Çözüm sürecini kim bitirdi?
Bu sorunun cevabı, sürecin sona ermesinden bu yana geçen 8 yıldan bu yana tartışılmaya devam ediyor. Hem hükümet hem de PKK, sürecin diğer tarafının süreci sonlandırdığını iddia ediyor. Ancak, sürecin sona ermesinde rol oynayan faktörleri değerlendirirken, tek bir aktörün sorumlu olduğunu söylemek zor.
Sürecin başlaması
Çözüm süreci, 2012 yılında dönemin Başbakanı Recep Tayyip Erdoğan tarafından başlatıldı. Erdoğan, süreci, “Türkiye’nin en büyük sorunu olan terör sorununu çözmek için” başlattığını belirtti. Süreç, PKK’nın silah bırakması ve Kürt sorununun demokratik yollarla çözülmesi temelinde ilerleyecekti.
Sürecin ilerlemesi
Süreç, başlangıçta oldukça olumlu bir şekilde ilerledi. PKK, silah bırakacağını açıkladı ve hükümet, Kürt sorununun çözümü için çeşitli adımlar attı. Bu adımlar arasında, Kürtçenin resmi dil olarak tanınması, Kürtçe eğitim ve yayınların yaygınlaştırılması ve Kürtlerin siyasi temsilinin güçlendirilmesi yer alıyordu.
Sürecin sona ermesi
Sürecin sona ermesi, 2015 yılındaki Haziran seçimlerinde PKK’nın saldırılarının artmasıyla başladı. PKK, seçimlerde HDP’nin başarılı olmasının ardından, seçim sonuçlarını “halk iradesine saygısızlık” olarak yorumladı ve saldırılarını yeniden başlattı.
Hükümet, PKK’nın saldırılarına karşı sert bir tavır aldı ve operasyonları hızlandırdı. Bu durum, sürecin sona ermesinde önemli bir rol oynadı.
Sürecin sona ermesinin nedenleri
Sürecin sona ermesinde rol oynayan nedenleri şu şekilde sıralayabiliriz:
- PKK’nın saldırılarının artması: PKK’nın saldırılarının artması, sürecin sona ermesinde en önemli etkenlerden biri oldu. PKK, seçimlerde HDP’nin başarılı olmasının ardından, seçim sonuçlarını “halk iradesine saygısızlık” olarak yorumladı ve saldırılarını yeniden başlattı. Bu durum, hükümette çözüm sürecine olan güveni sarstı ve sürecin sona ermesine yol açtı.
- Hükümetin sert tavrı: Hükümet, PKK’nın saldırılarına karşı sert bir tavır aldı ve operasyonları hızlandırdı. Bu durum, sürecin sona ermesinde önemli bir rol oynadı. Hükümetin sert tavrı, PKK’yı daha da radikalize etti ve sürecin sona ermesine yol açtı.
- İç siyasetteki gelişmeler: İç siyasetteki gelişmeler de sürecin sona ermesinde etkili oldu. 2015 yılındaki Haziran seçimlerinde HDP, %13,1 oyla Türkiye’nin üçüncü büyük partisi oldu. Bu durum, hükümette rahatsızlık yarattı ve sürecin sona ermesine yol açtı.
Sonuç
Çözüm süreci, Türkiye’nin tarihinde önemli bir dönüm noktasıydı. Süreç, Türkiye’nin terör sorununu çözme ve Kürt sorununu demokratik yollarla çözme konusundaki kararlılığını gösteriyordu. Ancak, sürecin sona ermesi, Türkiye’nin bu konulardaki ilerlemesini durdurdu ve yeni bir çatışma döneminin başlamasına yol açtı.
Çözüm sürecinin bitirilmesinin sonuçları
Çözüm sürecinin bitirilmesinin Türkiye için şu sonuçları oldu:
- Terörist saldırıların artması: PKK’nın saldırılarının artması, Türkiye’de terörist saldırıların artmasına yol açtı. 2015 yılından bu yana Türkiye’de binlerce kişi terörist saldırılarda hayatını kaybetti.
- Kürt sorununun derinleşmesi: Çözüm sürecinin bitirilmesi, Kürt sorununun derinleşmesine yol açtı. PKK, çözüm sürecinin bitirilmesini “hainlik” olarak yorumladı ve şiddet eylemlerini artırdı. Bu durum, Kürt sorununun çözümünü daha da zorlaştırdı.
- İç siyasette kutuplaşmanın artması: Çözüm sürecinin bitirilmesi, iç siyasette kutuplaşmanın artmasına yol açtı. Hükümet, süreci bitirmekle suçlandı ve muhalefet, hükümetin süreci bitirdiğini iddia etti. Bu durum, iç siyasette gerginliğin artmasına yol açtı.
Çözüm sürecinin geleceği
Çözüm sürecinin geleceği belirsizliğini koruyor. Hükümet, süreci yeniden başlatmak istediğini belirtiyor ancak PKK, sürecin yeniden başlatılması için hükümetin bazı şartlara uymasını istiyor. Bu şartların neler olduğu henüz net değil.
Çözüm sürecinin yeniden başlatılıp başlatılmayacağı, Türkiye’nin geleceğini etkileyecek önemli bir karar olacak.