İthalat ve İhracat Muhasebe Kayıtları
İthalat ve ihracat işlemleri, işletmelerin yurt dışı ile olan ticari ilişkilerinin önemli bir parçasıdır. Bu işlemler, işletmelerin hem mal ve hizmet alımını hem de satışını kapsamaktadır. İthalat ve ihracat işlemleri, muhasebe açısından da önemli bir yere sahiptir. Bu işlemlerin doğru ve zamanında muhasebeleştirilmesi, işletmelerin finansal raporlamalarını ve vergilendirmelerini sağlıklı bir şekilde yapmalarını sağlamaktadır.
İthalat Muhasebe Kayıtları
İthalat işlemlerinin muhasebeleştirilmesinde, aşağıdaki temel hesapların kullanılması gerekmektedir:
- 153 Ticari Mallar Hesabı: İthalat yoluyla alınan malların maliyetinin izlendiği hesaptır.
- 320 Satıcılar Hesabı: İthalat yoluyla alınan malların bedelinin ödenmesi için alacaklı olunan hesabın kaydedildiği hesaptır.
- 321 Mal Hesabı: Yurt dışından gelen malların gümrükten teslim alınmasından sonra maliyet bedelinin kaydedildiği hesaptır.
- 322 Mal Alım KDV’si Hesabı: İthalat yoluyla alınan malların KDV’sinin kaydedildiği hesaptır.
- 348 Diğer Borç ve Gider Hesapları: İthalat yoluyla yapılan işlemler nedeniyle oluşan diğer borç ve giderlerin kaydedildiği hesaptır.
İthalat Muhasebe Kayıtlarının Örnekleri
İthalat sözleşmesinin imzalanması:
- 320 Satıcılar Hesabı (Alacaklı) X TL
- 153 Ticari Mallar Hesabı (Maliyet) X TL
İthalat bedelinin ödenmesi:
- 102 Banka Hesapları (Alacaklar) X TL
- 320 Satıcılar Hesabı (Alacaklılar) X TL
Gümrük işlemlerinin yapılması:
- 321 Mal Hesabı (Maliyet) X TL
- 320 Satıcılar Hesabı (Alacaklılar) X TL
Gümrük vergilerinin ödenmesi:
- 322 Mal Alım KDV’si Hesabı X TL
- 102 Banka Hesapları (Alacaklar) X TL
İthalat ile ilgili diğer giderlerin ödenmesi:
- 348 Diğer Borç ve Gider Hesapları X TL
- 102 Banka Hesapları (Alacaklar) X TL
İthalat yoluyla alınan malların ambara alınması:
- 153 Ticari Mallar Hesabı (Maliyet) X TL
- 321 Mal Hesabı (Maliyet) X TL
İthalat yoluyla alınan malların satışı:
- 120 Alıcılar Hesabı (Alacaklılar) X TL
- 601 Satışlar Hesabı X TL
İthalat yoluyla alınan malların bedelinin tahsili:
- 102 Banka Hesapları (Alacaklar) X TL
- 120 Alıcılar Hesabı (Alacaklılar) X TL
İthalat İşlemlerinde KDV Uygulaması
İthalat yoluyla alınan mallara uygulanacak KDV oranı, malın cinsine göre değişiklik göstermektedir. Genel olarak, 1998/9037 sayılı Bakanlar Kurulu Kararı ile belirlenen oranlar uygulanmaktadır.
İthalat yoluyla alınan mallara uygulanacak KDV, 322 Mal Alım KDV’si hesabında izlenmektedir. Bu hesap, 191 İndirilecek KDV Hesabı ile ilişkilendirilmektedir.
İthalat yoluyla alınan malların KDV’si, malların ambara alınmasından sonra indirim konusu yapılabilmektedir. Ancak, indirim konusu yapılacak KDV’nin, malların ticari kazancın elde edilmesi veya idame ettirilmesinde kullanılmış olması gerekmektedir.
İhracat Muhasebe Kayıtları
İhracat işlemlerinin muhasebeleştirilmesinde, aşağıdaki temel hesapların kullanılması gerekmektedir:
- 121 Satıcılar Hesabı (Alacaklılar): İhracat yoluyla satılan malların bedelinin tahsil edilmesi için alacaklı olunan hesabın kaydedildiği hesaptır.
- 602 Satışlar Hesabı: İhracat yoluyla satılan malların be