Ayçöreği: Tarihi, Çeşitleri ve Faydaları
Ayçöreği, Asteraceae familyasına ait bir bitki türüdür. Anavatanı Kuzey Amerika olan ayçöreği, günümüzde dünyanın birçok yerinde yetiştirilmektedir. Ayçöreği, yağlı tohumları için yetiştirilen bir bitkidir. Ayçiçeği tohumları, yemeklik yağ, margarin, sabun ve diğer ürünlerin üretiminde kullanılır.
Ayçiçeğinin Tarihi
Ayçiçeği, ilk olarak Kuzey Amerika’da yetiştirilmiştir. Arkeolojik bulgular, ayçiçeğinin MÖ 3000 yıllarında Kuzey Amerika’da yetiştirildiğini göstermektedir. Ayçiçeği, daha sonra Avrupa’ya ve Asya’ya getirilmiştir. Ayçiçeği, 16. yüzyılda İspanyol kaşifler tarafından Amerika’dan Avrupa’ya getirilmiştir. Ayçiçeği, kısa sürede Avrupa’da popüler hale gelmiştir. Ayçiçeği, 17. yüzyılda Rusya’ya getirilmiştir. Ayçiçeği, Rusya’da hızla yayılmış ve ülkenin en önemli yağlı tohum bitkilerinden biri haline gelmiştir. Ayçiçeği, 19. yüzyılda Amerika Birleşik Devletleri’ne getirilmiştir. Ayçiçeği, Amerika Birleşik Devletleri’nde de hızla yayılmış ve ülkenin en önemli yağlı tohum bitkilerinden biri haline gelmiştir.
Ayçiçeğinin Çeşitleri
Ayçiçeğinin birçok çeşidi bulunmaktadır. Ayçiçeği çeşitleri, yağ oranlarına, çiçek renklerine ve olgunlaşma sürelerine göre sınıflandırılır.
-
Yağ oranına göre ayçiçeği çeşitleri:
- Yüksek yağlı ayçiçeği çeşitleri (%40-50 yağ oranına sahiptir)
- Orta yağlı ayçiçeği çeşitleri (%30-40 yağ oranına sahiptir)
- Düşük yağlı ayçiçeği çeşitleri (%20-30 yağ oranına sahiptir)
-
Çiçek rengine göre ayçiçeği çeşitleri:
- Sarı çiçekli ayçiçeği çeşitleri
- Kırmızı çiçekli ayçiçeği çeşitleri
- Beyaz çiçekli ayçiçeği çeşitleri
- Mor çiçekli ayçiçeği çeşitleri
-
Olgunlaşma süresine göre ayçiçeği çeşitleri:
- Erken olgunlaşan ayçiçeği çeşitleri (90-100 gün)
- Orta olgunlaşan ayçiçeği çeşitleri (100-120 gün)
- Geç olgunlaşan ayçiçeği çeşitleri (120-140 gün)
Ayçiçeğinin Faydaları
Ayçiçeği, sağlıklı bir besindir. Ayçiçeği tohumları, protein, yağ, karbonhidrat, vitamin ve mineraller açısından zengindir. Ayçiçeği tohumları, özellikle E vitamini ve selenyum açısından zengindir. E vitamini, antioksidan özelliği sayesinde hücreleri hasardan korur. Selenyum, bağışıklık sistemini güçlendirir ve kansere karşı koruma sağlar.
Ayçiçeği tohumları, kalp sağlığı için de faydalıdır. Ayçiçeği tohumları, tekli doymamış yağlar açısından zengindir. Tekli doymamış yağlar, kolesterol seviyesini düşürür ve kalp hastalığı riskini azaltır.
Ayçiçeği tohumları, sindirim sistemi için de faydalıdır. Ayçiçeği tohumları, lif açısından zengindir. Lif, bağırsak hareketlerini düzenler ve kabızlığı önler.
Ayçiçeği tohumları, cilt sağlığı için de faydalıdır. Ayçiçeği tohumları, E vitamini açısından zengindir. E vitamini, cildi nemlendirir ve kırışıklıkları önler.
Ayçiçeği ile İlgili Faydalı Siteler