Mübaşir Nedir?
Mübaşir, Türkiye Cumhuriyeti mahkemelerinde görev yapan yardımcı yargı personelidir. Adalet Bakanlığınca taşra ve merkez teşkilatında görevlendirilmek üzere atanan mübaşirlerin en az lise mezunu ve tutanak bilme yeteneğine sahip olması gerekmektedir.
Mübaşirlerin Görevleri Nelerdir?
Mübaşirlerin görevleri, 2802 sayılı Hakimler ve Savcılar Kanunu’nun 118. maddesinde şu şekilde sıralanmıştır:
- Mahkemede duruşmaya girecek kimseleri ve tanıkları çağırarak, mahkemede düzeni sağlamak,
- Hakimin emir ve beyanlarını bildirmek,
- Mahkemede kullanılan araç ve gereçlerin bakım ve onarımını yapmak,
- Mahkemede bulunan evrakların muhafazasını sağlamak,
- Mahkemede yapılan işlemlerin tutanaklarını tutmak,
- Mahkemede bulunan zimmetlerin muhafazasını sağlamak,
- Mahkemede bulunan posta ve tebligat işlerini yürütmek,
- Mahkemede bulunan arşiv ve dosyaların düzenini sağlamak,
- Mahkemede bulunan diğer görevleri yerine getirmek.
Bu görevlerin yanı sıra, mübaşirler duruşma sırasında hakime yardımcı olarak, duruşmanın düzenli ve sağlıklı bir şekilde yürütülmesini sağlarlar. Örneğin, duruşma başlamadan önce salonda düzeni sağlamak, tanıkları ve davacıları çağırarak yerlerini almalarını sağlamak, duruşma sırasında hakimin emir ve beyanlarını bildirmek, duruşma sonunda tutanağı hazırlamak gibi görevleri yerine getirirler.
Mübaşirler Nasıl Olunur?
Mübaşir olmak için, aşağıdaki şartların sağlanması gerekmektedir:
- Türkiye Cumhuriyeti vatandaşı olmak,
- En az lise mezunu olmak,
- Tutunak bilmek,
- Erkekler için askerlik hizmetini yapmış olmak veya askerlik hizmetinden muaf olmak,
- Kamu haklarından mahrum bulunmamak,
- Ağır hapis cezasından hükümlü olmamak veya affa uğramış olsa bile devletin güvenliğine karşı suçlar, Anayasal düzene ve bu düzenin işleyişine karşı suçlar, zimmet, irtikap, rüşvet, hırsızlık, dolandırıcılık, sahtecilik, güveni kötüye kullanma, hileli iflas, ihaleye fesat karıştırma, edimin ifasına fesat karıştırma, suçtan kaynaklanan malvarlığı değerlerini aklama veya kaçakçılık suçlarından mahkûm olmamak,
- Terör örgütleriyle irtibatı veya iltisakı bulunmamak.
Bu şartları sağlayan adaylar, Adalet Bakanlığı tarafından yapılan mübaşirlik sınavına katılabilirler. Sınavda başarılı olan adaylar, mübaşir olarak atanırlar.
Mübaşirlerin Kariyer İmkanları
Mübaşirler, Adalet Bakanlığı teşkilatında görev yapan yardımcı yargı personelidir. Mübaşir olarak görev yaptıktan sonra, hakimlik veya savcılık sınavına girebilirler. Bu sınavlarda başarılı olan mübaşirler, hakim veya savcı olarak atanabilirler.
Mübaşirler, Adalet Bakanlığı tarafından düzenlenen hizmet içi eğitimlere katılarak, mesleki bilgi ve becerilerini geliştirebilirler. Ayrıca, mübaşirler, Adalet Bakanlığı tarafından düzenlenen sınavlarda başarılı oldukları takdirde, daha üst kademelere yükselebilirler.
Mübaşirlerin Sorumlulukları
Mübaşirler, görev yaptıkları mahkemenin düzeninden ve disiplininden sorumludur. Duruşmaların düzenli ve sağlıklı bir şekilde yürütülmesini sağlamak, mahkemede bulunan evrakların muhafazasını sağlamak, mahkemede yapılan işlemlerin tutanaklarını tutmak gibi görevleri yerine getirirken, bu sorumlulukları da yerine getirmek zorundadırlar.
Mübaşirler, görev yaptıkları mahkemenin itibarını korumakla da yükümlüdürler. Bu nedenle, görevleriyle ilgili olarak gizlilik kurallarına uymak, görevini ifa ederken tarafsız olmak, göreviyle ilgili olarak yalan beyanda bulunmaktan kaçınmak gibi sorumlulukları da yerine getirmek zorundadırlar.
Mübaşirlerin Önemi
Mübaşirler, mahkemelerin düzenli ve işlevsel bir şekilde çalışmasında önemli bir rol oynarlar. Duruşmaların düzenli ve sağlıklı bir şekilde yürütülmesini sağlamak, mahkemede bulunan evrakların muhafazasını sağlamak, mahkemede yapılan işlemlerin tutanaklarını tutmak gibi görevleri yerine getirirken, mahkemelerin işleyişinde önemli bir katkı sağlarlar.
Bu nedenle, mübaşirler, adalet sisteminin önemli bir parçası olarak kabul edilirler.