Encümen Nedir?
Encümen, bir konuda uzman kişilerin oluşturduğu kurul, meclis veya komisyon anlamına gelir. Osmanlı Devleti’nde de kullanılan bu kavram, günümüzde belediyeler, il özel idareleri ve üniversiteler gibi kamu kurum ve kuruluşlarında yaygın olarak kullanılmaktadır.
Encümenlerin Görev ve Yetkileri
Encümenlerin görev ve yetkileri, bulundukları kurum ve kuruluşun tüzüğüne göre belirlenir. Genel olarak encümenlerin görev ve yetkileri şunlardır:
- Stratejik plan ve yıllık çalışma programlarını inceleyip görüş bildirmek
- Bütçe ve kesin hesabı inceleyip görüş bildirmek
- Kamulaştırma kararlarını almak ve uygulamak
- Taşınmaz mal satımına, trampa edilmesine ve tahsisine karar vermek
- İhalelere karar vermek
- Belediye sınırları dışındaki umuma açık yerlerin açılış ve kapanış saatlerini belirlemek
- Vali tarafından havale edilen konularda görüş bildirmek
Encümenlerin Yapısı
Encümenlerin yapısı, bulundukları kurum ve kuruluşun tüzüğüne göre belirlenir. Genel olarak encümenlerin yapısı şunlardır:
- Belediye encümenleri, belediye başkanının başkanlığında, belediye meclisinin kendi üyeleri arasından seçeceği beş üye ile biri malî hizmetler birim amiri olmak üzere belediye başkanının her yıl birim amirleri arasından seçeceği beş üyeden oluşur.
- İl encümenleri, valinin başkanlığında, il genel meclisinin her yıl kendi üyeleri arasından seçeceği beş üye ile biri malî hizmetler birim amiri olmak üzere valinin her yıl birim amirleri arasından seçeceği beş üyeden oluşur.
- Üniversite encümenleri, rektörün başkanlığında, senatonun her yıl kendi üyeleri arasından seçeceği beş üye ile rektörün her yıl birim amirleri arasından seçeceği beş üyeden oluşur.
Encümenlerin Çalışma Esasları
Encümenler, yılda en az on beş kez toplanır. Encümen toplantıları, başkan tarafından belirlenen gündeme göre yapılır. Encümen toplantılarına, gündemdeki konularla ilgili olarak ilgili birim amirleri, belediye başkanı tarafından oy hakkı olmaksızın görüşleri alınmak üzere çağrılabilir.
Encümen toplantıları, üye tam sayısının salt çoğunluğuyla toplanır ve katılanların salt çoğunluğuyla karar alır. Encümen kararları, başkan ve toplantıya katılan üyeler tarafından imzalanır.
Encümenlerin Önemi
Encümenler, kamu kurum ve kuruluşlarının karar alma süreçlerinde önemli bir rol oynarlar. Encümenler, stratejik plan ve yıllık çalışma programlarının hazırlanmasında, bütçenin uygulanmasında, kamulaştırma kararlarının alınmasında ve ihalelerin yapılmasında görev alarak kamu yönetiminin etkinliğini ve verimliliğini artırmaya yardımcı olurlar.
Encümenlerin Sorunları
Encümenlerin etkin bir şekilde çalışabilmeleri için bazı sorunlara çözüm bulunması gerekmektedir. Bu sorunlardan bazıları şunlardır:
- Encümen üyelerinin yeterli bilgi ve deneyime sahip olmaması
- Encümen toplantılarının verimli bir şekilde yürütülmemesi
- Encümen kararlarının uygulanma aşamasında karşılaşılan sorunlar
Bu sorunların çözümü için encümen üyelerinin daha iyi yetiştirilmesi, encümen toplantılarının daha verimli bir şekilde yürütülmesi için gerekli tedbirlerin alınması ve encümen kararlarının uygulanma aşamasında karşılaşılan sorunların giderilmesi gerekmektedir.
Encümenlerin Geleceği
Encümenlerin gelecekte de kamu yönetiminin önemli bir parçası olmaya devam edeceği öngörülmektedir. Encümenlerin etkinliğini ve verimliliğini artırmak için gerekli tedbirlerin alınması, kamu yönetiminin daha iyi işlemesine katkı sağlayacaktır.