ANOVA Testi Örnekleri
ANOVA testi, bir değişkenin farklı gruplar arasında anlamlı farklılık gösterip göstermediğini test etmek için kullanılan bir istatistiksel testtir. Bu test, tek yönlü ve çok yönlü olmak üzere iki şekilde uygulanabilir. Tek yönlü ANOVA testi, bir değişkenin iki veya daha fazla kategorik değişken arasında anlamlı farklılık gösterip göstermediğini test etmek için kullanılır. Çok yönlü ANOVA testi ise, bir değişkenin üç veya daha fazla kategorik değişken arasında anlamlı farklılık gösterip göstermediğini test etmek için kullanılır.
Tek Yönlü ANOVA Testi Örnekleri
Örnek 1:
Bir araştırmacı, farklı yaş gruplarındaki öğrencilerin matematik başarısını karşılaştırmak istiyor. Bunun için, 10, 12 ve 14 yaşlarındaki 50 öğrenciyi rastgele seçiyor ve her bir öğrenciye matematik testi uyguluyor. Araştırmacı, ANOVA testi kullanarak öğrencilerin matematik başarılarında yaşlarına göre anlamlı bir farklılık olup olmadığını test ediyor.
Araştırmacı, ANOVA testi sonucunda F değerinin 10.25 ve p değerinin 0.005 olduğunu buluyor. Bu değerler, yaş grupları arasında matematik başarılarında anlamlı bir farklılık olduğunu gösteriyor.
Örnek 2:
Bir araştırmacı, farklı eğitim düzeylerine sahip çalışanların iş performansını karşılaştırmak istiyor. Bunun için, lise, lisans ve yüksek lisans mezunu olan 50 çalışanı rastgele seçiyor ve her bir çalışanın iş performansını puanlıyor. Araştırmacı, ANOVA testi kullanarak çalışanların iş performanslarında eğitim düzeylerine göre anlamlı bir farklılık olup olmadığını test ediyor.
Araştırmacı, ANOVA testi sonucunda F değerinin 15.32 ve p değerinin 0.0001 olduğunu buluyor. Bu değerler, eğitim düzeyleri arasında iş performanslarında anlamlı bir farklılık olduğunu gösteriyor.
Çok Yönlü ANOVA Testi Örnekleri
Örnek 1:
Bir araştırmacı, farklı cinsiyet ve eğitim düzeylerine sahip çalışanların iş performansını karşılaştırmak istiyor. Bunun için, erkek ve kadın lise, lisans ve yüksek lisans mezunu olan 150 çalışanı rastgele seçiyor ve her bir çalışanın iş performansını puanlıyor. Araştırmacı, çok yönlü ANOVA testi kullanarak çalışanların iş performanslarında cinsiyet ve eğitim düzeylerine göre anlamlı bir farklılık olup olmadığını test ediyor.
Araştırmacı, çok yönlü ANOVA testi sonucunda F değerinin 2.95 ve p değerinin 0.005 olduğunu buluyor. Bu değerler, cinsiyet ve eğitim düzeyleri arasında iş performanslarında anlamlı bir farklılık olduğunu gösteriyor.
Örnek 2:
Bir araştırmacı, farklı ilaçların hastaların ağrısını azaltma etkisini karşılaştırmak istiyor. Bunun için, 100 hastayı rastgele seçiyor ve her bir hastaya farklı bir ilaç veriyor. Araştırmacı, hastaların ağrılarını ölçmek için bir ölçek kullanıyor ve çok yönlü ANOVA testi kullanarak ilaçların ağrı azaltma etkisinde anlamlı bir farklılık olup olmadığını test ediyor.
Araştırmacı, çok yönlü ANOVA testi sonucunda F değerinin 3.89 ve p değerinin 0.0001 olduğunu buluyor. Bu değerler, ilaçların ağrı azaltma etkisinde anlamlı bir farklılık olduğunu gösteriyor.
ANOVA Testi Sonuçlarının Yorumlanması
ANOVA testi sonucunda, F değerinin 0.05’ten büyük olması, gruplar arasında anlamlı bir farklılık olduğunu gösterir. P değerinin 0.05’ten küçük olması da aynı sonucu gösterir.
ANOVA testi sonucunda, F değeri 0.05’ten küçük olsa bile, p değeri 0.05’ten büyükse, gruplar arasında anlamlı bir farklılık olmadığını gösterir.
ANOVA testi sonuçlarının yorumlanmasında, F değerinin yanı sıra p değerinin de dikkate alınması gerekir.
ANOVA Testinin Avantajları ve Dezavantajları
ANOVA testinin avantajları şunlardır:
- Birden fazla grup arasında anlamlı farklılıkları test etmek için kullanılabilir.
- Güçlü bir testtir.
- Karmaşık istatistiksel analizler gerektirmez.
ANOVA testinin dezavantajları şunlardır:
- Normal dağılım varsa daha güçlüdür.
- Grupların eşit büyüklükte olması gerekir.
- Gruplar arasında çok büyük farklılıklar varsa, testin gücü azalır.
ANOVA Testinin Kullanım Alanları
ANOVA testi, aşağıdaki gibi alanlarda kullanılabilir:
- Psikoloji
- Eğitim
- İşletme
- Tıp
- Sosyal bilimler
- Doğa bilimleri
ANOVA testi, bir değişkenin farklı gruplar arasında anlamlı farklılık gösterip göstermediğini test etmek için kullanılan güçlü bir