Uyuz, Sarcoptes scabiei adlı bir akarın neden olduğu bulaşıcı bir cilt hastalığıdır. Uyuz akarları, cildin üst katmanlarına girerek tünel açar ve yumurtalarını bu tünellerin içine bırakır. Yumurtalar çatladıktan sonra larvalar ortaya çıkar ve cilt yüzeyine doğru hareket ederek yeni tüneller açar. Bu süreç, uyuzun karakteristik semptomlarına yol açar:
- Şiddetli kaşıntı
- Kırmızı, kabarık cilt
- Küçük, kabarık kabarcıklar
- Ciltte çizikler ve yaralar
- Uyku sorunları
- İştahsızlık
- Yorgunluk
Uyuz, yakın temas yoluyla kişiden kişiye bulaşır. Aynı yatakta veya aynı giysileri giyerek uyumak, uyuzun bulaşması için yeterlidir. Uyuz ayrıca, enfekte hayvanlarla temas yoluyla da bulaşabilir.
Uyuz tedavisi, akarları öldüren ilaçlarla yapılır. Bu ilaçlar genellikle krem veya losyon formunda olup, etkilenen bölgelere uygulanır. Uyuz tedavisi sırasında, enfeksiyonun yayılmasını önlemek için yakın temaslardan kaçınmak ve giysileri ve yatak takımlarını sık sık değiştirmek önemlidir.
Uyuzun yan etkileri, kullanılan ilaçlara ve kişinin genel sağlık durumuna göre değişebilir. En sık görülen yan etkiler şunlardır:
- Cilt tahrişi
- Kızarıklık
- Kaşıntı
- Yanma hissi
- Kuruluk
- Soyulma
- Şişme
- Ağrı
- Baş ağrısı
- Mide bulantısı
- Kusma
- İshal
Uyuz tedavisinin en ciddi yan etkisi, nadiren görülen bir durum olan nörotoksikitedir. Nörotoksikite, sinir sistemine zarar verebilir ve kas güçsüzlüğü, uyuşma, karıncalanma ve hatta felce yol açabilir. Nörotoksikite riski, özellikle permetrin ve lindan gibi ilaçların kullanımıyla artar.
Uyuz tedavisi sırasında, yan etkileri azaltmak için aşağıdaki önlemler alınabilir:
- İlacı doktorunuzun talimatlarına göre kullanın.
- İlacı etkilenen bölgelere ince bir tabaka halinde uygulayın.
- İlacı cildinize masaj yaparak yedirmeyin.
- İlacı gözlerinize, ağzınıza veya burnunuza temas ettirmeyin.
- İlacı uyguladıktan sonra ellerinizi iyice yıkayın.
- Giysilerinizi ve yatak takımlarınızı sık sık değiştirin.
- Yakın temaslardan kaçının.
Uyuz tedavisi sırasında, yan etkileriniz şiddetliyse veya kötüleşiyorsa, doktorunuza başvurun.