut-ül-Mustasimi, sülüs yazının gelişimini daha da ileriye götürmüştür. Yakut-ül-Mustasimi, sülüs yazının incelikleri ve ayrıntılarına büyük önem vermiş, bu sayede sülüs yazının estetik değerini artırmıştır.
Türkler, İslamiyet’i kabul ettikten sonra sülüs yazıyı da benimsemişler ve bu yazı türünde önemli gelişmeler kaydetmişlerdir. Türk hattatlarından biri olan Yakut-ül-Mustasimi’nin öğrencisi olan Şeyh Hamdullah, sülüs yazının klasik formunu oluşturmuştur. Şeyh Hamdullah’ın ardından gelen hattatlardan biri olan Hafız Osman, sülüs yazının gelişimine büyük katkılar sağlamıştır. Hafız Osman, sülüs yazının daha incelikli ve estetik bir hale gelmesini sağlamıştır.
Sülüs yazı, günümüzde de İslam dünyasında yaygın olarak kullanılan bir yazı türüdür. Sülüs yazıyla yazılmış önemli eserlerden bazıları şunlardır:
- Kur’an-ı Kerim
- Hadis kitapları
- Mevlana’nın Mesnevi’si
- Yunus Emre’nin şiirleri
- Divan edebiyatı şairlerinin şiirleri
Sülüs Yazının Özellikleri
Sülüs yazının başlıca özellikleri şunlardır:
- Düz ve eğri çizgilerin uyumlu bir şekilde bir araya gelmesiyle oluşur.
- Heybetli ve etkileyici bir görünüme sahiptir.
- Özellikle cami ve medreseler gibi dini yapılarda, levha ve tezhiplerde, hatta tuğralarda kullanılır.
Sülüs Yazının Çeşitleri
Sülüs yazının başlıca çeşitleri şunlardır:
- Normal Sülüs: Bu yazı çeşidi, sülüs yazının en yaygın kullanılan çeşididir.
- Celi Sülüs: Bu yazı çeşidi, normal sülüs yazıdan daha büyük ve gösterişlidir.
- Muhakkak Sülüs: Bu yazı çeşidi, normal sülüs yazıdan daha küçük ve incedir.
Sülüs Yazının Yazımı
Sülüs yazının yazımı için kamış kalem kullanılır. Kalemin ağzı 3-4 mm genişliğinde olmalıdır. Sülüs yazının yazım kuralları şunlardır:
- Harflerin gözleri, ağızları, başları daha mürekkep şekiller almıştır.
- Harflerin şahsiyetleri iyice belirlenmiştir.
- Hat daha açık bir hale gelmiştir.
- Düz ve eğri çizgiler sülüs bünyesinin ana unsurlarıdır.
Sülüs Yazısı Örnekleri
Normal Sülüs Yazısı Örnekleri
- Kur’an-ı Kerim
- Hadis kitapları
- Mevlana’nın Mesnevi’si
- Yunus Emre’nin şiirleri
- Divan edebiyatı şairlerinin şiirleri
Celi Sülüs Yazısı Örnekleri
- Cami ve medreselerin kapı ve pencereleri
- Levha ve tezhipler
- Tuğralar
Muhakkak Sülüs Yazısı Örnekleri
- Küçük boyutlu levhalar
- Kitapların başlıkları
- Tezhiplerin bazı bölümleri
Sonuç
Sülüs yazı, İslam hat sanatının en önemli ve en etkili yazı türlerinden biridir. Heybetli ve etkileyici bir görünüme sahip olan sülüs yazı, yüzyıllar boyunca cami, medrese, levha, tezhip ve tuğra gibi farklı alanlarda kullanılmıştır. Sülüs yazı, günümüzde de İslam dünyasında yaygın olarak kullanılan bir yazı türüdür.