7. Sınıf Sosyal Bilgiler 3. Ünite Özeti: Türkiye’nin Coğrafyası
Türkiye, Asya ve Avrupa kıtalarının kesişim noktasında yer alan bir ülkedir. Ülkenin toplam yüzölçümü 783.562 kilometrekaredir. Türkiye’nin kuzeyinde Karadeniz, güneyinde Akdeniz, batısında Ege Denizi ve Yunanistan, doğusunda Gürcistan, Ermenistan, Azerbaycan ve İran yer almaktadır.
Türkiye’nin coğrafyası, ülkenin tarihini, kültürünü ve ekonomisini büyük ölçüde etkilemiştir. Ülkenin engebeli arazisi, ulaşım ve iletişimin gelişmesini zorlaştırmış ve bu da bölgeler arasında ekonomik ve kültürel farklılıkların oluşmasına yol açmıştır. Türkiye’nin kıyı şeridi uzunluğu 8.333 kilometredir ve bu da ülkeye önemli bir ekonomik potansiyel sağlamaktadır.
Türkiye’nin Coğrafi Bölgeleri
Türkiye, coğrafi olarak yedi bölgeye ayrılır:
- Karadeniz Bölgesi: Türkiye’nin kuzey kıyılarında yer alan Karadeniz Bölgesi, ülkenin en yağışlı bölgesidir. Bölgede ormanlık alanlar ve çayır-mera alanları yaygındır. Karadeniz Bölgesi’nin başlıca şehirleri Samsun, Trabzon ve Ordu’dur.
- Marmara Bölgesi: Türkiye’nin kuzeybatı kıyılarında yer alan Marmara Bölgesi, ülkenin en kalabalık bölgesidir. Bölgede sanayi ve ticaret faaliyetleri yoğun olarak yürütülmektedir. Marmara Bölgesi’nin başlıca şehirleri İstanbul, Bursa ve Kocaeli’dir.
- Ege Bölgesi: Türkiye’nin batı kıyılarında yer alan Ege Bölgesi, ülkenin en sıcak bölgesidir. Bölgede zeytin ve incir yetiştiriciliği yaygındır. Ege Bölgesi’nin başlıca şehirleri İzmir, Aydın ve Muğla’dır.
- Akdeniz Bölgesi: Türkiye’nin güney kıyılarında yer alan Akdeniz Bölgesi, ülkenin en kurak bölgesidir. Bölgede turunçgiller ve muz yetiştiriciliği yaygındır. Akdeniz Bölgesi’nin başlıca şehirleri Antalya, Mersin ve Adana’dır.
- İç Anadolu Bölgesi: Türkiye’nin ortasında yer alan İç Anadolu Bölgesi, ülkenin en yüksek bölgesidir. Bölgede tarım ve hayvancılık faaliyetleri yoğun olarak yürütülmektedir. İç Anadolu Bölgesi’nin başlıca şehirleri Ankara, Konya ve Kayseri’dir.
- Doğu Anadolu Bölgesi: Türkiye’nin doğusunda yer alan Doğu Anadolu Bölgesi, ülkenin en soğuk bölgesidir. Bölgede dağlar ve yaylalar yaygındır. Doğu Anadolu Bölgesi’nin başlıca şehirleri Erzurum, Van ve Diyarbakır’dır.
- Güneydoğu Anadolu Bölgesi: Türkiye’nin güneydoğusunda yer alan Güneydoğu Anadolu Bölgesi, ülkenin en az gelişmiş bölgesidir. Bölgede tarım ve hayvancılık faaliyetleri yoğun olarak yürütülmektedir. Güneydoğu Anadolu Bölgesi’nin başlıca şehirleri Şanlıurfa, Gaziantep ve Diyarbakır’dır.
Türkiye’nin İklimi
Türkiye’nin iklimi, ülkenin coğrafi konumu ve arazisinin yapısı nedeniyle oldukça çeşitlidir. Ülkenin kuzey kıyılarında Karadeniz iklimi, güney kıyılarında Akdeniz iklimi, iç kesimlerde ise karasal iklim görülmektedir. Türkiye’nin en sıcak bölgesi Ege Bölgesi, en soğuk bölgesi ise Doğu Anadolu Bölgesi’dir.
Türkiye’nin Doğal Kaynakları
Türkiye, çeşitli doğal kaynaklara sahiptir. Ülkede kömür, linyit, demir cevheri, bakır cevheri, krom cevheri ve bor madenleri bulunmaktadır. Türkiye ayrıca, hidroelektrik enerjisi potansiyeli açısından da zengin bir ülkedir.
Türkiye’nin Ekonomisi
Türkiye’nin ekonomisi, tarım, sanayi ve hizmet sektörlerine dayanmaktadır. Ülkede buğday, arpa, mısır, şeker pancarı ve pamuk gibi tarımsal ürünler yetiştirilmektedir. Türkiye ayrıca, otomotiv, tekstil, gıda ve kimya sanayiinde de önemli bir üretici konumundadır. Ülkenin hizmet sektörü ise turizm, ticaret ve ulaştırma gibi alanlarda faaliyet göstermektedir.
Türkiye’nin Nüfusu
Türkiye’nin nüfusu, 2021 yılı itibarıyla 84,3 milyon kişidir. Ülkenin en kalabalık şehri İstanbul’dur. İstanbul’u Ankara, İzmir, Bursa ve Adana takip etmektedir. Türkiye’nin nüfusunun büyük çoğunluğu Müslüman’dır. Ülkede ayrıca, Hristiyan, Yahudi ve diğer dinlere mensup azınlıklar da bulunmaktadır.
Türkiye’nin Kültürü
Türkiye’nin kültürü, ülkenin uzun tarihi ve zengin coğrafyasının etkisiyle oldukça çeşitlidir. Ülkede Türk, Kürt, Arap, Laz, Çerkes ve Gürcü gibi farklı etnik gruplar yaşamaktadır. Türkiye’nin resmi dili Türkçedir, ancak ülkede Kürtçe, Arapça ve diğer diller de konuşulmaktadır. Türkiye’nin mutfağı da oldukça zengindir. Ülkede kebap, pide, lahmacun, mantı ve baklava gibi birçok lezzetli yemek bulunmaktadır.
Faydalı Siteler ve Dosyalar
- Türkiye’nin Coğrafyası: https://www.cografya.gen.tr/turkiyenin-cografyasi/
- Türkiye’nin İklimi: https://www.mgm.gov.tr/iklim/iklim-verileri.aspx
- Türkiye’nin Doğal Kaynakları: https://www.mta.gov.tr/tr/yayinlar/turkiye-jeolojisi-ve-maden-kaynaklari
- Türkiye’nin Ekonomisi: https://www.tuik.gov.tr/PreTablo.do?alt_id=1001
- Türkiye’nin Nüfusu: https://www.tuik.gov.tr/PreTablo.do?alt_id=1002
- Türkiye’nin Kültürü: https://www.kulturturizm.gov.tr/TR,13333/turkiye-nin-kulturu.html