Kuduz Aşısını Kim Buldu?
Kuduz aşısını bulan kişi, Fransız mikrobiyolog ve kimyager Louis Pasteur’dür. Pasteur, kuduz aşısını geliştirmeden önce, şarbon ve tavuk kolerası gibi diğer hastalıkların da aşılarını geliştirmişti.
Pasteur, kuduz aşısını geliştirmeye 1884 yılında başladı. Kuduz hastalığının, bir kuduz hayvanın tükürüğündeki kuduz virüsü tarafından bulaştığını biliyordu. Bu nedenle, kuduz virüsü ile aşılanan bir kişinin, virüsü vücudunda öldürecek antikorlar geliştireceğini düşündü.
Pasteur, kuduz aşısını geliştirmek için, kuduz köpeklerden alınan beyin dokusunu kullandı. Bu dokuyu, ısıtarak virüsün etkisini azalttı. Ardından, bu dokuları tavşanlara enjekte etti. Tavşanlar, virüsü vücutlarında öldürecek antikorlar geliştirdi.
Pasteur, bu deneylerin sonucunda, kuduz aşısını geliştirdi. Aşı, kuduz virüsü ile aşılanan bir kişinin, kuduz hastalığını geçirmesini önlemek için kullanıldı.
Pasteur’ün Kuduz Aşısı Deneyleri
Pasteur, kuduz aşısını geliştirmek için yaptığı deneylerde, öncelikle tavşanları kullandı. Tavşanlara, ısıtılmış kuduz köpek beyni dokusu enjekte edildi. Tavşanlar, bu enjeksiyonlardan sonra, kuduz virüsü ile aşılanmış olsalar bile, hastalanmadılar.
Pasteur, tavşanlarda başarılı sonuçlar elde ettikten sonra, aşıyı insanlar üzerinde denemeye karar verdi. İlk deneyini, 6 Temmuz 1885 tarihinde, kuduz bir köpek tarafından ısırılmış olan 9 yaşındaki Joseph Meister’a yaptı.
Meister, kuduz hastalığının ölümcül bir hastalık olduğunu biliyordu. Bu nedenle, Pasteur’ün aşısını denemeye karar verdi. Pasteur, Meister’a, 11 gün boyunca, günde 5 kez kuduz aşısı uyguladı.
Aşılar, Meister’ın vücudunda antikorlar geliştirmesini sağladı. Meister, aşılardan sonra, kuduz hastalığını geçirmedi. Bu, Pasteur’ün kuduz aşısının başarılı olduğunun ilk kanıtıydı.
Kuduz Aşısının Gelişimi
Pasteur, kuduz aşısını geliştirmesinin ardından, bu aşıyı dünyanın birçok ülkesinde yaygınlaştırmaya çalıştı. Aşı, kısa sürede birçok ülkede kullanılmaya başlandı. Kuduz aşısı, kuduz hastalığının yayılmasını ve ölümcül olmasını önlemede önemli bir rol oynadı.
Günümüzde, kuduz aşısı, kuduz hastalığını önlemek için en etkili yöntemlerden biridir. Aşı, kuduz virüsü ile enfekte olmuş kişilere uygulanır. Aşı, virüsün etkisini azaltarak, hastanın kuduz hastalığını geçirmesini önler.
Kuduz Aşısının Yan Etkileri
Kuduz aşısının, bazı yan etkileri olabilir. Bu yan etkiler, genellikle hafiftir ve kısa sürede geçer.
Kuduz aşısının en yaygın yan etkileri şunlardır:
- Enjeksiyon bölgesinde ağrı, kızarıklık ve şişlik
- Baş ağrısı
- Yorgunluk
- Halsizlik
- Ateş
Kuduz aşısının, daha ciddi yan etkileri de olabilir. Bu yan etkiler, genellikle aşıya karşı alerjisi olan kişilerde görülür.
Kuduz aşısının ciddi yan etkileri şunlardır:
- Anafilaksi: Bu, ani ve ciddi bir alerjik reaksiyondur. Anafilaksi, nefes almada zorluk, yüzde, dilde ve boğazda şişlik gibi belirtilere neden olabilir.
- Ensefalit: Bu, beynin iltihaplanmasıdır. Ensefalit, ateş, baş ağrısı, kusma, bilinç kaybı gibi belirtilere neden olabilir.
Kuduz Aşısının Önemi
Kuduz, ölümcül bir hastalıktır. Kuduz virüsü ile enfekte olan kişilerin yaklaşık %99’u, hastalıktan ölür.
Kuduz aşısı, kuduz hastalığını önlemenin en etkili yoludur. Aşı, kuduz virüsü ile enfekte olmuş kişilere uygulanır. Aşı, virüsün etkisini azaltarak, hastanın kuduz hastalığını geçirmesini önler.
Kuduz aşısı, özellikle kuduz virüsü ile enfekte olma riski yüksek olan kişilere uygulanmalıdır. Bu kişiler şunlardır:
- Veteriner hekimler
- Hayvan bakıcılar
- Ormancılar