Cumhuriyet Başsavcısı Ne İş Yapar?
Cumhuriyet Başsavcısı, Türk yargı sisteminde önemli bir görev üstlenen, bir ilçe veya ilin yargı işlerinden sorumlu olan kamu görevlisidir. Cumhuriyet Başsavcılığı, bir ilçe veya ilin yargı birimlerini temsil eden ve bu birimlerde görev yapan Cumhuriyet savcılarını yöneten bir kurumdur.
Cumhuriyet Başsavcısının görevleri, 2802 sayılı Hakimler ve Savcılar Kanunu ile 5271 sayılı Ceza Muhakemesi Kanunu’nda düzenlenmiştir. Bu kanunlara göre, Cumhuriyet Başsavcısının başlıca görevleri şunlardır:
- Suçların soruşturulması ve kovuşturulması: Cumhuriyet Başsavcısı, ihbar, şikayet veya başka bir şekilde kendisine ulaşan suç ihbarlarını değerlendirir ve gerekli görürse soruşturma başlatır. Soruşturma sonucunda, suçun işlendiğine kanaat getirirse iddianame düzenleyerek dava açar.
- Suç mağdurlarının korunması: Cumhuriyet Başsavcısı, suç mağdurlarının haklarını korumakla da görevlidir. Bu kapsamda, suç mağdurlarına hukuki yardım sağlanmasına ve mağdurların zararlarının giderilmesine yönelik çalışmalar yapar.
- Hukukun üstünlüğünün korunması: Cumhuriyet Başsavcısı, hukukun üstünlüğünü korumakla da görevlidir. Bu kapsamda, hukuka aykırı uygulamaların önüne geçmeye ve hukukun uygulanmasını sağlamaya yönelik çalışmalar yapar.
Cumhuriyet Başsavcısının görevlerini daha ayrıntılı olarak inceleyecek olursak:
Suçların Soruşturulması ve Kovuşturulması
Cumhuriyet Başsavcısı, ihbar, şikayet veya başka bir şekilde kendisine ulaşan suç ihbarlarını değerlendirir. Suçun işlendiğine kanaat getirirse soruşturma başlatır. Soruşturma, Cumhuriyet Savcısı tarafından yürütülür. Cumhuriyet Başsavcısı, soruşturmanın yürütülmesi ve sonuçlandırılması konusunda Cumhuriyet Savcılarına emir ve talimat verebilir.
Cumhuriyet Başsavcılığı tarafından yürütülen soruşturmalar, ağır ceza mahkemesinin görevine giren suçüstü halleri ile ilgiliyse, soruşturma Cumhuriyet Başsavcısı tarafından bizzat yapılır.
Cumhuriyet Başsavcısı, soruşturma sonucunda, suçun işlendiğine kanaat getirirse iddianame düzenleyerek dava açar. İddianame, suçun işlendiğine, failin kim olduğuna ve suçun niteliğine ilişkin bilgileri içerir.
Suç Mağdurlarının Korunması
Cumhuriyet Başsavcısı, suç mağdurlarının haklarını korumakla da görevlidir. Bu kapsamda, suç mağdurlarına hukuki yardım sağlanmasına ve mağdurların zararlarının giderilmesine yönelik çalışmalar yapar.
Cumhuriyet Başsavcılığı, suç mağdurlarına hukuki yardım sağlamak amacıyla, bünyesinde hukuk büroları kurabilir. Bu hukuk büroları, suç mağdurlarına ücretsiz hukuki yardım sağlar.
Cumhuriyet Başsavcılığı, suç mağdurlarının zararlarının giderilmesine yönelik olarak da çalışmalar yapar. Bu kapsamda, suç mağdurlarına maddi ve manevi tazminat ödenmesi için dava açılması gibi çalışmalar yapılabilir.
Hukukun Üstünlüğünün Korunması
Cumhuriyet Başsavcısı, hukukun üstünlüğünü korumakla da görevlidir. Bu kapsamda, hukuka aykırı uygulamaların önüne geçmeye ve hukukun uygulanmasını sağlamaya yönelik çalışmalar yapar.
Cumhuriyet Başsavcılığı, hukuka aykırı uygulamaların önüne geçmek amacıyla, hukuka aykırı uygulamaları yapan kamu görevlileri hakkında soruşturma açabilir.
Cumhuriyet Başsavcılığı, hukukun uygulanmasını sağlamak amacıyla, hukuka aykırı uygulamaların önlenmesi için ilgili kurumlara tavsiyelerde bulunabilir.
Cumhuriyet Başsavcısının görevleri, Türk yargı sisteminde önemli bir yere sahiptir. Cumhuriyet Başsavcısı, suçların soruşturulması ve kovuşturulmasından tutun da suç mağdurlarının korunmasına ve hukukun üstünlüğünün korunmasına kadar önemli sorumluluklar üstlenmektedir.
Cumhuriyet Başsavcısının Nitelikleri
Cumhuriyet Başsavcısı olmak için, 2802 sayılı Hakimler ve Savcılar Kanunu’nda belirtilen şartlara sahip olmak gerekir. Bu şartlar şunlardır:
- Türk vatandaşı olmak
- Hukuk fakültesi mezunu olmak
- Adli Yargı Hakimliği ve Savcı Yardımcılığı Sınavı’nda başarılı olmak
- Adli Yargı Hakimliği ve Savcı Adaylığı Eğitimi’ni başarıyla tamamlamak
Cumhuriyet Başsavcısı olmak isteyen adaylar, öncelikle Adli Yargı Hakimliği ve Savcı Yardımcılığı Sınavı’na girmek zorundadır. Bu sınavda başarılı olan adaylar, Adli Yargı Hakimliği ve Savcı Adaylığı Eğitimi’ne kabul edilir. Eğitimi başarıyla tamamlayan adaylar, Cumhuriyet Savcısı olarak göreve başlarlar