Kemik İliği Verici Yan Etkileri
Kemik iliği nakli, lösemi, lenfoma ve diğer kan hastalıklarını tedavi etmek için kullanılan bir tıbbi prosedürdür. Kemik iliği nakli sırasında, sağlıklı bir donörden alınan kemik iliği, hastanın vücuduna aktarılır. Bu işlem, hastanın kendi kemik iliğini yok eden hastalığı tedavi etmek için yapılır.
Kemik iliği nakli, hayat kurtarıcı bir tedavi yöntemi olabilir, ancak aynı zamanda bazı yan etkilere de neden olabilir. Bu yan etkiler, nakil öncesi, sırasında ve sonrasında ortaya çıkabilir.
Nakil Öncesi Yan Etkiler
- Kemoterapi ve radyoterapi gibi ön tedavi ilaçlarının yan etkileri
- Enfeksiyon riski
- Kanama riski
- Böbrek yetmezliği riski
- Karaciğer yetmezliği riski
- Akciğer yetmezliği riski
- Kalp yetmezliği riski
Nakil Sırasında Yan Etkiler
- Anesteziye bağlı yan etkiler
- Nakil sırasında enfeksiyon riski
- Nakil sırasında kanama riski
- Nakil sırasında organ yetmezliği riski
Nakil Sonrası Yan Etkiler
- Enfeksiyon riski
- Kanama riski
- Organ yetmezliği riski
- Kronik GVHD (Greft-versus-host hastalığı) riski
- Akut GVHD riski
- İlaç yan etkileri
- Psikolojik yan etkiler
Kronik GVHD
Kronik GVHD, kemik iliği nakli sonrası ortaya çıkan bir komplikasyondur. Bu hastalık, donörün kemik iliğindeki hücrelerin, hastanın vücuduna saldırması sonucu oluşur. Kronik GVHD, çeşitli organları etkileyebilir ve tedavi edilmediği takdirde ölümcül olabilir.
Akut GVHD
Akut GVHD, kemik iliği nakli sonrası ortaya çıkan bir diğer komplikasyondur. Bu hastalık, donörün kemik iliğindeki hücrelerinin, hastanın vücuduna saldırması sonucu oluşur. Akut GVHD, genellikle nakilden sonraki ilk 100 gün içinde ortaya çıkar ve tedavi edilmediği takdirde ölümcül olabilir.
İlaç Yan Etkileri
Kemik iliği nakli sonrası, enfeksiyonları önlemek ve GVHD’yi tedavi etmek için çeşitli ilaçlar kullanılır. Bu ilaçların bazı yan etkileri olabilir. Bu yan etkiler arasında şunlar yer alır:
- Bulantı
- Kusma
- İshal
- Kabızlık
- Saç dökülmesi
- Cilt döküntüsü
- Kaşıntı
- Yorgunluk
- Uykusuzluk
- İştahsızlık
- Kilo kaybı
Psikolojik Yan Etkiler
Kemik iliği nakli, hastalar için zorlu bir süreç olabilir. Bu süreçte, hastalar fiziksel olarak olduğu kadar psikolojik olarak da zorluklar yaşayabilirler. Bu zorluklar arasında şunlar yer alır:
- Kaydı
- Depresyon
- Anksiyete
- Uykusuzluk
- İştahsızlık
- Kilo kaybı
- Cinsel sorunlar
Kemik İliği Nakli Sonrası Bakım
Kemik iliği nakli sonrası, hastaların dikkatli bir şekilde bakılması gerekir. Bu bakım, enfeksiyonları önlemek, GVHD’yi tedavi etmek ve ilaç yan etkilerini yönetmek için yapılır. Kemik iliği nakli sonrası bakım, genellikle hastanede yapılır. Ancak, bazı hastalar nakilden sonra eve gidebilir ve ayakta tedavi görebilirler.
Kemik İliği Nakli Hakkında Daha Fazla Bilgi İçin