Aristoteles Poetika Kitap Özeti

Aristoteles Poetika Kitap Özeti

Aristoteles’in Poetika adlı eseri, edebiyat teorisi ve eleştirisi üzerine yazılmış en eski ve en etkili eserlerden biridir. MÖ 335 civarında yazıldığı tahmin edilen eser, edebiyatın doğası, türleri, unsurları ve etkileri hakkında kapsamlı bir inceleme sunmaktadır.

Poetika, altı bölümden oluşmaktadır. Birinci bölümde, Aristoteles edebiyatın doğasını ve diğer sanat biçimleriyle ilişkisini ele almaktadır. İkinci bölümde, edebiyatın türlerini, özellikle de trajedi ve komediyi incelemektedir. Üçüncü bölümde, edebiyatın unsurlarını, özellikle de olay örgüsü, karakter, düşünce, diksiyon, müzik ve gösteriyi ele almaktadır. Dördüncü bölümde, edebiyatın etkilerini, özellikle de katharsis etkisini incelemektedir. Beşinci bölümde, epik şiirin doğasını ve trajediyle ilişkisini ele almaktadır. Altıncı bölümde ise, şiirin diğer sanat biçimleriyle ilişkisini ele almaktadır.

Aristoteles’in Poetika’sı, edebiyat teorisi ve eleştirisi alanında büyük bir etkiye sahip olmuştur. Eser, yüzyıllar boyunca edebiyatçılar ve eleştirmenler tarafından okunmuş ve yorumlanmıştır. Günümüzde de, Poetika hala edebiyat teorisi ve eleştirisi alanında önemli bir kaynak olarak kabul edilmektedir.

Poetika’nın Konusu

Poetika’nın konusu, edebiyatın doğası, türleri, unsurları, etkileri ve diğer sanat biçimleriyle ilişkisi hakkındadır. Aristoteles, edebiyatı taklit sanatı olarak tanımlar ve edebiyatın diğer sanat biçimleriyle ortak bir özelliğinin olduğunu savunur: taklit. Ancak, edebiyatın diğer sanat biçimlerinden farklı olarak, taklit ettiği şeyin doğası gereği değişken olduğunu ve bu nedenle edebiyatın diğer sanat biçimlerine göre daha karmaşık olduğunu savunur.

Aristoteles, edebiyatı iki ana türe ayırır: trajedi ve komedi. Trajedi, ciddi ve önemli konuları ele alan ve kahramanın düşüşüyle sonuçlanan bir edebiyat türüdür. Komedi ise, gülünç ve önemsiz konuları ele alan ve kahramanın yükselişiyle sonuçlanan bir edebiyat türüdür. Aristoteles, trajediyi komediye göre daha üstün bir tür olarak görür ve trajediyi “insan eylemlerinin taklidi” olarak tanımlar.

Aristoteles, edebiyatın unsurlarını altı başlık altında ele alır: olay örgüsü, karakter, düşünce, diksiyon, müzik ve gösteri. Olay örgüsü, edebiyat eserinin temel yapısıdır ve Aristoteles’e göre olay örgüsü, başlangıç, gelişme, doruk noktası, çözülme ve son olmak üzere beş bölümden oluşur. Karakter, edebiyat eserinde yer alan kişilerdir ve Aristoteles’e göre karakterler, iyi, kötü veya karmaşık olmak üzere üç şekilde olabilir. Düşünce, edebiyat eserinde yer alan fikirlerdir ve Aristoteles’e göre düşünceler, doğru, yanlış veya olası olmak üzere üç şekilde olabilir. Diksiyon, edebiyat eserinde kullanılan dildir ve Aristoteles’e göre diksiyon, açık, anlaşılır ve güzel olmak üzere üç şekilde olabilir. Müzik, edebiyat eserinde kullanılan seslerdir ve Aristoteles’e göre müzik, hoş, uyumlu ve ritmik olmak üzere üç şekilde olabilir. Gösteri, edebiyat eserinin sahnelendirilmesidir ve Aristoteles’e göre gösteri, görsel olarak çekici, etkileyici ve inandırıcı olmak üzere üç şekilde olabilir.

Aristoteles, edebiyatın etkilerini iki başlık altında ele alır: katharsis etkisi ve öğretici etki. Katharsis etkisi, edebiyat eserinin izleyicilerde veya okuyucularda korku ve acıma duygularını uyandırarak onları arındırmasıdır. Öğretici etki ise, edebiyat eserinin izleyicilere veya okuyuculara ahlaki dersler vermesidir. Aristoteles, edebiyatın hem katharsis etkisi hem de öğretici etki yaratması gerektiğini savunur.

Aristoteles, edebiyatın diğer sanat biçimleriyle ilişkisini de ele alır. Aristoteles’e göre, edebiyat diğer sanat biçimleriyle ortak bir özelliğe sahiptir: taklit. Ancak, edebiyatın diğer sanat biçimlerinden farklı olarak, taklit ettiği şeyin doğası gereği değişken olduğunu ve bu nedenle edebiyatın diğer sanat biçimlerine göre daha karmaşık olduğunu savunur.

Poetika ile İlgili Faydalı Siteler ve Dosyalar


Yayımlandı

kategorisi