Dünyanın kutuplardan basık olduğunu kim buldu?
Dünyanın kutuplardan basık olduğunu ilk kez keşfeden kişinin kim olduğu kesin olarak bilinmemekle birlikte, bu keşfe katkıda bulunan birçok kişi olmuştur.
Antik çağlardan beri
Dünyanın kutuplardan basık olabileceği fikri, antik çağlardan beri tartışılmaktaydı. Örneğin, MÖ 6. yüzyılda yaşayan Yunan filozofu Pythagoras, dünyanın bir küre olduğunu ve kutuplardan basık olduğunu savunmuştur. Ancak, bu görüş o dönemde yaygın olarak kabul görmemiştir.
Ortaçağda
Ortaçağda, dünyanın kutuplardan basık olabileceği fikri yeniden gündeme geldi. Örneğin, 13. yüzyılda yaşayan İtalyan astronom ve matematikçi Giovanni Campano da Novara, dünyanın kutuplardan basık bir elipsoit olduğunu savunmuştur. Ancak, bu görüş de o dönemde yaygın olarak kabul görmemiştir.
Yeni Çağda
Yeni Çağda, dünyanın kutuplardan basık olabileceği fikri daha fazla destek buldu. Örneğin, 16. yüzyılda yaşayan Alman astronom Nicolaus Copernicus, dünyanın bir küre olduğunu ve kutuplardan basık olduğunu savunmuştur. Bu görüş, Kopernik’in heliosentrik evren modeli ile birlikte giderek daha fazla kabul görmeye başlamıştır.
17. yüzyılda
- yüzyılda, dünyanın kutuplardan basık olduğu fikrini destekleyen birçok bilimsel çalışma yapılmıştır. Örneğin, 1635 yılında yaşayan İngiliz astronom Jeremiah Horrocks, Venüs’ün geçişini gözlemleyerek dünyanın kutuplardan basık olduğunu hesaplamıştır.
18. yüzyılda
- yüzyılda, dünyanın kutuplardan basık olduğu fikri artık yaygın olarak kabul görmüştür. Örneğin, 1722 yılında yaşayan Fransız matematikçi Pierre Bouguer, bir meridyenin uzunluğunu ölçerek dünyanın kutuplardan basık olduğunu hesaplamıştır.
19. yüzyılda
- yüzyılda, dünyanın kutuplardan basık olduğu fikri, bilimsel çalışmalarla daha da desteklenmiştir. Örneğin, 1851 yılında yaşayan İngiliz astronom George Airy, dünyanın kutuplardan basık olduğunu hesaplamıştır.
20. yüzyılda
- yüzyılda, dünyanın kutuplardan basık olduğu fikri, uzay araştırmaları ile birlikte kesin olarak kanıtlanmıştır. Örneğin, 1957 yılında Sovyetler Birliği tarafından uzaya gönderilen Sputnik 1 uydusu, dünyanın kutuplardan basık olduğunu gösteren fotoğraflar çekmiştir.
Sonuç olarak, dünyanın kutuplardan basık olduğunu ilk kez keşfeden kişinin kim olduğu kesin olarak bilinmemekle birlikte, bu keşfe katkıda bulunan birçok kişi olmuştur. Bu kişiler arasında Pythagoras, Giovanni Campano da Novara, Nicolaus Copernicus, Jeremiah Horrocks, Pierre Bouguer, George Airy ve Sputnik 1 ekibi sayılabilir.
Dünyanın kutuplardan basık olmasının nedenleri
Dünyanın kutuplardan basık olmasının temel nedeni, dünyanın kendi ekseni etrafında dönmesidir. Dünyanın dönmesi, ekvatorda bulunan bir noktanın kutuplarda bulunan bir noktaya göre daha hızlı hareket etmesine neden olur. Bu da, ekvatorda bulunan noktanın merkezkaç kuvvetinin daha fazla olmasını sağlar. Merkezkaç kuvveti, bir cismin dönme ekseninden uzaklaşmasına neden olan bir kuvvettir. Bu nedenle, dünyanın kutuplarından basık olması, dünyanın kendi ekseni etrafında dönmesinden kaynaklanır.
Dünyanın kutuplardan basık olmasının bir başka nedeni ise, dünyanın iç yapısıdır. Dünyanın merkezinde bulunan çekirdek, dünyanın diğer kısımlarına göre daha yoğundur. Bu da, dünyanın kutuplarından basık olmasına neden olan bir başka faktördür.
Dünyanın kutuplardan basık olmasının sonuçları
Dünyanın kutuplardan basık olmasının birçok sonucu vardır. Bu sonuçlardan bazıları şunlardır:
- Dünyanın kutuplardan basık olması, meridyen çemberlerinin kutuplarda daha kısa, ekvatorda daha uzun olmasını sağlar.
- Dünyanın kutuplardan basık olması, dünyanın kütle merkezinin kutuplardan biraz daha uzakta olmasını sağlar.
- Dünyanın kutuplardan basık olması, dünyanın yerçekiminin kutuplarda daha güçlü, ekvatorda daha zayıf olmasını sağlar.
Dünyanın kutuplarından basık olması, günümüzde hala araştırılmakta olan bir konudur. Bu konudaki çalışmalar, dünyanın iç yapısı ve yerçekimi hakkında daha fazla bilgi edinilmesine yardımcı olmaktadır.