Basit Fiiller
Basit fiiller, bir kökten oluşan ve herhangi bir ek almayan fiillerdir. Türkçede en çok kullanılan fiil türüdür. Basit fiiller, cümlede yüklem görevinde bulunur.
Basit Fiillerin Özellikleri
- Bir kökten oluşur.
- Herhangi bir ek almaz.
- Cümlede yüklem görevinde bulunur.
- Anlam bakımından tamdır.
- Başka bir kelimeyle anlamca birleşmez.
Basit Fiillerin Çeşitleri
Basit fiiller, anlam bakımından üçe ayrılır:
- İş Fiilleri: Bir eylemi, oluş veya hareketi ifade eden fiillerdir.
- Durum Fiilleri: Bir varlığın durumunu ifade eden fiillerdir.
- Oluş Fiilleri: Bir varlıktan başka bir varlık oluşmasını ifade eden fiillerdir.
İş Fiilleri
İş fiilleri, bir eylemi, oluş veya hareketi ifade eden fiillerdir. İş fiilleri, cümlede yüklem görevinde bulunur.
İş Fiillerinin Özellikleri
- Anlam bakımından tamdır.
- Başka bir kelimeyle anlamca birleşmez.
- Cümlede yüklem görevinde bulunur.
İş Fiillerinin Örnekleri
- Yürümek
- Koşmak
- Oynamak
- Konuşmak
- Yazmak
- Okumak
- Yemek
- İçmek
Durum Fiilleri
Durum fiilleri, bir varlığın durumunu ifade eden fiillerdir. Durum fiilleri, cümlede yüklem görevinde bulunur.
Durum Fiillerinin Özellikleri
- Anlam bakımından tamdır.
- Başka bir kelimeyle anlamca birleşmez.
- Cümlede yüklem görevinde bulunur.
Durum Fiillerinin Örnekleri
- Durmak
- Oturmak
- Yatmak
- Kalkmak
- Gülmek
- Ağlamak
- Korkmak
- Sevmek
Oluş Fiilleri
Oluş fiilleri, bir varlıktan başka bir varlık oluşmasını ifade eden fiillerdir. Oluş fiilleri, cümlede yüklem görevinde bulunur.
Oluş Fiillerinin Özellikleri
- Anlam bakımından tamdır.
- Başka bir kelimeyle anlamca birleşmez.
- Cümlede yüklem görevinde bulunur.
Oluş Fiillerinin Örnekleri
- Olmak
- Oluşmak
- Gelmek
- Gitmek
- Yapılmak
- Yaptırmak
- Bilmek
- Öğrenmek
Basit Fiillerin Cümle İçindeki Kullanımı
Basit fiiller, cümlede yüklem görevinde kullanılır. Yüklem, bir cümlenin en önemli unsurudur. Cümleye anlam ve tamamlanmışlık kazandırır.
Basit Fiillerin Cümle İçindeki Örnekleri
- Ali okudu.
- Kuşlar uçtu.
- Çocuklar oyundu.
- Annem yemek yaptı.
- Kardeşim kitap okudu.
- Hastane hastaları muayene etti.
- Polis hırsızı yakaladı.
- Araba yolu geçti.
Basit Fiillerin Eklenmesi
Basit fiiller, cümle içinde yüklem görevinde bulundukları için herhangi bir ek almazlar. Ancak, cümlenin anlamını veya yapısını değiştirmek için bazı eklerle kullanılabilirler.
Basit Fiillere Eklenen Eklerin Örnekleri
- Fiil Çekimi Ekleri: Basit fiiller, zaman, kişi, kip, anlam gibi durumları belirtmek için çekim ekleri alırlar.
- Zarf Ekleri: Basit fiiller, eylemin nasıl yapıldığını, ne zaman yapıldığını, nerede yapıldığını gibi durumları belirtmek için zarf ekleri alırlar.
- Bağlaç Ekleri: Basit fiiller, cümlenin anlamını veya yapısını değiştirmek için bağlaç ekleri alırlar.
Sonuç
Basit fiiller, Türkçede en çok kullanılan fiil türüdür.