Moliere’nin Cimri Oyunu: İnsanlığın En Kötü Hastalıklarından Biri Olan Cimriliğin Eleştirisi
- yüzyıl Fransız tiyatrosunun en önemli yazarlarından biri olan Moliere, yazdığı oyunlarla dönemin sosyal ve ahlaki sorunlarını eleştirmiştir. Cimri adlı oyununda ise, insanlığın en kötü hastalıklarından biri olan cimriliği ele almıştır.
Oyun, Paris’te yaşayan zengin bir burjuva olan Harpagon’un etrafında gelişir. Harpagon, paranın tek gerçek mutluluk olduğuna inanan, cimriliğiyle nam salmış bir adamdır. Kızı Elise’yi, kendisine yüklü bir başlık parası ödeyecek biriyle evlendirmeye karar verir. Elise ise, babasının yardımcısı olan Valère’yi sevmektedir.
Oğlu Cléante ise, maddi sıkıntılar içinde yaşayan Mariane’yi sevmektedir. Harpagon, Mariane’nin de başlık parası için uygun bir aday olduğunu düşünür ve onunla evlenmeye karar verir.
Harpagon, çocuklarına olan sevgisini paraya olan sevgisi yüzünden gölgelemektedir. Elise’yi Valère’yle evlenmeye ikna edebilmek için ona bir mücevher parçası verir. Ancak bu mücevher parçası Harpagon’un en değerli mücevherlerinden biridir. Harpagon, mücevherin kaybolduğunu fark ettiğinde çılgına döner.
Kayıp mücevheri bulmak için Harpagon, Valere’yi ve Mariane’nin annesini suçlar. Valere, mücevheri kendisinin bulduğunu söyler. Ancak Harpagon, Valere’nin kendisine ihanet ettiğini düşünerek onu evden kovar.
Bu arada, Harpagon’un gerçek babası olan Anselme ortaya çıkar. Anselme, Mariane’nin babasıdır. Harpagon, Mariane’yi Anselme’yle evlendirmeyi kabul eder. Ancak Anselme, Mariane’yi Cléante’ye vermeyi planlamaktadır.
Harpagon, Anselme’nin planını öğrenir ve Mariane’yi kaçırmaya karar verir. Ancak Mariane, Harpagon’un planını Valère’ye anlatır. Valère, Mariane’yi kurtarmak için Harpagon’un evine gizlice girer.
Harpagon, Mariane’yi kaçırdığı sırada eve döner. Valère, Harpagon’a Mariane’yi sevdiğini ve onunla evlenmek istediğini söyler. Harpagon, Valère’nin Mariane’yi sevdiğini öğrenince şok olur.
Harpagon, sonunda cimriliğini yenmeye karar verir. Mariane’nin Valère’yle evlenmesine izin verir. Anselme ise, Cléante’ye Mariane’nin bir kardeşi olduğunu ve onun da Cléante’yle evlenebileceğini söyler.
Oyun, Harpagon’un cimriliğini yenmesiyle sona erer. Harpagon, artık paranın tek gerçek mutluluk olmadığını anlamıştır.
Cimriliğin Eleştirisi
Moliere, Cimri oyununda cimriliği insanlığın en kötü hastalıklarından biri olarak ele alır. Harpagon, paranın tek gerçek mutluluk olduğuna inanan, cimriliğiyle nam salmış bir adamdır. Para için her şeyi yapmaya hazırdır. Çocuklarının sevgisini, kendi mutluluğunu bile paranın önüne koyar.
Oyun, cimriliğin insan ilişkilerini nasıl olumsuz etkilediğini gösterir. Harpagon’un cimriliği, çocuklarının mutsuz olmasına neden olur. Elise, Valère’yi sevmesine rağmen babasının isteğiyle başka biriyle evlenmek zorunda kalır. Cléante ise, Mariane’yi sevmesine rağmen onun babasına yük olmamak için ondan uzak durmak zorunda kalır.
Cimrilik, sadece bireysel ilişkileri değil, toplumu da olumsuz etkiler. Harpagon’un cimriliği, çevresindeki insanlara zarar verir. Valere’yi evden kovar, Mariane’nin annesini suçlar.
Moliere, Cimri oyunuyla, cimriliğin ne kadar yıkıcı bir hastalık olduğunu gösterir. Oyun, cimriliğin insan ilişkilerine ve topluma verdiği zararları gözler önüne serer.
Oyunun Eleştirel Değerlendirmesi
Cimri, Moliere’nin en başarılı oyunlarından biridir. Oyun, cimriliğin insanlığın en kötü hastalıklarından biri olduğunu çarpıcı bir şekilde gösterir.
Oyun, 17. yüzyıl Fransız tiyatrosunun özelliklerini taşır. Oyunda, karakterler tipik karakterlerdir. Harpagon, cimriliğin tipik bir örneğidir. Elise ve Cléante ise, aşkın