Tevkifatlı Fatura Nedir?
Tevkifatlı fatura, bir mal veya hizmet satışı karşılığında faturada yer alan katma değer vergisinin (KDV) tamamının veya bir kısmının, satıcı yerine alıcı tarafından beyan edilip ödenmesi işlemidir. Tevkifat, verginin tahsilatında kolaylık sağlamak ve vergi alamamanın önüne geçmek amacıyla uygulanan bir yöntemdir.
Tevkifatlı Fatura Kesilmesi Gereken Haller
Tevkifatlı fatura kesilmesi gereken haller, Vergi Usul Kanunu (VUK) ve Katma Değer Vergisi Kanunu (KDV Kanunu) ile belirlenmiştir. Buna göre, tevkifatlı fatura kesilmesi gereken haller şunlardır:
- Serbest meslek işleri: Serbest meslek faaliyeti gösteren kişilere yapılan mal ve hizmet teslimleri, tam tevkifat kapsamındadır. Örneğin, bir hukuk bürosuna verilen danışmanlık hizmeti, bir muhasebe bürosuna verilen muhasebe hizmeti, bir doktorun verdiği muayene hizmeti gibi.
- Mal ve hakların kiralanması: Mal ve hakların kiralanması karşılığında yapılan ödemeler, tam tevkifat kapsamındadır. Örneğin, bir işyerinin kiralanması, bir aracın kiralanması, bir bilgisayarın kiralanması gibi.
- Reklam hizmetleri: Reklam hizmeti veren kişilere yapılan ödemeler, tam tevkifat kapsamındadır. Örneğin, bir televizyon kanalına verilen reklam hizmeti, bir gazeteye verilen reklam hizmeti, bir billboard’a verilen reklam hizmeti gibi.
- Giyim eşyası teslimleri: Giyim eşyası teslimleri, tam tevkifat kapsamındadır. Örneğin, bir giyim mağazasından alınan kıyafetler, bir ayakkabı mağazasından alınan ayakkabılar gibi.
- Özel güvenlik hizmetleri: Özel güvenlik hizmetleri veren kişilere yapılan ödemeler, tam tevkifat kapsamındadır. Örneğin, bir alışveriş merkezinin özel güvenlik hizmeti, bir fabrikanın özel güvenlik hizmeti, bir inşaatın özel güvenlik hizmeti gibi.
- Yemek servisi ve organizasyon hizmetleri: Yemek servisi ve organizasyon hizmetleri veren kişilere yapılan ödemeler, kısmi tevkifat kapsamındadır. Örneğin, bir şirkette çalışanlara verilen yemek hizmeti, bir düğünde verilen yemek hizmeti, bir toplantıda verilen yemek hizmeti gibi.
- Baskı ve basım hizmetleri: Baskı ve basım hizmetleri veren kişilere yapılan ödemeler, kısmi tevkifat kapsamındadır. Örneğin, bir şirkette kullanılan faturaların baskısı, bir gazetenin baskısı, bir kitabın baskısı gibi.
- Kripto varlıklar: Kripto varlıkların alım satımı karşılığında yapılan ödemeler, tam tevkifat kapsamındadır.
Tevkifatlı Fatura Düzenlenmesi
Tevkifatlı fatura, faturanın düzenlenme tarihinde geçerli olan KDV oranına göre düzenlenir. Tevkifat oranı, VUK ve KDV Kanunu ile belirlenmiştir. Tam tevkifat uygulanan hallerde, tevkifat oranı %18’dir. Kısmi tevkifat uygulanan hallerde, tevkifat oranı %8 veya %18’dir.
Tevkifatlı faturada, faturanın tevkifatlı olduğunu gösteren bir ibare yer almalıdır. Bu ibare, faturanın üst kısmında, “Tevkifat Uygulanan Fatura” şeklinde yer alabilir. Tevkifat oranı da faturada belirtilmelidir.
Tevkifatın Beyanı
Tevkifat yapan kişi, tevkif ettiği KDV’yi, vergilendirme döneminin sonuna kadar beyan eder ve öder. Tevkifat beyannamesi, Gelir İdaresi Başkanlığı (GİB) tarafından internet üzerinden verilir.
Tevkifatlı Faturanın Muhasebeleştirilmesi
Tevkifatlı faturanın muhasebeleştirilmesi, faturanın tevkifatlı olup olmadığına göre farklılık gösterir. Tam tevkifat uygulanan hallerde, faturada yer alan KDV, alıcı tarafından ödenmiş sayılır ve satıcı tarafından beyan edilmez. Kısmi tevkifat uygulanan hallerde ise, faturada yer alan KDV’nin tamamı satıcı tarafından beyan edilir.
Tevkifatlı Faturanın Avantajları ve Dezavantajları
Tevkifatlı faturanın avantajları şunlardır:
- Vergi alamamanın önüne geçilir.
- Vergi tahsilatında kolaylık sağlanır.
- Vergi mükelleflerinin KDV hesaplama ve beyan etme yükünü azaltır.
Tevkifatlı faturanın dezavantajları şunlardır:
- Vergi mükelleflerinin nakit akışları olumsuz etkilenebilir.
- Tevkifat yapılan mal ve hizmet