Zabıta Memuru Nedir?
Zabıta memuru, kamu düzeninin ve halk sağlığının korunması için belediyeye bağlı olarak çalışan kamu görevlisidir. Zabıta memurları, belediye sınırları içinde beldenin düzenini, belde halkının huzurunu ve sağlığını korumak amacıyla ilgili mevzuatta, belediye zabıtasınca yerine getirileceği belirtilen görevleri yapmak ve yetkileri kullanmakla görevlidir.
Zabıta Memurunun Görevleri
Zabıta memurunun görevleri, 5393 sayılı Belediye Kanunu’nun 15. maddesinde şu şekilde belirtilmiştir:
- Beldenin düzeni ve esenliği ile ilgili görevleri:
- Belediye sınırları içinde beldenin düzenini, belde halkının huzurunu ve sağlığını korumak amacıyla ilgili mevzuatta, belediye zabıtasınca yerine getirileceği belirtilen görevleri yapmak ve yetkileri kullanmak.
- Belediyenin imar, çevre, sağlık, trafik, turizm, toptancı hali, deniz, işyeri ruhsat, tüketici hakları, ilan ve reklam gibi konulardaki mevzuat hükümlerinin uygulanmasını sağlamak.
- Belediyenin mülk ve hizmetlerinin korunmasını sağlamak.
- Belediye hizmetlerinin yerine getirilmesinde yardımcı olmak.
- Afet ve acil durum hallerinde görev yapmak:
- Afet ve acil durum hallerinde, belediye başkanının veya görevlendireceği kişinin emri altında, afet ve acil durum planlarında belirtilen görevleri yapmak ve yetkileri kullanmak.
Zabıta memurunun görevleri, genel olarak şu başlıklar altında toplanabilir:
- Düzen ve huzurun korunması: Zabıta memurları, belediye sınırları içinde huzur ve düzenin bozulmasını önlemek için görev yaparlar. Bu kapsamda, gürültü kirliliği, çevre kirliliği, trafik düzensizliği, işgal ve kaçakçılık gibi konularda denetimler yaparlar ve gerekli önlemleri alırlar.
- Sağlık ve güvenliğin sağlanması: Zabıta memurları, belediye sınırları içinde halk sağlığının ve güvenliğinin sağlanmasından sorumludur. Bu kapsamda, gıda güvenliği, iş sağlığı ve güvenliği, çevre sağlığı gibi konularda denetimler yaparlar ve gerekli önlemleri alırlar.
- Belediye hizmetlerinin yerine getirilmesi: Zabıta memurları, belediye hizmetlerinin yerine getirilmesinde yardımcı görevler üstlenir. Bu kapsamda, trafik düzenlemesi, park ve bahçelerin bakımı, kaldırım ve yolların temizliği gibi işlerde görev yaparlar.
- Afet ve acil durumlarda görev yapmak: Zabıta memurları, afet ve acil durumlarda halkın can ve mal güvenliğinin korunması için görev yaparlar. Bu kapsamda, arama kurtarma, yardım dağıtımı, tahliye gibi çalışmalarda görev alırlar.
Zabıta Memurunun Yetkileri
Zabıta memurları, görevlerini yerine getirirken kanunlarla kendilerine verilen yetkileri kullanırlar. Bu yetkiler, 5393 sayılı Belediye Kanunu’nun 15. maddesinde şu şekilde belirtilmiştir:
- Denetim yapmak: Zabıta memurları, belediye sınırları içinde denetim yapmakla görevlidir. Bu kapsamda, ilgili mevzuat hükümlerinin uygulanmasını sağlamak, düzen ve huzuru sağlamak, sağlık ve güvenliği sağlamak, belediye hizmetlerinin yerine getirilmesini sağlamak amacıyla gerekli denetimleri yapabilirler.
- İkaz ve uyarı yapmak: Zabıta memurları, görevlerini yerine getirirken, vatandaşları ikaz ve uyarı yapabilirler. Bu kapsamda, düzen ve huzurun bozulmasını önleyici, sağlık ve güvenliğin sağlanmasına yönelik, belediye hizmetlerinin yerine getirilmesine yardımcı olacak uyarılarda bulunabilirler.
- Önleme ve durdurma: Zabıta memurları, kamu düzeninin ve güvenliğinin korunması amacıyla, gerekli gördüğü durumlarda, vatandaşları ve araçları durdurabilir, gerekli önlemleri alabilirler.
- Mühürleme ve zapt etme: Zabıta memurları, kanunlarla kendilerine verilen yetkileri kullanarak, gerekli gördüğü durumlarda, işyerlerini, araçları, malları veya belgeleri mühürleyebilir veya zapt edebilirler.
- İtfaiye ve ambulans gibi acil müdahale araçlarını kullanmak: Zabıta memurları, afet ve acil durumlarda, itfaiye ve ambulans gibi acil müdahale araçlarını kullanabilirler.
Zabıta Memuru Nasıl Olunur?
Zabıta memuru olmak için, üniversitelerin ilgili bölümlerinden mezun olmak veya meslek liselerinin zabıta bölümü mezunu olmak gerekir. Ayrıca, zabıta memuru olmak için, en az 18 yaşını doldurmuş olmak, kamu haklarından mahrum bulunmamak, askerlik hizmetini yapmış olmak veya muaf olmak, askerlik çağına gelmemiş olmak, sağlık yönünden sağlam olmak