Türk Eğitim Tarihi (Yahya Akyüz)
Türk eğitim tarihi, Türk milletinin kuruluşundan günümüze kadar geçen süreçte eğitim alanında yaşanan gelişmeleri ve değişimleri inceleyen bir bilim dalıdır. Bu alan, Türk milletinin kültür, sanat, bilim ve teknoloji alanlarındaki gelişimine ışık tutar ve geleceğe yönelik eğitim politikalarının belirlenmesinde önemli bir rol oynar.
Türk Eğitim Tarihinin İlk Dönemleri
Türk eğitim tarihinin ilk dönemleri, Türklerin Orta Asya’da yaşadıkları döneme kadar uzanmaktadır. Bu dönemde Türkler, göçebe bir hayat yaşadıkları için eğitim genellikle aile içinde ve günlük yaşamın içinde gerçekleşiyordu. Çocuklar, anne-babalarından ve diğer aile üyelerinden günlük yaşamda ihtiyaç duydukları bilgi ve becerileri öğreniyorlardı.
İslam’ın Kabulü ve Eğitimdeki Değişimler
Türklerin İslam’ı kabul etmesiyle birlikte eğitim alanında önemli değişiklikler yaşandı. İslam dini, eğitim ve öğrenmeye büyük önem veriyordu ve bu nedenle Türkler arasında eğitim kurumları hızla yayılmaya başladı. İlk İslam eğitim kurumları, camiler ve medreselerdi. Camilerde, çocuklara Kur’an-ı Kerim ve temel dini bilgiler öğretilirken, medreselerde ise daha ileri düzeyde eğitim veriliyordu.
Selçuklu ve Osmanlı Dönemlerinde Eğitim
Selçuklu ve Osmanlı dönemlerinde eğitim alanında önemli gelişmeler yaşandı. Selçuklular, medreseleri desteklediler ve yeni eğitim kurumları açtılar. Osmanlılar ise, medreselerin yanı sıra saray okulları ve askeri okullar da açtılar. Bu dönemde, eğitim daha sistemli hale geldi ve daha geniş bir kesime ulaştı.
Tanzimat ve Eğitim Reformları
Tanzimat döneminde, eğitim alanında önemli reformlar yapıldı. Bu reformlar, Batı’daki eğitim sistemlerinden esinlenerek hazırlanmıştı ve eğitim sisteminin modernleştirilmesini amaçlıyordu. Reformlar sonucunda, yeni eğitim kurumları açıldı ve eğitim daha laik hale geldi.
Cumhuriyet Döneminde Eğitim
Cumhuriyet döneminde, eğitim alanında köklü değişiklikler yapıldı. Bu değişiklikler, eğitim sisteminin laikleştirilmesini, eğitimin ücretsiz ve zorunlu hale getirilmesini ve eğitim kurumlarının sayısının artırılmasını içeriyordu. Cumhuriyet döneminde, eğitim alanında önemli ilerlemeler kaydedildi ve eğitim daha geniş bir kesime ulaştı.
Günümüzde Türk Eğitim Sistemi
Günümüzde Türk eğitim sistemi, 4+4+4 eğitim sistemine göre yürütülmektedir. Bu sistem, ilkokul, ortaokul ve lise olmak üzere üç kademeden oluşmaktadır. İlkokul, 4 yıl, ortaokul 4 yıl ve lise 4 yıl sürmektedir. Lise eğitimi, meslek lisesi ve genel lise olmak üzere ikiye ayrılmaktadır. Meslek liseleri, öğrencilere mesleki eğitim verirken, genel liseler ise öğrencileri üniversiteye hazırlamaktadır.
Türk Eğitim Tarihi Hakkında Faydalı Siteler ve Dosyalar
- Türk Eğitim Tarihi Dergisi: http://www.tetd.org.tr/
- Türk Eğitim Tarihi Araştırmaları Dergisi: http://www.tetad.org.tr/
- Türk Eğitim Tarihi Kitapları: https://www.kitapyurdu.com/kitap/turk-egitim-tarihi/17751.html
- Türk Eğitim Tarihi Dokümanları: https://www.meb.gov.tr/meb_iys_dosyalar/2018_03/27173829_turk_egitim_tarihi_dokumanlari.pdf