Kemik Erimesi Nedir?
Kemik erimesi, kemiklerin güçsüzleşerek kırılma riskinin arttığı bir hastalıktır. Osteoporoz olarak da bilinen kemik erimesi, genellikle yaşla birlikte ortaya çıkar. Ancak, genç yaşlarda da görülebilen bir hastalıktır.
Kemik erimesi, kemiklerin içindeki kalsiyum ve diğer minerallerin azalmasıyla oluşur. Bu da kemiklerin daha kırılgan hale gelmesine neden olur. Kemik erimesi, genellikle kalça, sırt ve el bileklerinde kırılmalara yol açabilir.
Kemik Erimesi Risk Faktörleri
Kemik erimesi riskini artıran bazı faktörler şunlardır:
- Yaş: Kemik erimesi, genellikle 50 yaş üstü kişilerde görülür.
- Cinsiyet: Kadınlar, erkeklere göre daha fazla kemik erimesi riski altındadır.
- Aile öyküsü: Ailesinde kemik erimesi olan kişilerin, bu hastalıkla karşılaşma riski daha yüksektir.
- Menopoz: Menopoz döneminde kadınlarda östrojen hormonu seviyesi azalır. Östrojen hormonu, kemik sağlığını korumada önemli bir rol oynar. Bu nedenle, menopoz dönemindeki kadınlarda kemik erimesi riski artar.
- Bazı hastalıklar: Tiroid bezi hastalıkları, böbrek hastalıkları, bazı kanser türleri ve bağışıklık sistemi hastalıklarının kemik erimesi riskini artırabileceği düşünülmektedir.
- Bazı ilaçlar: Bazı ilaçlar, kemik erimesini tetikleyebilir. Bu ilaçlar arasında kortikosteroidler, antikonvülzanlar ve lityum yer alır.
- Sigara ve alkol: Sigara ve alkol kullanımı, kemik erimesi riskini artırabilir.
Kemik Erimesi Belirtileri
Kemik erimesi genellikle belirtisiz bir hastalıktır. Ancak, bazı durumlarda aşağıdaki belirtiler görülebilir:
- Boy kısalması
- Bel ağrısı
- Sırt ağrısı
- Omuz ağrısı
- El bileği ağrısı
- Kalça ağrısı
- Yürümede zorluk
- Eklemlerde şişlik
Kemik Erimesi Tanısı
Kemik erimesi tanısı, kemik yoğunluğu ölçümü ile konulur. Bu ölçüm, DEXA (dual enerji X-ray absorptiometry) adı verilen bir cihazla yapılır. DEXA cihazı, kemiklerin içindeki kalsiyum ve mineral miktarını ölçerek kemik yoğunluğunu belirler.
Kemik Erimesi Tedavisi
Kemik erimesi tedavisi, hastalığın şiddetine göre değişir. Hafif vakalarda, yaşam tarzı değişiklikleri ve ilaç tedavisi kombinasyonu uygulanabilir. İleri vakalarda ise genellikle ilaç tedavisi uygulanır.
Yaşam Tarzı Değişiklikleri
Kemik erimesi riskini azaltmak veya hastalığın ilerlemesini yavaşlatmak için yapılabilecek yaşam tarzı değişiklikleri şunlardır:
- Sağlıklı bir diyet yapın: Diyetinize kalsiyum ve D vitamini bakımından zengin besinler ekleyin. Kalsiyum açısından zengin besinlere süt, yoğurt, peynir, kuru baklagiller, yeşil yapraklı sebzeler ve kuru meyveler örnek verilebilir. D vitamini açısından zengin besinlere ise somon, sardalya, ton balığı, yumurta sarısı ve karaciğer örnek verilebilir. Ayrıca, D vitamini takviyesi alabilirsiniz.
- Düzenli egzersiz yapın: Düzenli egzersiz yapmak, kemik sağlığını korumak için önemlidir. Haftada en az 150 dakika orta düzeyde aerobik egzersiz veya 75 dakika yüksek yoğunluklu aerobik egzersiz yapmayı hedefleyin. Ayrıca, her gün kuvvet antrenmanı yapmayı da ihmal etmeyin.
- Sigara ve alkolden uzak durun: Sigara ve alkol kullanımı, kemik erimesi riskini artırabilir.
İlaç Tedavisi
Kemik erimesi tedavisinde kullanılan ilaçlar şunlardır:
- Bisfosfonatlar: Bisfosfonatlar, kemik erimesinin en yaygın kullanılan ilaçlarıdır. Bu ilaçlar, kemik erimesini yavaşlatarak kemik kütlesini korumaya yardımcı olur.
- Raloxifen: Raloxifen, östrojen benzeri bir ilaçtır. Bu ilaç, menopoz sonrası kadınlarda kemik erimesini önlemeye yardımcı olur.
- Teriparatid: Teriparatid, insan büyüme hormonu benzeri bir ilaçtır. Bu ilaç, kemik erimesini hızla iyileştirir.
Kemik Erimesinin Önlenmesi
Kemik erimesi, önlenebilir bir hastalıktır. Kemik erimesini önlemek için yapılabilecek bazı şeyler şunlardır:
- Sağlıklı bir diye