Narkozu Kim Buldu?
Narkoz, ameliyat veya diğer tıbbi işlemler sırasında ağrıyı ve bilinç kaybını önlemek için kullanılan kimyasal maddelerdir. Narkozun tarihi, MÖ 4000 yıllarına kadar uzanan, uzun ve karmaşık bir geçmişe sahiptir.
Eski Çağ’da Narkoz
Eski çağlarda, insanlar ağrıyı ve bilinç kaybını önlemek için çeşitli yöntemler kullanmışlardır. Örneğin, Sümerler, Antik Mısırlılar, Çinliler ve Hintliler, ağrıyı hafifletmek için alkol, uyuşturucu bitkiler ve alkollü içecekler kullanmışlardır.
Antik Yunan’da, Hipokrat, ağrıyı hafifletmek için kenevir, mantar ve afyon gibi bitkilerin kullanılmasını önermiştir. Ayrıca, Hipokrat, ameliyat sırasında hastanın bilincini kaybetmesini sağlamak için, hastanın ağzına bir bez parçası koyarak içine eter veya başka bir uyuşturucu madde koymayı önermiştir.
Orta Çağ’da Narkoz
Orta Çağ’da, ağrıyı ve bilinç kaybını önlemek için kullanılan yöntemler, eski çağlarda kullanılan yöntemlere benzerdi. Bu dönemde, özellikle afyon ve mantar gibi bitkilerin kullanımı yaygındı.
16. Yüzyıldan Sonra Narkoz
- yüzyıldan sonra, anestezi alanında önemli gelişmeler yaşanmaya başladı. Bu dönemde, özellikle eter ve kloroform gibi gazların anestezik etkileri keşfedildi.
Eter
Eter, 16. yüzyılda ilk kez keşfedilen bir gazdır. Eter, ilk olarak 1842 yılında Horace Wells tarafından diş çekimi sırasında anestezik olarak kullanılmıştır. Wells, eterin anestezik etkisini keşfetmeden önce, ağrıyı hafifletmek için cıva oksit kullanmıştır. Ancak, cıva oksit, ciddi yan etkilere neden olabileceğinden, yaygın olarak kullanılmamıştır.
Kloroform
Kloroform, 1831 yılında keşfedilen bir gazdır. Kloroform, ilk olarak 1846 yılında James Young Simpson tarafından ameliyat sırasında anestezik olarak kullanılmıştır. Simpson, kloroformun anestezik etkisini keşfetmeden önce, ağrıyı hafifletmek için oksijen ve azot protoksit karışımı kullanmıştır. Ancak, bu karışım, yeterli anestezi sağlamadığı için, Simpson, kloroformu kullanmaya başlamıştır.
Morton’ın 1846’daki Tarihi Deney
Narkoz alanındaki en önemli gelişmelerden biri, 1846 yılında William Thomas Green Morton tarafından yapılan deneydir. Morton, 16 Ekim 1846 tarihinde, Massachusetts General Hospital’da, eter anestezisi ile bir hastanın boyun bölgesindeki bir tümörün cerrahi olarak çıkarılmasını sağlamıştır. Bu deney, genel anestezinin halka açık ilk gösterimi olarak kabul edilmektedir.
Morton’ın deneyinden sonra, anestezi hızla yaygınlaşmıştır. 1847 yılında, kloroform da anestezik olarak kullanılmaya başlanmıştır.
20. Yüzyıldan Sonra Narkoz
- yüzyıldan sonra, anestezi alanında önemli gelişmeler yaşanmaya devam etmiştir. Bu dönemde, özellikle lokal anestezikler ve sedatiflerin geliştirilmesi, anestezinin daha güvenli ve etkili bir şekilde kullanılmasını sağlamıştır.
Lokal Anestezikler
Lokal anestezikler, ameliyat veya diğer tıbbi işlemler sırasında, belirli bir bölgedeki ağrıyı önlemek için kullanılan kimyasal maddelerdir. Lokal anestezikler, genellikle enjeksiyon yoluyla uygulanır.
Sedatifler
Sedatifler, ameliyat veya diğer tıbbi işlemler sırasında, hastanın sakinleşmesini ve rahatlamasını sağlamak için kullanılan kimyasal maddelerdir. Sedatifler, genellikle ağız yoluyla veya damar yoluyla uygulanır.
Günümüzde Narkoz
Günümüzde, anestezi, tıbbi uygulamalarda yaygın olarak kullanılan bir yöntemdir. Anestezi, hastanın ağrısını ve bilinç kaybını önlemek suretiyle, ameliyat veya diğer tıbbi işlemlerin güvenli ve etkili bir şekilde yapılmasını sağlar.
Narkozun Tıbbi Uygulamaları
Narkoz, tıbbi uygulamalarda aşağıdaki amaçlar için kullanılır:
- Ameliyat
- Doğum
- Endoskopi
- Radyasyon tedavisi
- Kemoterapi
- Diyaliz
- Organ nakli
Narkozun Yan Etkileri
Narkozun bazı yan etkileri şunlardır:
- Mide bulantısı
- Kusma