Dünyanın Yuvarlak Olduğunu Kim Buldu?
Dünyanın yuvarlak olduğu fikri, antik çağlardan beri var olan bir düşüncedir. Bu fikri ilk ortaya atan kişi ise, MÖ 500’lü yıllarda yaşamış olan Yunan filozofu Pisagor’dur. Pisagor, ayın şeklini gözlemleyerek dünyanın da ay gibi yuvarlak olduğunu düşünmüştür.
Pisagor’un ardından, dünyanın yuvarlak olduğunu savunan diğer filozoflar da olmuştur. Bunlardan biri, MÖ 350’li yıllarda yaşamış olan Aristoteles’tir. Aristoteles, gemilerin ufukta kaybolmasını ve ekvatordan uzaklaştıkça takımyıldızlarının daha yüksekte görünmesini, dünyanın yuvarlak olduğunun kanıtı olarak göstermiştir.
Dünyanın yuvarlak olduğunu gösteren bir başka kanıt da, gölgelerin şeklidir. Güneş ışınları, dünyanın yuvarlak yüzeyine çarptığında, dünyanın şekline bağlı olarak farklı şekillerde gölgeler oluşturur. Bu gölgelerin şekli, dünyanın yuvarlak olduğunun bir göstergesidir.
Dünyanın yuvarlak olduğunun en kesin kanıtı ise, dünyanın çevresini dolaşmaktır. Bu, ilk olarak, 1519-1522 yılları arasında Portekizli kaşif Ferdinand Magellan tarafından gerçekleştirilmiştir. Magellan ve ekibi, dünyanın çevresini dolaşarak, dünyanın yuvarlak olduğunu kesin olarak kanıtlamıştır.
Pisagor’un Kanıtları
Pisagor, dünyanın yuvarlak olduğunu gösteren bir dizi kanıt öne sürmüştür. Bu kanıtlardan bazıları şunlardır:
- Ayın şekli: Ay, dünyanın bir uydusudur. Pisagor, ayın şeklinin yuvarlak olduğunu gözlemleyerek, dünyanın da ay gibi yuvarlak olduğunu düşünmüştür.
- Gölgelerin şekli: Güneş ışınları, dünyanın yuvarlak yüzeyine çarptığında, dünyanın şekline bağlı olarak farklı şekillerde gölgeler oluşturur. Pisagor, bu gölgelerin şeklini inceleyerek, dünyanın yuvarlak olduğunun bir göstergesi olduğunu fark etmiştir.
- Gemilerin ufukta kaybolması: Gemiler, ufukta ilerledikçe gözden kaybolur. Bu, dünyanın yuvarlak olduğunun bir kanıtı olarak kabul edilir.
Aristoteles’in Kanıtları
Aristoteles, dünyanın yuvarlak olduğunu gösteren bir dizi kanıt öne sürmüştür. Bu kanıtlardan bazıları şunlardır:
- Gemilerin ufukta kaybolması: Aristoteles, Pisagor’un bu kanıtına katılmıştır.
- Ekvatordan uzaklaştıkça takımyıldızlarının daha yüksekte görünmesi: Aristoteles, bu fenomenin, dünyanın yuvarlak olduğunun bir kanıtı olduğunu düşünmüştür.
- Yıldızların doğuş ve batış noktaları: Yıldızların doğuş ve batış noktaları, dünyanın yuvarlak olduğunun bir göstergesidir.
Magellan’ın Keşfi
Dünyanın yuvarlak olduğunun en kesin kanıtı, dünyanın çevresini dolaşmaktır. Bu, ilk olarak, 1519-1522 yılları arasında Portekizli kaşif Ferdinand Magellan tarafından gerçekleştirilmiştir.
Magellan ve ekibi, 5 gemi ve 265 adamla birlikte, Güney Amerika’nın güneyinden başlayarak, dünyanın çevresini dolaşmak üzere yola çıktı. Yolculuğun ilk yıllarında, ekip birçok zorlukla karşılaştı. Gemilerden biri fırtınada kayboldu, birçok mürettebat üyesi hastalıktan öldü. Ancak, ekip sonunda 1522 yılında, üç gemi ve 18 adamla birlikte, dünyanın çevresini başarıyla dolaştı.
Magellan’ın bu keşfi, dünyanın yuvarlak olduğunu kesin olarak kanıtladı ve bilimsel düşüncede devrim yarattı.
Sonuç
Dünyanın yuvarlak olduğunu gösteren kanıtlar, antik çağlardan beri vardır. Ancak, bu kanıtlar, uzun yıllar boyunca birçok insan tarafından reddedilmiştir. Bu, dünyanın düz olduğu inancının yaygın olmasından kaynaklanıyordu.
Magellan’ın yolculuğu, dünyanın yuvarlak olduğunun en kesin kanıtıydı. Bu keşif, bilimsel düşüncede devrim yarattı ve dünyanın şekli hakkındaki anlayışımızı değiştirdi.