5. Sınıf Dinamometre Yapımı
Dinamometre, bir nesnenin veya kuvvetin büyüklüğünü ölçmek için kullanılan bir araçtır. Dinamometreler, yayların esneme özelliğini kullanarak çalışırlar. Dinamometrenin bir ucunda, ölçülecek kuvvete bağlanacak bir kanca veya çengel bulunur. Diğer ucunda ise, kuvvetin büyüklüğünü gösteren bir ibre bulunur.
- sınıf fen bilimleri dersinde, öğrenciler dinamometrelerin çalışma prensiplerini ve basit dinamometrelerin nasıl yapıldığını öğrenirler. Bu bölümde, basit bir dinamometre yapmanın adım adım anlatımını bulabilirsiniz.
Malzemeler
- Karton
- Paket lastiği
- Ataç
- Cetvel
- Kalem
Yapılışı
- Öncelikle, kartondan bir dikdörtgen keselim. Dikdörtgenin genişliği yaklaşık 5 cm, uzunluğu ise yaklaşık 10 cm olmalıdır.
[Image of 5 cm x 10 cm boyutlarında karton] - Kartonun üst kısmına, bir delik açalım. Deliğin çapı, paket lastiğinin çapından biraz daha büyük olmalıdır.
- Paket lastiğinin bir ucunu, kartonun üst kısmındaki deliğe geçirelim.
- Diğer ucunu ise, atacın ucundan geçirelim.
- Atacın düz kısmını, kartonun alt kısmına yapıştıralım.
- Kartonun üst kısmına, kuvveti ölçmek için bir ölçek çizelim. Ölçek, 0 ile 10 arasında olmalıdır.
Kullanımı
Dinamometreyi kullanmak için, öncelikle ölçeğin sıfır noktasını ayarlayalım. Bunu yapmak için, dinamometreyi bir masaya yerleştirip, ibreyi sıfır noktasına getirelim.
Ardından, dinamometreye ölçülecek kuvveti bağlayalım. Örneğin, dinamometreye bir ağırlık bağlamak istersek, ağırlığın kancasını dinamometrenin kancasına takalım.
Kuvvetin büyüklüğünü ölçmek için, ibrenin gösterdiği sayıyı okuyalım. Örneğin, ibre 5 gösteriyorsa, uygulanan kuvvet 5 Newton’dur.
Önemli noktalar
- Dinamometreyi kullanırken, ölçeğin sıfır noktasının ayarlandığından emin olun.
- Dinamometreye uygulanan kuvvetin, dinamometrenin ölçebileceği değerden fazla olmamasına dikkat edin. Aksi takdirde, dinamometre bozulabilir.
- Dinamometreyi düşürmekten veya çarpmaktan kaçının.
Diğer dinamometre yapımı yöntemleri
- sınıf fen bilimleri dersinde, öğrenciler kartondan dinamometre yapmayı öğrenirler. Bununla birlikte, evde veya okulda bulunan malzemelerle farklı dinamometre yapımı yöntemleri de deneyebilirsiniz.
Örneğin, plastik şişeden dinamometre yapabilirsiniz. Bunun için, bir plastik şişenin üst kısmına, bir delik açın. Deliğin çapı, paket lastiğinin çapından biraz daha büyük olmalıdır. Paket lastiğinin bir ucunu, plastik şişenin üst kısmındaki deliğe geçirin. Diğer ucunu ise, atacın ucundan geçirin. Atacın düz kısmını, plastik şişenin alt kısmına yapıştırın. Plastik şişenin üst kısmına, kuvveti ölçmek için bir ölçek çizin.
Bir diğer yöntem ise, metal borudan dinamometre yapmaktır. Bunun için, 15 cm uzunluğunda bir metal boru kesin. Borunun üst kısmının uçlarını karşılıklı gelecek biçimde delin. Delinmiş deliklere, paket lastiğinin uçlarını geçirin. Paket lastiklerinin diğer uçlarını ise, atacın ucundan geçirin. Atacın düz kısmını, metal borunun alt kısmına yapıştırın. Metal borunun üst kısmına, kuvveti ölçmek için bir ölçek çizin.
Bu yöntemler, öğrencilerin dinamometrelerin çalışma prensiplerini daha iyi anlamalarına yardımcı olur.