Dünya Sağlık Örgütü Yaşam Kalitesi Ölçeği (WHOQOL)
Dünya Sağlık Örgütü Yaşam Kalitesi Ölçeği (WHOQOL), Dünya Sağlık Örgütü (WHO) tarafından geliştirilen ve yaşam kalitesini değerlendirmek için kullanılan bir ölçektir. WHOQOL, fiziksel sağlık, ruhsal sağlık, sosyal ilişkiler ve çevresel faktörler olmak üzere dört ana boyutta yaşam kalitesini ölçer.
WHOQOL, 1990’lı yıllarda WHO tarafından başlatılan bir araştırma projesi kapsamında geliştirilmiştir. Proje, yaşam kalitesinin farklı kültürlerde ve ülkelerde nasıl ölçülebileceğini araştırmayı amaçlamıştır. WHOQOL, 1998 yılında yayınlanmış ve o zamandan beri birçok ülkede kullanılmaktadır.
WHOQOL, 26 sorudan oluşan bir ölçektir. Sorular, fiziksel sağlık, ruhsal sağlık, sosyal ilişkiler ve çevresel faktörler olmak üzere dört ana boyutta yaşam kalitesini değerlendirir. Her soru için, katılımcılar 5 puanlık bir ölçekte (1 = hiç yok, 2 = az, 3 = orta, 4 = çok, 5 = aşırı) cevap verirler.
WHOQOL, yaşam kalitesini değerlendirmek için kullanılan güvenilir ve geçerli bir ölçektir. WHOQOL, birçok ülkede kullanılmış ve farklı kültürlerde geçerliliği gösterilmiştir. WHOQOL, ayrıca, yaşam kalitesindeki değişiklikleri izlemek için de kullanılabilir.
WHOQOL’un Kullanım Alanları
WHOQOL, aşağıdaki alanlarda kullanılabilir:
- Klinik çalışmalar: WHOQOL, hastaların yaşam kalitesini değerlendirmek için kullanılabilir.
- Halk sağlığı çalışmaları: WHOQOL, nüfusun yaşam kalitesini değerlendirmek için kullanılabilir.
- Sosyal hizmet çalışmaları: WHOQOL, sosyal hizmet alanındaki müdahalelerin etkinliğini değerlendirmek için kullanılabilir.
- Çevresel çalışmalar: WHOQOL, çevresel faktörlerin yaşam kalitesi üzerindeki etkisini değerlendirmek için kullanılabilir.
WHOQOL’un Faydaları
WHOQOL’un aşağıdaki faydaları vardır:
- Güvenilirlik: WHOQOL, yaşam kalitesini değerlendirmek için güvenilir bir ölçektir.
- Geçerlilik: WHOQOL, yaşam kalitesini değerlendirmek için geçerli bir ölçektir.
- Kullanım kolaylığı: WHOQOL, kullanımı kolay bir ölçektir.
- Kültürler arası geçerlilik: WHOQOL, farklı kültürlerde geçerliliği gösterilmiş bir ölçektir.
WHOQOL’un Sınırlamaları
WHOQOL’un aşağıdaki sınırlamaları vardır:
- Uzunluk: WHOQOL, 26 sorudan oluşan bir ölçektir ve bu nedenle bazı katılımcılar için uzun olabilir.
- Öznellik: WHOQOL, katılımcıların kendi öznel değerlendirmelerine dayalı bir ölçektir.
- Duyarlılık: WHOQOL, yaşam kalitesindeki küçük değişiklikleri tespit etmek için yeterince duyarlı olmayabilir.
WHOQOL’a İlişkin Faydalı Siteler ve Dosyalar
- Dünya Sağlık Örgütü Yaşam Kalitesi Ölçeği (WHOQOL) web sitesi: https://www.who.int/tools/whoqol/en/
- WHOQOL ölçeğinin Türkçe versiyonu: https://www.who.int/tools/whoqol/tr/
- WHOQOL ölçeğinin puanlama kılavuzu: https://www.who.int/tools/whoqol/scoring/en/
- WHOQOL ölçeğinin yorumlama kılavuzu: https://www.who.int/tools/whoqol/interpretation/en/