Meddi Arız Nedir?
Meddi, kelimenin sonundaki elif harfinden sonra gelen sakin bir harfin (sünnî elif, cezimli elif veya hemze) ötreli okunmasıdır. Meddi, iki kısma ayrılır: meddi tabiî ve meddi arız.
Meddi tabiî, kelimenin sonundaki elif harfinden sonra gelen sakin bir harfin (sünnî elif, cezimli elif veya hemze) tabiî olarak ötreli okunmasıdır. Meddi tabiî’nin iki şartı vardır:
- Kelime sonundaki elif harfi, kelimenin aslına ait olmalıdır.
- Kelime sonundaki elif harfinden sonra gelen sakin harfin, kelimenin aslına ait olması gerekir.
Meddi arız ise, kelimenin sonundaki elif harfinden sonra gelen sakin bir harfin (sünnî elif, cezimli elif veya hemze) ötreli okunmasıdır. Meddi arız’ın üç şartı vardır:
- Kelime sonundaki elif harfi, kelimenin aslına ait olmamalıdır.
- Kelime sonundaki elif harfinden sonra gelen sakin harfin, kelimenin aslına ait olması gerekir.
- Kelime sonundaki elif harfinden sonra gelen sakin harften sonra, kelimenin aslına ait olmayan bir sesli harf bulunur.
Meddi Arız Çeşitleri
Meddi arız, üç çeşittir:
- Meddi muttasıl: Kelime sonundaki elif harfinden sonra gelen sakin harften sonra, kelimenin aslına ait olmayan bir vav veya ya’ harfi bulunur.
- Meddi munfasıl: Kelime sonundaki elif harfinden sonra gelen sakin harften sonra, kelimenin aslına ait olmayan bir sesli harf bulunur ve bu sesli harf, kelimenin sonuna eklenmiş bir ek veya harftir.
- Meddi mukabele: Kelime sonundaki elif harfinden sonra gelen sakin harften sonra, kelimenin aslına ait olmayan bir sesli harf bulunur ve bu sesli harf, kelimenin sonuna eklenmiş bir ek veya harfin ikinci harfidir.
Meddi Arız Örnekleri
Meddi muttasıl Örnekleri:
- “مُقْتَدِرٌ: Kelime sonundaki elif harfinden sonra gelen sakin harften sonra, kelimenin aslına ait olmayan bir vav harfi bulunur.
- “مُسْتَقِيمٌ: Kelime sonundaki elif harfinden sonra gelen sakin harften sonra, kelimenin aslına ait olmayan bir ya’ harfi bulunur.
Meddi munfasıl Örnekleri:
- “قَالَ: Kelime sonundaki elif harfinden sonra gelen sakin harften sonra, kelimenin aslına ait olmayan bir sesli harf bulunur ve bu sesli harf, kelimenin sonuna eklenmiş bir ek veya harftir.
- “مَالِكُ: Kelime sonundaki elif harfinden sonra gelen sakin harften sonra, kelimenin aslına ait olmayan bir sesli harf bulunur ve bu sesli harf, kelimenin sonuna eklenmiş bir ek veya harftir.
Meddi mukabele Örnekleri:
- “يُؤْمِنُونَ: Kelime sonundaki elif harfinden sonra gelen sakin harften sonra, kelimenin aslına ait olmayan bir sesli harf bulunur ve bu sesli harf, kelimenin sonuna eklenmiş bir ek veya harfin ikinci harfidir.
- “تَعْلَمُونَ: Kelime sonundaki elif harfinden sonra gelen sakin harften sonra, kelimenin aslına ait olmayan bir sesli harf bulunur ve bu sesli harf, kelimenin sonuna eklenmiş bir ek veya harfin ikinci harfidir.
Meddi Arız’ın Okunuşu
Meddi arız, meddi tabiî gibi üç harften fazla okunur. Meddi arız’ın okunuşu, meddi tabiî’nin okunuşundan biraz farklıdır. Meddi tabiî’de, meddi harfi, ötreli olarak okunurken, meddi arız’da, meddi harfi, ötreli olarak okunurken, nefes bırakılır.
Meddi Arız’ın Hükmü
Meddi arız, vaciptir. Yani, meddi arız olan kelimelerin meddi harfini, ötreli olarak okunması ve nefes bırakılması gerekir.