Hemşirelikte Etik Vaka Örnekleri
Hemşirelik, hastalara ve ailelerine bakım sağlayan bir sağlık mesleğidir. Hemşireler, hastaların fiziksel, duygusal ve zihinsel ihtiyaçlarını karşılamak için çalışırlar. Bu görev, hemşirelerin etik ilkeleri ve değerlerini dikkate almasını gerektirir.
Hemşirelikte karşılaşılan etik vakalar, çeşitli faktörlerden kaynaklanabilir. Bu faktörler arasında hastanın veya hasta yakınının istekleri, tıbbi bakımın sınırlamaları, yasal düzenlemeler ve dini veya kültürel değerler yer alır. Hemşireler, bu faktörleri değerlendirerek hastaların yararına en iyi kararı vermelidir.
Hemşirelikte karşılaşılan etik vaka örnekleri şunlardır:
- Aydınlatılmış onam: Aydınlatılmış onam, hastanın tıbbi tedavi veya müdahale hakkında yeterli bilgiyi aldıktan sonra, özgür iradesiyle karar vermesidir. Hemşireler, hastalara tıbbi tedavinin faydaları, riskleri ve alternatifleri hakkında bilgi vererek aydınlatılmış onam almalarına yardımcı olurlar.
Örneğin, bir hemşire, ameliyat olması gereken bir hastaya şunları açıklar:
- Ameliyatın amacı nedir?
- Ameliyat nasıl yapılır?
- Ameliyatın olası faydaları nelerdir?
- Ameliyatın olası riskleri nelerdir?
- Ameliyatın alternatifleri nelerdir?
Hasta bu bilgileri anladıktan sonra, ameliyatı kabul etmek veya reddetme hakkına sahiptir.
- Hastanın yararı: Hemşirelerin öncelikli görevi, hastaların yararını gözetmektir. Bu, hastanın fiziksel ve ruhsal sağlığını korumayı ve geliştirmeyi içerir. Hemşireler, hastanın yararına en iyi kararı vermek için hastanın ihtiyaçlarını, değerlerini ve tercihlerini dikkate alırlar.
Örneğin, bir hemşire, solunum cihazına bağlı bir hastanın ailesine, hastanın yaşam destek cihazlarından ayrılması konusunda tavsiye vermektedir. Hemşire, hastanın tıbbi durumu, yaşam kalitesi ve ailenin istekleri gibi faktörleri göz önünde bulundurarak karar vermelidir.
- Sır saklama: Hemşireler, hastalarının bilgilerini gizli tutmakla yükümlüdür. Bu, hastanın kişisel bilgileri, tıbbi kayıtları ve tedavi bilgileri gibi bilgileri içerir. Hemşireler, hastanın izni olmadan bu bilgileri başkalarıyla paylaşamazlar.
Örneğin, bir hemşire, hastasının HIV pozitif olduğunu öğrenmektedir. Hemşire, bu bilgiyi hastanın izni olmadan başkalarıyla paylaşamaz.
- Ölüm ve yaşam sonu bakım: Hemşireler, ölüm ve yaşam sonu bakımında önemli bir rol oynarlar. Bu, hastaların ve ailelerinin acılarını ve endişelerini hafifletmeyi, hastaların yaşam kalitesini iyileştirmeyi ve hastaların tıbbi bakım ihtiyaçlarını karşılamayı içerir.
Örneğin, bir hemşire, terminal dönemdeki bir hastaya ve ailesine bakım vermektedir. Hemşire, hastanın ve ailenin ihtiyaçlarını anlamaya ve onlara destek olmaya çalışır.
Hemşirelerin etik vakalarda karşılaştıkları zorlukları aşmak için kullanabilecekleri bazı stratejiler şunlardır:
-
Etik ilkeleri ve değerleri bilmek: Hemşireler, etik ilkeleri ve değerleri bilmeli ve bunları uygulamaya koyabilmelidir. Bu ilkeler ve değerler, hemşirelerin etik vakalarda doğru kararlar vermelerine yardımcı olabilir.
-
Hastanın yararını gözetmek: Hemşireler, her zaman hastanın yararını gözetmelidir. Bu, hastanın ihtiyaçlarını, değerlerini ve tercihlerini dikkate alarak karar vermeyi gerektirir.
-
Sır saklama yükümlülüğüne uymak: Hemşireler, hastalarının bilgilerini gizli tutmakla yükümlüdür. Bu yükümlülüğe uymak, hastaların güvenini kazanmaya ve etik bir sağlık hizmeti sunmaya yardımcı olur.
-
Etik danışmanlık almak: Hemşireler, etik vakalarda karar vermede zorlanırlarsa etik danışmanlık alabilirler. Etik danışmanlık, hemşirelerin etik vakaları daha iyi anlamalarına ve daha doğru kararlar vermelerine yardımcı olabilir.
Hemşirelik, etik olarak zorlayıcı bir meslek olabilir. Hemşireler, hastaların yararını gözeterek ve etik ilkeleri ve değerlerini uygulayarak bu zorlukların üstesinden gelebilirler.