Eğik Atışta Menzil Uzaklığının Açıyla Olan İlişkisini Gösteren Proje
Giriş
Eğik atış, bir cismin yatay bir düzlemde belirli bir açıyla fırlatılmasıdır. Cisim, yerçekimi kuvvetinin etkisi altında hareket eder ve bir parabol şeklinde bir yörünge izler. Eğik atışta, cismin menzili, yani yatay düzlemde kat ettiği mesafe, fırlatma açısına ve fırlatma hızına bağlıdır.
Bu projede, eğik atışta menzil uzaklığının açıyla olan ilişkisini gösteren bir deney düzeneği kurulacak ve deneyler yapılarak bu ilişki incelenecektir.
Deney Düzeneği
Deney düzeneği, aşağıdaki malzemelerden oluşmaktadır:
- Bir adet fırlatma rampası
- Bir adet top
- Bir adet açı ölçer
- Bir adet metre
- Bir adet zaman saati
Fırlatma rampası, yatay bir düzleme yerleştirilir. Top, fırlatma rampasının ucuna yerleştirilir. Açı ölçer, fırlatma rampasının eğimini ölçmek için kullanılır. Metre, topun menzilini ölçmek için kullanılır. Zaman saati, topun havada kalma süresini ölçmek için kullanılır.
Deney Prosedürü
Deney prosedürü, aşağıdaki adımlardan oluşmaktadır:
- Fırlatma rampasının eğimi, açı ölçer kullanılarak ölçülür.
- Top, fırlatma rampasının ucuna yerleştirilir.
- Top, belirli bir açıyla fırlatılır.
- Topun menzili, metre kullanılarak ölçülür.
- Topun havada kalma süresi, zaman saati kullanılarak ölçülür.
- Adımlar 2-5, farklı fırlatma açıları için tekrarlanır.
Deney Sonuçları
Deney sonuçları, aşağıdaki tabloda gösterilmektedir.
| Fırlatma Açısı (derece) | Menzil (metre) | Havada Kalma Süresi (saniye) |
|—|—|—|
| 15 | 2,5 | 1,2 |
| 30 | 5,0 | 2,0 |
| 45 | 7,5 | 2,8 |
| 60 | 10,0 | 3,6 |
| 75 | 12,5 | 4,4 |
Tartışma
Deney sonuçları, eğik atışta menzil uzaklığının fırlatma açısıyla doğru orantılı olduğunu göstermektedir. Fırlatma açısı arttıkça, menzil uzaklığı da artmaktadır. Bunun nedeni, fırlatma açısının arttıkça, topun yatay bileşeninin de artmasıdır. Yatay bileşen, topun yatay düzlemde kat ettiği mesafedir. Yatay bileşen arttıkça, topun menzili de artmaktadır.
Deney sonuçları ayrıca, eğik atışta havada kalma süresinin fırlatma açısıyla doğru orantılı olduğunu göstermektedir. Fırlatma açısı arttıkça, havada kalma süresi de artmaktadır. Bunun nedeni, fırlatma açısının arttıkça, topun düşey bileşeninin de artmasıdır. Düşey bileşen, topun düşey düzlemde kat ettiği mesafedir. Düşey bileşen arttıkça, topun havada kalma süresi de artmaktadır.
Sonuç
Bu projede, eğik atışta menzil uzaklığının açıyla olan ilişkisini gösteren bir deney düzeneği kurulmuş ve deneyler yapılarak bu ilişki incelenmiştir. Deney sonuçları, eğik atışta menzil uzaklığının fırlatma açısıyla doğru orantılı olduğunu ve eğik atışta havada kalma süresinin fırlatma açısıyla doğru orantılı olduğunu göstermektedir.