Hepinizin bildiği gibi eskiden elektrik yoktu. Dolayısıyla ampül de henüz icat edilmemişti. Peki insanlar acaba aydınlanmak için hangi teknolojik araçları kullanıyordu?
İnsanlık tarihinin başlangıcından bugüne kadar kullanılmış olan aydınlatma araçlarının isimleri aşağıdaki listede kronolojik olarak (tarihi sırasına göre) verilmiştir:
- Güneş
- Yağ Lambası
- Mum
- Meşale
- Gaz Lambası
- Ateş
- Kandil
- Ampul
- Floresan Lamba
- Halojen Lamba
- Ampul Floresan
Tabii ki bunlar icat edilme sırasına göre sunulmuştur. Yoksa günümüzde de hala aydınlanmak için gaz laması, mum, yağ lambası veya meşale kullanılan yerler var.
Hatta ülkemizde elektrik kesintilerinde en çok tercih edilen alternatif aydınlatma aracı hala mumdur. Hem ucuzdur, hem de şarjlı floresan lambalara göre daha uzun süre dayanır.
Şimdi de resimlerle birlikte bu aydınlatma araçlarını açıklayalım:
Ateş:
Ateşin bulunduğu tarih bilinmemektedir. Fakat ateş bulunmadan önce geceleri aydınlatmak mümkün değildi. Ateş sayesinde hem soğuktan korundular hem de yiyecekleri pişirerek çok daha iyi bir beslenme yöntemine kavuştular.
Ateşi kontrol etmek çok zordu. Geceleri zehirlenmeye veya yangına da yol açabilirdi. Ayrıca ateş taşınabilir değildi.
Meşale:
Et yağlarının yandığını keşfeden insanlar hayvan derilerini yağa batırmak suretiyle ateşe verip ilk meşaleyi yapmış oldular.
Böylece artık ateş taşınabilir bir hale geldi. Geceleri avlanmak bile artık kolaylaştı.
Kandil ve yağ lambası:
Toprak kaplara hayvan yağını ve keçesini koyarak yapılan ilk kandiller ve yağ lambaları sayesinde ateşi taşımak çok daha kolay bir hale gelirken, ateşten faydalanma süresi ve aydınlanma süresi de oldukça uzadı.
Mum:
Kandiller kadar güçlü olmasa bile is ve koku çıkartmadan yandığı için mumlar da sıkça kullanılmaya başlandı.
Gaz lambası:
Petrolden üretilen gaz yağının cam içine konulup ve içerisine pamuk yerleştirilip yakılmasıyla ortaya çıkan gaz lambaları çok uzun süre yanması ve rüzgardan sönmemesi sayesinde hayatı daha da kolaylaştırdı. Ampülün icadına kadar en çok kullanılan aydınlatma aracı oldu. Hem evde hem de sokakları aydınlatmak için kullanıldı.
Ampul (Akkor Ampul ve Halojen Ampul):
Elektrik akımının ince tellerden geçirilmesiyle yapılan ampüller günümüzde yüz milyonlarca kişi tarafından her gün aydınlatma amacıyla kullanılıyor. Bunları hem kullanmak kolay, hem de hiçbir tehlikesi yok.
Floresan lamba:
Cam tüpün içerisine gaz yerleştirilmesiyle elektrik enerjisi ışık enerjisine dönüştürüldü ve ortaya floresan lambalar çıktı. Bunların daha çok rağbet görmesinin sebebi hem daha çok ışık yayması, hem de daha az elektrik tüketmesi yani ekonomik olmasıdır.
Led lamba:
Yakın geçmişte icat edilen led lambalar gittikçe yayılmaktadır.
Elektrikli aydınlatma araçları arasında en az tüketime sahip aydınlatma aracıdır.