AFT: Ağızda Oluşan Küçük, Ağrılı Yaralar
Aft, ağız içinde oluşan küçük, ağrılı yaralardır. Genellikle yuvarlak veya oval şeklindedirler ve beyaz veya sarı bir merkezleri ile kırmızı bir kenarları vardır. Aftlar genellikle 1-2 hafta içinde kendiliğinden iyileşir, ancak bazı durumlarda daha uzun sürebilirler.
Aftların Nedenleri
Aftların kesin nedeni bilinmemektedir, ancak bazı faktörlerin oluşumlarına katkıda bulunduğu düşünülmektedir, bunlar şunlardır:
- Stres: Stres, aft oluşumunu tetikleyebilir.
- Hormonal değişiklikler: Adet dönemi gibi hormonal değişiklikler aftlara neden olabilir.
- Besin eksiklikleri: B12 vitamini, demir veya folik asit eksiklikleri aftlara yol açabilir.
- Bağışıklık sistemi sorunları: Zayıf bir bağışıklık sistemi aft oluşumuna yatkınlık yaratabilir.
- Bazı yiyecekler: Çilek, domates ve fındık gibi bazı yiyecekler aftları tetikleyebilir.
- Diş macunu veya gargara: Sodyum lauril sülfat içeren diş macunları veya gargaralar aftlara neden olabilir.
Aftların Belirtileri
Aftların en belirgin belirtisi ağrıdır. Ağrı genellikle hafif ila orta şiddettedir, ancak bazı durumlarda şiddetli olabilir. Diğer belirtiler şunlardır:
- Ağızda küçük, beyaz veya sarı yaralar
- Kırmızı veya iltihaplı kenarları olan yaralar
- Yeme, içme veya konuşma sırasında ağrı
- Hafif ateş veya şişmiş lenf düğümleri (nadir durumlarda)
Aftların Tedavisi
Aftlar genellikle kendiliğinden iyileşir, ancak iyileşme sürecini hızlandırmak için bazı tedaviler mevcuttur. Bunlar şunları içerir:
- Ağrı kesiciler: İbuprofen veya asetaminofen gibi reçetesiz satılan ağrı kesiciler ağrıyı hafifletmeye yardımcı olabilir.
- Topikal ilaçlar: Triamsinolon asetonid veya fluosinonid gibi topikal ilaçlar aftların iyileşmesini hızlandırabilir.
- Antiviral ilaçlar: Acyclovir veya valacyclovir gibi antiviral ilaçlar, virüs kaynaklı aftların tedavisinde kullanılabilir.
- Diyet değişiklikleri: Aftları tetikleyen yiyeceklerden kaçınmak yardımcı olabilir.
Aftların Önlenmesi
Aftların oluşumunu tamamen önlemek mümkün olmasa da, riski azaltmak için bazı önlemler alınabilir. Bunlar şunları içerir:
- Stresi yönetmek
- Sağlıklı bir diyet yemek
- Düzenli diş bakımı yapmak
- Aftları tetikleyen yiyeceklerden kaçınmak
- Sodyum lauril sülfat içermeyen diş macunu ve gargara kullanmak
İlgili Dosyalar ve Siteler
- Aftlar Hakkında Ulusal Ağız Sağlığı Enstitüsü (NIH)
- Aftlar Hakkında Mayo Clinic
- Aftlar Hakkında Amerikan Diş Hekimleri Birliği (ADA)