Coğrafya 10 Sınıf 2. Ünite: Türkiye’nin Fiziki Yapısı
Türkiye, Asya ve Avrupa kıtalarının birleştiği noktada yer alan, zengin bir coğrafyaya sahip bir ülkedir. Ülkenin fiziki yapısı, iklim koşulları, bitki örtüsü ve hayvan çeşitliliği gibi birçok özelliği, onu dünyanın en önemli ülkelerinden biri yapmaktadır.
Türkiye’nin Fiziki Yapısı
Türkiye’nin fiziki yapısı, ülkenin bulunduğu coğrafi konumdan ve jeolojik geçmişinden etkilenmiştir. Ülke, kuzeyde Karadeniz, güneyde Akdeniz, batıda Ege Denizi ve doğuda Güneydoğu Anadolu Bölgesi ile çevrilidir. Türkiye’nin iç kesimleri ise, yüksek dağlar ve geniş ovalarla kaplıdır.
Türkiye’nin en yüksek dağı, 5.137 metre yüksekliğindeki Ağrı Dağı’dır. Ülkenin diğer önemli dağları arasında Erciyes Dağı, Süphan Dağı, Uludağ ve Kaçkar Dağları yer almaktadır. Türkiye’nin ovaları ise, genellikle büyük nehirlerin kıyılarında yer almaktadır. Ülkenin en büyük ovaları arasında Konya Ovası, Çukurova Ovası ve Trakya Ovası yer almaktadır.
Türkiye’nin kıyı şeridi, yaklaşık 8.333 kilometre uzunluğundadır. Ülkenin kuzey kıyıları, genellikle dik ve kayalıkken, güney kıyıları daha düz ve kumluktur. Türkiye’nin en önemli limanları arasında İstanbul, İzmir, Mersin ve Antalya yer almaktadır.
Türkiye’nin İklim Koşulları
Türkiye’nin iklim koşulları, ülkenin bulunduğu coğrafi konumdan ve fiziki yapısından etkilenmiştir. Ülkenin kuzey kesimleri, Karadeniz ikliminin etkisi altındadır. Bu bölgede, yazlar serin ve yağışlı, kışlar ise soğuk ve kar yağışlıdır. Türkiye’nin güney kesimleri ise, Akdeniz ikliminin etkisi altındadır. Bu bölgede, yazlar sıcak ve kurak, kışlar ise ılık ve yağışlıdır. Türkiye’nin iç kesimleri ise, karasal iklimin etkisi altındadır. Bu bölgede, yazlar sıcak ve kurak, kışlar ise soğuk ve kar yağışlıdır.
Türkiye’nin Bitki Örtüsü
Türkiye’nin bitki örtüsü, ülkenin iklim koşulları ve fiziki yapısından etkilenmiştir. Ülkenin kuzey kesimleri, ormanlarla kaplıdır. Bu bölgede, kayın, meşe, gürgen ve ıhlamur gibi ağaçlar yaygındır. Türkiye’nin güney kesimleri ise, maki ve step bitki örtüsüyle kaplıdır. Bu bölgede, defne, zeytin, keçiboynuzu ve nar gibi ağaçlar yaygındır. Türkiye’nin iç kesimleri ise, bozkır ve çöl bitki örtüsüyle kaplıdır. Bu bölgede, dikenli çalılar, otlar ve sukulentler yaygındır.
Türkiye’nin Hayvan Çeşitliliği
Türkiye’nin hayvan çeşitliliği, ülkenin iklim koşulları, fiziki yapısı ve bitki örtüsünden etkilenmiştir. Ülkede, yaklaşık 120 memeli türü, 450 kuş türü, 100 sürüngen türü ve 10.000 böcek türü yaşamaktadır. Türkiye’nin en önemli memeli türleri arasında ayı, kurt, tilki, vaşak, geyik ve yaban domuzu yer almaktadır. Türkiye’nin en önemli kuş türleri arasında kartal, şahin, leylek, turna ve flamingo yer almaktadır. Türkiye’nin en önemli sürüngen türleri arasında kaplumbağa, yılan ve kertenkele yer almaktadır.
Faydalı Siteler ve İlgili Dosyalar
- Türkiye’nin Fiziki Yapısı: https://www.cografya.gen.tr/turkiyenin-fiziki-yapisi/
- Türkiye’nin İklim Koşulları: https://www.mgm.gov.tr/iklim/iklim-verileri.aspx
- Türkiye’nin Bitki Örtüsü: https://www.turkiye.gov.tr/bitki-ortusu
- Türkiye’nin Hayvan Çeşitliliği: https://www.turkiye.gov.tr/hayvan-cesitliligi