Taaşşuk-ı Talat ve Fitnat, Şemseddin Sami tarafından 1872 yılında yazılan ilk yerli romandır. Roman, Tanzimat Dönemi’nde İstanbul’da geçmektedir.
Konu
Roman, Talat Bey ve Fitnat Hanım’ın aşkını anlatmaktadır. Talat Bey, Hacıbaba’nın dükkanından tütün alırken Fitnat Hanım’ı görür ve ona aşık olur. Fitnat Hanım da Talat Bey’e aşık olur. Ancak iki sevgili, farklı sosyal sınıflara ait oldukları için aileleri tarafından evlenmeleri engellenir.
Karakterler
- Talat Bey: Romanın erkek kahramanıdır. Zengin bir aileden gelmektedir. İyi eğitimli ve kültürlü bir gençtir. Fitnat Hanım’a aşıktır.
- Fitnat Hanım: Romanın kadın kahramanıdır. Hacıbaba’nın üvey kızıdır. Güzel ve akıllı bir genç kadındır. Talat Bey’e aşıktır.
- Hacıbaba: Fitnat Hanım’ın üvey babasıdır. Tütün tüccarı bir adamdır. Fitnat Hanım’ı Ali Bey ile evlendirmeyi istemektedir.
- Ali Bey: Fitnat Hanım’ın evlendirildiği adamdır. Zengin ve yaşlı bir adamdır.
- Şerife Kadın: Fitnat Hanım’ın dadısıdır. Fitnat Hanım’ın Ali Bey ile evlenmesine aracılık etmektedir.
Özet
Roman, Talat Bey’in Hacıbaba’nın dükkanından tütün alırken Fitnat Hanım’ı görüp ona aşık olmasıyla başlar. Fitnat Hanım da Talat Bey’e aşık olur. Ancak iki sevgili, farklı sosyal sınıflara ait oldukları için aileleri tarafından evlenmeleri engellenir.
Talat Bey’in annesi Saliha Hanım, Fitnat Hanım’ın üvey babası Hacıbaba’yı ziyaret ederek iki gencin evlenmesini ister. Ancak Hacıbaba, Fitnat Hanım’ı Ali Bey ile evlendirmeyi istemektedir. Ali Bey, zengin ve yaşlı bir adamdır. Hacıbaba, Fitnat Hanım’ın Ali Bey ile evlenirse daha iyi bir hayat yaşayacağına inanmaktadır.
Fitnat Hanım, Talat Bey’i sevdiği için Ali Bey ile evlenmek istemez. Ancak Hacıbaba’nın baskıları karşısında çaresiz kalır. Fitnat Hanım, Ali Bey ile evlenmek zorunda kalır.
Talat Bey, Fitnat Hanım’ın Ali Bey ile evlendiğini öğrenince çok üzülür. Fitnat Hanım’ı kaybetmenin acısını yaşar. Talat Bey, Fitnat Hanım’ı unutabilmek için kendini işine ve derslerine verir.
Fitnat Hanım, Ali Bey ile evliliğinde mutsuzdur. Ali Bey, Fitnat Hanım’a karşı kaba ve anlayışsızdır. Fitnat Hanım, Ali Bey’den kurtulmak için bir plan yapar. Fitnat Hanım, Ali Bey’in kendisine hediye ettiği muskayı (nüsha) çıkarır ve okur. Muskada, Fitnat Hanım’ın Ali Bey’in kızı olduğu yazmaktadır.
Fitnat Hanım, muskayı Ali Bey’e gösterir. Ali Bey, muskayı okuyunca şok olur. Fitnat Hanım’ın kendi öz kızı olduğunu öğrenir. Ali Bey, Fitnat Hanım’ın kendisine yalan söylediği için ondan nefret eder.
Ali Bey, Fitnat Hanım’ı evden kovar. Fitnat Hanım, Talat Bey’in evine gider. Talat Bey ve Fitnat Hanım, sonunda kavuşurlar. Ancak bu kavuşma kısa sürer.
Fitnat Hanım, Ali Bey’in öfkesinden korktuğu için Talat Bey’den ayrılmaya karar verir. Fitnat Hanım, Talat Bey’den bir mektup bırakır ve ortadan kaybolur.
Talat Bey, Fitnat Hanım’ın ortadan kaybolmasından sonra çok üzülür. Fitnat Hanım’ı aramaya başlar. Ancak Fitnat Hanım’ı bulamaz.
Talat Bey, Fitnat Hanım’ı unutamaz. Fitnat Hanım’ın yokluğuyla yaşamaya çalışır. Ancak bir süre sonra, Fitnat Hanım’ın ölüm haberini alır.
Talat Bey, Fitnat Hanım’ın ölümüyle yıkılır. Fitnat Hanım’ın ardından bir şiir yazar. Şiirde, Fitnat Hanım’a olan aşkını ve onun yokluğunun acısını anlatır.
Temalar
**Aşk