Geç Gelen Fatura Muhasebe Kaydı
Geç gelen fatura, faturanın düzenlenme tarihinden sonra muhasebe kayıtlarına alınmasını ifade eder. Bu durum, faturanın geç teslim edilmesi, yanlışlıkla unutulması veya muhasebe kayıtlarının geç yapılması gibi nedenlerle ortaya çıkabilir.
Geç gelen fatura muhasebe kaydı, faturanın niteliğine göre farklılık gösterebilir. Satın alma faturası, satış faturası, hizmet faturası gibi farklı türde faturalar için farklı muhasebe kayıtları yapılmalıdır.
Satın alma faturası, bir işletmenin başka bir işletmeden mal veya hizmet alması karşılığında düzenlediği faturadır. Geç gelen satın alma faturası muhasebe kaydı aşağıdaki şekilde yapılır:
153 Ticari Mallar Hesabı XXX
320 Alacak Senetleri Hesabı XXX
Bu kayıt, fatura tutarının ticari mallar hesabına borç, alacak senetleri hesabına alacak kaydedilmesi anlamına gelir.
Satış faturası, bir işletmenin başka bir işletmeye mal veya hizmet satması karşılığında düzenlediği faturadır. Geç gelen satış faturası muhasebe kaydı aşağıdaki şekilde yapılır:
120 Alıcılar Hesabı XXX
601 Satış Hesabı XXX
Bu kayıt, fatura tutarının alacaklılar hesabına borç, satış hesabına alacak kaydedilmesi anlamına gelir.
Hizmet faturası, bir işletmenin başka bir işletmeye verdiği hizmet karşılığında düzenlediği faturadır. Geç gelen hizmet faturası muhasebe kaydı aşağıdaki şekilde yapılır:
120 Alıcılar Hesabı XXX
602 Hizmet Hesabı XXX
Bu kayıt, fatura tutarının alacaklılar hesabına borç, hizmet hesabına alacak kaydedilmesi anlamına gelir.
Geç gelen fatura muhasebe kaydında dikkat edilmesi gereken hususlar şunlardır:
- Faturanın tarihi, tutarı ve diğer bilgileri doğru olarak kaydedilmelidir.
- Faturanın niteliğine göre doğru hesap kullanılmalıdır.
- Faturanın ilgili döneme ilişkin kayıtlara alınması gerekmektedir.
Geç gelen fatura muhasebe kaydı, vergisel açıdan da önem taşımaktadır. Geç gelen faturanın muhasebe kayıtlarına alınması, vergi matrahının doğru belirlenmesi açısından gereklidir.
Vergi Usul Kanunu’nun 229. maddesine göre, faturanın düzenlenme tarihinden itibaren bir ay içinde muhasebe kayıtlarına alınması gerekmektedir. Bu süre içinde faturanın muhasebe kayıtlarına alınmaması halinde, fatura tutarının vergi matrahına dahil edilmesi gerekir.
Örneğin, 1 Ocak 2023 tarihinde düzenlenen bir satın alma faturası, 31 Ocak 2023 tarihine kadar muhasebe kayıtlarına alınmazsa, fatura tutarının 2022 yılı vergi matrahına dahil edilmesi gerekir.
Geç gelen faturanın muhasebe kayıtlarına alınmasında gecikme olması halinde, vergi cezasına tabi olunabilir. Vergi Usul Kanunu’nun 353. maddesine göre, faturanın düzenlenme tarihini takip eden ay içinde muhasebe kayıtlarına alınmaması halinde, fatura tutarının %20’si oranında vergi cezası uygulanır.
Geç gelen fatura muhasebe kaydının doğru ve zamanında yapılması, vergisel açıdan riskleri azaltmak için önemlidir.