Cimri, Fransız yazar Molière’in 1668 yılında yazdığı üç perdelik bir komedi oyunudur. Oyun, Paris’in zengin ve cimri bir burjuvası olan Harpagon’un etrafında dönmektedir. Harpagon, parasını her şeyden üstün tutar ve bu tutkusu nedeniyle ailesinin ve çevresinin hayatını olumsuz etkilemektedir.
Oyun, Harpagon’un kızı Elise’nin evlenme planlarıyla başlar. Harpagon, Elise’yi zengin bir adam olan Anselme ile evlendirmeyi planlamaktadır. Ancak Elise, Harpagon’un yardımcısı olan Valère’ye aşıktır. Bu durum, Harpagon’un öfkesini çeker.
Harpagon, oğlu Cléante’nin de Mariane adında genç bir kadınla evlenmesini planlamaktadır. Ancak Cléante, Mariane’yı kendisi de sevmektedir. Bu durum, Harpagon’u daha da öfkelendirir.
Harpagon, parasını korumak için her türlü önlemi almaktadır. Parasını bir sandıkta saklar ve anahtarı her zaman yanında taşır. Ancak bir gün Harpagon, sandığın anahtarını kaybeder. Bu durum, Harpagon’un paniğe kapılmasına neden olur.
Harpagon, sandığın anahtarını bulmak için her yere başvurur. Ancak anahtarı bulamaz. Bu sırada, Anselme, Mariane’nın babası olduğunu açıklar. Anselme, Harpagon’a, Mariane’nın Cléante ile evlenmesine izin vereceğini söyler.
Harpagon, Mariane’nın Anselme’nin kızı olduğunu öğrenince çok üzülür. Ancak Harpagon, parasını kaybetmekten daha çok üzüldüğü için, Mariane’nın Cléante ile evlenmesine izin verir.
Oyunun sonunda, Harpagon’un parası bulunur. Ancak Harpagon, artık paraya olan tutkusundan kurtulmuştur. Harpagon, ailesinin ve çevresindekilerin mutluluğu için paradan daha fazlasını önemsemeye başlamıştır.
Oyundaki Temel Temalar
- Cimrilik: Oyunun ana teması cimriliktir. Harpagon, parayı her şeyden üstün tutan bir cimridir. Bu tutkusu nedeniyle ailesinin ve çevresinin hayatını olumsuz etkilemektedir.
- Aşk: Oyunda aşk da önemli bir temadır. Elise, Harpagon’un yardımcısı olan Valère’ye aşıktır. Cléante ise Mariane adında genç bir kadınla evlenmek istemektedir. Bu aşklar, Harpagon’un öfkesini çeker.
- Toplumsal eleştiri: Oyun, 17. yüzyıl Fransız toplumuna bir eleştiri niteliğindedir. Moliere, oyunda, para tutkusunun ve cimriliğin toplum üzerindeki olumsuz etkilerini gözler önüne sermektedir.
Oyun Üzerine Yorumlar
- Molière, Cimri oyununda, cimriliğin ve para tutkusunun insan ilişkilerini nasıl olumsuz etkilediğini ustalıkla gözler önüne sermiştir. Oyun, günümüzde de geçerliliğini koruyan bir mesaj vermektedir.
- Cimri, komedi türünün en önemli eserlerinden biridir. Oyun, güldürürken düşündüren, düşündürürken de güldüren bir yapıya sahiptir.
- Molière, Cimri oyununda, dönemin Fransa’sını ve Fransız toplumunu da başarılı bir şekilde yansıtmıştır. Oyun, dönemin sosyal ve ekonomik koşullarına dair önemli bilgiler sunmaktadır.
Oyun Tarihçesi
- Cimri, 1668 yılında Paris’te ilk kez sahnelenmiştir. Oyun, büyük bir başarı elde etmiş ve kısa sürede Avrupa’nın birçok ülkesinde sahnelenmiştir.
- Cimri, günümüzde de dünyanın birçok ülkesinde sahnelenmeye devam etmektedir. Oyun, tiyatro klasikleri arasında yer almaktadır.
Cimri, dünya edebiyatında önemli bir yere sahip olan bir oyundur. Oyun, cimriliğin ve para tutkusunun insan ilişkilerini nasıl olumsuz etkilediğini ustalıkla gözler önüne sermektedir. Oyun, günümüzde de geçerliliğini koruyan bir mesaj vermektedir.