Kabızlık Nedir?
Kabızlık, bağırsakların normalden daha yavaş çalışması nedeniyle dışkının sertleşmesi ve bağırsaklardan atılmasının zorlaşması durumudur. Kabızlıkta dışkılama sıklığı haftada üçten azdır ve dışkılama zordur, ağrılıdır ve tam boşalma hissi vermez.
Kabızlığın Nedenleri
Kabızlığın birçok nedeni olabilir. En yaygın nedenleri şunlardır:
- Yetersiz lif tüketimi: Lif, dışkının yumuşamasına ve bağırsaklardan daha kolay geçmesine yardımcı olur. Yetersiz lif tüketimi kabızlığa yol açabilir.
- Yetersiz sıvı tüketimi: Su, dışkının yumuşamasına yardımcı olur. Yetersiz sıvı tüketimi kabızlığa yol açabilir.
- Hareketsiz yaşam tarzı: Düzenli egzersiz yapmak bağırsak hareketlerini uyarır. Hareketsiz yaşam tarzı kabızlığa yol açabilir.
- Bazı ilaçlar: Bazı ilaçlar, örneğin antidepresanlar, antibiyotikler, ağrı kesiciler ve bazı kanser ilaçları kabızlık yapabilir.
- Bazı sağlık sorunları: Bazı sağlık sorunları, örneğin demir eksikliği anemisi, tiroit bezi hastalıkları, Parkinson hastalığı ve bağırsak kanseri kabızlık yapabilir.
Kabızlığın Belirtileri
Kabızlığın en yaygın belirtileri şunlardır:
- Haftada üçten az dışkılama
- Dışkının sert olması
- Dışkılama zorluğu
- Dışkılama sırasında ağrı
- Tam boşalma hissi vermemesi
Kabızlığın Tedavisi
Kabızlığın tedavisi, nedenine bağlı olarak değişir.
Lif ve sıvı tüketimini artırma
Kabızlığın en yaygın nedeni yetersiz lif ve sıvı tüketimidir. Bu nedenle, kabızlığı önlemek veya tedavi etmek için lif ve sıvı tüketimini artırmak önemlidir.
Lif açısından zengin besinler arasında şunlar bulunur:
- Meyveler (elma, erik, kayısı, avokado, muz)
- Sebzeler (ıspanak, brokoli, lahana, havuç)
- Tam tahıllar (yulaf, esmer pirinç, kinoa)
- Baklagiller (fasulye, mercimek, nohut)
Sıvı açısından zengin besinler arasında şunlar bulunur:
- Su
- Meyve suları
- Çorbalar
- Süt ürünleri
Düzenli egzersiz yapmak
Düzenli egzersiz yapmak bağırsak hareketlerini uyarır. Bu nedenle, kabızlığı önlemek veya tedavi etmek için haftada en az 150 dakika orta düzeyde veya 75 dakika yüksek düzeyde aerobik egzersiz yapmak önemlidir.
İlaç tedavisi
Lif ve sıvı tüketimini artırma ve düzenli egzersiz yapma gibi yaşam tarzı değişikliklerine rağmen kabızlığın geçmemesi durumunda ilaç tedavisi gerekebilir.
Kabızlığa iyi gelen ilaçlar arasında şunlar bulunur:
- Laksatifler: Laksatifler, bağırsak hareketlerini hızlandırarak dışkının atılmasını kolaylaştırır.
- Osmotik laksatifler: Su çekerek dışkıyı yumuşatır.
- Stimulan laksatifler: Bağırsak hareketlerini uyararak dışkının atılmasını kolaylaştırır.
- Safra laksatifleri: Safra üretimini artırarak dışkının atılmasını kolaylaştırır.
Kabızlığın Önlenmesi
Kabızlığı önlemek için şunlara dikkat etmek önemlidir:
- Lif ve sıvı tüketimini artırın.
- Düzenli egzersiz yapın.
- Yeterince uyuyun.
- Stresi azaltın.
- Kafein ve alkol tüketimini sınırlayın.
Kabızlığın Evde Tedavisi
Kabızlığın evde tedavisi için şunları deneyebilirsiniz:
- Lif açısından zengin besinleri beslenmenize ekleyin.
- Günde en az 8 bardak su için.
- Günde 30 dakika orta düzeyde egzersiz yapın.
- Sıcak bir banyo yapın veya ılık suyla duş alın.
- Hindistan cevizi yağı veya zeytinyağı gibi yağları tüketin.
- Rezene çayı için.
Kabızlık için Doğal Çözümler
Kabızlığa iyi gelen bazı doğal çözümler şunlardır:
- İncir: İncir, lif