Eski Türklerde Ölmüş Ataların Tapılan Suret ve Heykelleri
Eski Türkler, atalarına büyük saygı duymuş ve onları kutsal varlıklar olarak görmüşlerdir. Bu nedenle, ölmüş ataların suret ve heykellerini yaparak onlara tapmışlardır. Bu suret ve heykeller, genellikle ölmüş ataların yüz hatlarını ve giysilerini yansıtacak şekilde yapılmıştır.
Eski Türklerde atalara tapma geleneği, Gök Tanrı inancından kaynaklanmaktadır. Gök Tanrı inancına göre, insanlar öldükten sonra ruhları Gök Tanrı’nın huzuruna gider. Bu nedenle, insanlar ölmüş atalarını yad etmek ve onların ruhlarını Gök Tanrı’ya kavuşturmak için çeşitli törenler düzenlemişlerdir. Bu törenlerin bir parçası olarak, ölmüş ataların suret ve heykellerini yapmışlar ve onlara tapmışlardır.
Eski Türklerde ölmüş ataların suret ve heykellerinin yapıldığı malzeme genellikle taş, ahşap veya metaldir. Taş heykeller genellikle mezar taşlarına işlenmiştir. Ahşap heykeller ise genellikle evlerde veya tapınaklarda tutulmuştur. Metal heykeller ise daha nadirdir ve genellikle değerli metallerden yapılmıştır.
Eski Türklerde ölmüş ataların suret ve heykelleri, genellikle çeşitli ritüellerde kullanılmıştır. Bu ritüeller arasında, ölmüş ataların ruhlarını yad etmek için yapılan törenler, ölmüş ataların ruhlarına yardım etmek için yapılan dualar ve ölmüş ataların ruhlarından yardım almak için yapılan büyüler yer almaktadır.
Eski Türklerde ölmüş ataların suret ve heykelleri, günümüzde de Türk kültüründe önemli bir yere sahiptir. Bu suret ve heykeller, Türklerin atalarına olan saygısını ve Gök Tanrı inancını yansıtmaktadır.
Eski Türklerde Ölmüş Atalara Tapmanın Nedenleri
Eski Türklerde ölmüş atalara tapmanın birkaç nedeni vardır. Bu nedenlerden bazıları şunlardır:
- Gök Tanrı inancı: Gök Tanrı inancına göre, insanlar öldükten sonra ruhları Gök Tanrı’nın huzuruna gider. Bu nedenle, insanlar ölmüş atalarını yad etmek ve onların ruhlarını Gök Tanrı’ya kavuşturmak için çeşitli törenler düzenlemişlerdir. Bu törenlerin bir parçası olarak, ölmüş atalarının suret ve heykellerini yapmışlar ve onlara tapmışlardır.
- Atalara saygı: Eski Türkler, atalarına büyük saygı duymuşlardır. Onlara, yaşadıkları dönemdeki liderler, savaşçılar ve bilge kişiler olarak bakmışlardır. Bu nedenle, ölmüş atalarını unutmamak ve onlara saygı göstermek için suret ve heykellerini yapmışlardır.
- Ruhlardan yardım alma: Eski Türkler, ölmüş ataların ruhlarından yardım alabileceklerine inanmışlardır. Örneğin, savaşta zafer kazanmak veya bir hastalıktan kurtulmak için ölmüş ataların ruhlarından yardım istemişlerdir. Bu nedenle, ölmüş atalarının suret ve heykellerini yaparak onlara tapmışlardır.
Eski Türklerde Ölmüş Atalara Tapmanın Örnekleri
Eski Türklerde ölmüş atalara tapmanın birçok örneği vardır. Bu örneklerden bazıları şunlardır:
- Orhun Yazıtları: Orhun Yazıtları’nda, ölmüş ataların ruhlarına yapılan dualardan bahsedilmektedir. Örneğin, Kül Tigin Yazıtı’nda, Kül Tigin’in babası Bilge Kağan’ın ruhuna şöyle dua edilir:
“Ey Bilge Kağan, göklerden yere inmiş bir tanrı gibisin. Bizi koru ve bize yardım et.”
- Arkeolojik bulgular: Arkeolojik kazılarda, ölmüş ataların suret ve heykellerinin bulunduğu birçok mezar bulunmuştur. Örneğin, Moğolistan’da bulunan Pazırık Kurganları’nda, ölmüş ataların suretlerinin işlendiği birçok mezar taşı bulunmuştur.
- Türk halk kültürü: Türk halk kültüründe, ölmüş ataların ruhlarına tapma geleneği günümüze kadar devam etmiştir. Örneğin, Anadolu’da bazı köylerde, ölmüş ataların ruhlarına adanan mezar taşları bulunmaktadır. Bu mezar taşlarında, ölmüş ataların suretlerinin işlendiği görülmektedir.
Sonuç olarak, eski Türkler ölmüş atalarına büyük saygı duymuş ve onları kutsal varlıklar olarak görmüşlerdir. Bu nedenle, ölmüş ataların suret ve heykellerini yaparak onlara tapmışlardır. Bu suret ve heykeller, eski Türklerin atalarına olan saygısını ve Gök Tanrı inancını yansıtmaktadır.