Diyabet: Kapsamlı Bir Kılavuz
Giriş
Diyabet, vücudun kan şekeri seviyelerini düzenleyemediği kronik bir hastalıktır. İki ana diyabet türü vardır: tip 1 ve tip 2. Tip 1 diyabet, pankreasın insülin üretemediği bir otoimmün hastalıktır. Tip 2 diyabet, vücudun insüline karşı dirençli hale geldiği veya yeterince insülin üretmediği bir metabolik bozukluktur.
Diyabet Türleri
Tip 1 Diyabet
Tip 1 diyabet, genellikle çocuklukta veya genç erişkinlikte ortaya çıkar. Pankreasın insülin üreten beta hücrelerine saldıran bir otoimmün hastalıktır. İnsülin, kan şekeri seviyelerini düzenleyen bir hormondur. Tip 1 diyabetli kişiler, hayatta kalmak için insülin enjeksiyonlarına ihtiyaç duyarlar.
Tip 2 Diyabet
Tip 2 diyabet, genellikle yetişkinlikte ortaya çıkar. Vücudun insüline karşı dirençli hale geldiği veya yeterince insülin üretmediği bir metabolik bozukluktur. Tip 2 diyabetli kişiler, yaşam tarzı değişiklikleri, ilaçlar veya insülin ile kan şekeri seviyelerini yönetmeleri gerekir.
Diyabet Belirtileri
Diyabet belirtileri, diyabet türüne bağlı olarak değişebilir.
Tip 1 Diyabet Belirtileri:
- Aşırı susuzluk
- Sık idrara çıkma
- Açlık
- Kilo kaybı
- Yorgunluk
- Bulanık görme
Tip 2 Diyabet Belirtileri:
- Sık idrara çıkma
- Aşırı susuzluk
- Açlık
- Kilo kaybı veya alımı
- Yorgunluk
- Bulanık görme
- Yavaş iyileşen yaralar
- Uyuşukluk veya karıncalanma
Diyabet Komplikasyonları
Tedavi edilmeyen diyabet, ciddi komplikasyonlara yol açabilir, bunlar şunları içerir:
- Kalp hastalığı
- İnme
- Böbrek hastalığı
- Göz hastalığı
- Sinir hasarı
- Ampütasyon
Diyabet Tanısı
Diyabet, kan şekeri seviyelerini ölçen bir kan testi ile teşhis edilir. Diyabet tanısı konması için aşağıdaki kriterlerden birini karşılamanız gerekir:
- Açlık kan şekeri seviyesi 126 mg/dL veya daha yüksek
- Oral glikoz tolerans testi sonrasında 2 saatlik kan şekeri seviyesi 200 mg/dL veya daha yüksek
- Glikozlanmış hemoglobin (HbA1c) seviyesi %6,5 veya daha yüksek
Diyabet Tedavisi
Diyabet tedavisi, diyabet türüne ve bireysel ihtiyaçlara bağlı olarak değişir.
Tip 1 Diyabet Tedavisi:
- İnsülin enjeksiyonları
- İnsülin pompası
- Sürekli glikoz izleme (CGM)
Tip 2 Diyabet Tedavisi:
- Yaşam tarzı değişiklikleri (sağlıklı beslenme, düzenli egzersiz, kilo verme)
- İlaçlar (metformin, sülfonilüreler, DPP-4 inhibitörleri, GLP-1 analogları)
- İnsülin
Diyabet Yönetimi
Diyabet yönetimi, kan şekeri seviyelerini kontrol etmeyi, komplikasyonları önlemeyi ve genel sağlığı iyileştirmeyi içerir. Diyabet yönetimi için aşağıdaki adımlar önemlidir:
- Kan şekeri seviyelerini düzenli olarak izleme
- Sağlıklı bir diyet yemek
- Düzenli egzersiz yapmak
- İlaçları reçete edildiği şekilde almak
- Doktorunuzla düzenli olarak görüşmek
Diyabet Kaynakları
- Amerikan Diyabet Derneği: https://www.diabetes.org/
- Ulusal Diyabet ve Sindirim ve Böbrek Hastalıkları Enstitüsü: https://www.niddk.nih.gov/health-information/diabetes
- Uluslararası Diyabet Federasyonu: https://www.idf.org/
- Diyabet Yönetimi Dergisi: https://www.diabetesmanagementjournal.com/
- Diyabet Bakımı Dergisi: https://care.diabetesjournals.org/