Celali takvimi, Osmanlı İmparatorluğu’nun 1079 yılından 1926 yılına kadar kullandığı bir takvimdir. Celali takvimini, Osmanlı İmparatorluğu’nun 10. padişahı olan III. Murat’ın veziri Koca Sinan Paşa bulmuştur.
Koca Sinan Paşa, takvimin düzenlenmesi için görevlendirildiğinde, o dönemde kullanılan Hicri takvimin bazı eksikliklerinin olduğunu fark etmiştir. Hicri takvim, Ay’ın hareketlerine göre düzenlendiğinden, yıl uzunluğu 354 gündür. Bu da, yılın mevsimlerle uyumsuz olmasına neden olmaktadır. Ayrıca, Hicri takvimde artık yıl uygulaması yoktur. Bu nedenle, zamanla takvim, gerçek zamanla giderek daha fazla uyumsuz hale gelmektedir.
Koca Sinan Paşa, bu eksiklikleri gidermek için Celali takvimini geliştirmiştir. Celali takvimi, Güneş’in hareketlerine göre düzenlenmiştir. Bu nedenle, yıl uzunluğu 365 gündür. Ayrıca, Celali takvimde artık yıl uygulaması vardır. Bu nedenle, takvim, gerçek zamanla uyumludur.
Celali takvimi, 1079 yılında yürürlüğe girmiştir. Takvim, ilk olarak Osmanlı İmparatorluğu’nun Anadolu topraklarında kullanılmıştır. Daha sonra, diğer bölgelerde de kullanılmaya başlanmıştır.
Celali takvimi, Osmanlı İmparatorluğu’nun sonuna kadar kullanılmıştır. 1926 yılında, cumhuriyetin ilanından sonra, yerini Rumi takvime bırakmıştır.
Celali takviminin özellikleri
- Güneş’in hareketlerine göre düzenlenmiştir.
- Yıl uzunluğu 365 gündür.
- Artık yıl uygulaması vardır.
- 12 ay ve 354 gün vardır.
- Aylar, Güneş’in hareketlerine göre adlandırılmıştır.
Celali takviminin avantajları
- Güneş’in hareketlerine göre düzenlendiğinden, yılın mevsimlerle uyumludur.
- Artık yıl uygulaması sayesinde, takvim, gerçek zamanla uyumludur.
Celali takviminin dezavantajları
- Diğer takvimlere göre daha karmaşıktır.
- Takvim hesaplamaları daha zordur.
Celali takviminin tarihi
Koca Sinan Paşa, Celali takvimini geliştirmek için uzun yıllar çalışmıştır. Takvimin ilk taslağını 1078 yılında tamamlamıştır. Takvim, 1079 yılında yürürlüğe girmiştir.
Celali takvimi, ilk olarak Osmanlı İmparatorluğu’nun Anadolu topraklarında kullanılmıştır. Daha sonra, diğer bölgelerde de kullanılmaya başlanmıştır.
Celali takvimi, Osmanlı İmparatorluğu’nun sonuna kadar kullanılmıştır. 1926 yılında, cumhuriyetin ilanından sonra, yerini Rumi takvime bırakmıştır.
Celali takviminin günümüzdeki kullanımı
Celali takvimi, günümüzde artık kullanılmamaktadır. Ancak, bazı dini ve kültürel etkinliklerde hala kullanılmaktadır. Örneğin, Hacı Bektaş-ı Veli’nin vefat günü olan Hızırellez, Celali takvimine göre kutlanmaktadır.
Sonuç olarak, Celali takvimi, Osmanlı İmparatorluğu’nun kullandığı önemli bir takvimdir. Takvim, Güneş’in hareketlerine göre düzenlenmiştir ve yılın mevsimlerle uyumludur. Takvim, 1926 yılına kadar kullanılmıştır ve günümüzde de bazı dini ve kültürel etkinliklerde kullanılmaktadır.