Gırtlak Kanseri Nedir?
Gırtlak kanseri, gırtlaktaki ses tellerini ve diğer dokuları etkileyen bir kanser türüdür. Gırtlak, nefes alma, konuşma ve yutkunma gibi önemli işlevleri yerine getiren bir organdır. Gırtlak kanseri, tüm kanser türleri arasında 10. sırada yer alan ve her yıl yaklaşık 150.000 yeni vakanın teşhis edildiği yaygın bir hastalıktır.
Gırtlak Kanseri Nedenleri
Gırtlak kanserinin kesin nedeni bilinmemekle birlikte, sigara ve tütün kullanımı en önemli risk faktörüdür. Sigara içenlerde gırtlak kanseri riski, içmeyenlere göre 15-30 kat daha fazladır. Tütün ürünleri, gırtlaktaki hücrelere zarar vererek kanser gelişimine neden olabilen kanserojen maddeler içerir.
Gırtlak kanseri riskini artıran diğer faktörler şunlardır:
- Alkol kullanımı
- HPV enfeksiyonu
- Aşırı güneş ışığı maruziyeti
- Radyasyona maruz kalma
- Bazı genetik faktörler
Gırtlak Kanseri Belirtileri
Gırtlak kanserinin erken evrelerinde genellikle herhangi bir belirti görülmeyebilir. Hastalık ilerledikçe aşağıdaki belirtiler ortaya çıkabilir:
- Ses kısıklığı
- Kronik öksürük
- Ses kalitesinde bozulma
- Boğaz ağrısı
- Yutkunmada güçlük
- Ağızda veya boğazda bir yumru
- Boyunda şişlik
Gırtlak Kanseri Tanısı
Gırtlak kanseri tanısı, hastanın öyküsü ve fizik muayenesi ile birlikte aşağıdaki tetkikler sonucunda konulabilir:
- Laringoskopi: Gırtlağın doğrudan gözle incelenmesi
- Biyopsi: Gırtlaktaki kanserli dokulardan alınan örnekten yapılan inceleme
- BT taraması: Gırtlak ve çevresindeki dokuların görüntülenmesi
- MR taraması: Gırtlak ve çevresindeki dokuların daha ayrıntılı görüntülenmesi
- PET taraması: Kandaki kanser hücrelerinin tespit edilmesine yardımcı olan bir görüntüleme yöntemi
Gırtlak Kanseri Tedavisi
Gırtlak kanseri tedavisi, kanserin evresine, hastanın genel sağlık durumuna ve kişisel tercihlerine göre belirlenir. Gırtlak kanseri tedavisinde kullanılan başlıca yöntemler şunlardır:
- Cerrahi: Gırtlaktaki tümörün tamamen veya kısmen çıkarılması
- Radyoterapi: Gırtlaktaki kanserli hücreleri yok etmek için yüksek enerjili radyasyon ışınlarının kullanılması
- Kemoterapi: Kanser hücrelerini öldürmek için ilaçların kullanılması
Cerrahi Tedavi
Cerrahi, gırtlak kanserinin en yaygın tedavisidir. Cerrahi ile gırtlaktaki tümör tamamen veya kısmen çıkarılabilir. Tümörün boyutuna ve yerine göre uygulanabilecek farklı cerrahi yöntemler vardır.
- Total larenjektomi: Gırtlağın tamamının çıkarıldığı bir ameliyattır. Bu ameliyat sonrasında hasta ses tellerini kaybeder ve kalıcı olarak bir ses protezi kullanması gerekir.
- Subtotal larenjektomi: Gırtlağın bir kısmının çıkarıldığı bir ameliyattır. Bu ameliyat sonrasında hastanın ses tellerinden bir kısmı korunur ve ses protezi kullanmadan konuşabilir.
- Transoral cerrahi: Gırtlağa kesi yapılmadan, ağızdan girilerek yapılan cerrahi bir işlemdir. Bu ameliyat yöntemi, küçük tümörlerin tedavisinde kullanılır.
Radyoterapi Tedavisi
Radyoterapi, gırtlak kanserinin tedavisinde sıklıkla kullanılan bir yöntemdir. Radyoterapi, gırtlaktaki kanserli hücreleri yok etmek için yüksek enerjili radyasyon ışınlarının kullanılmasıdır. Radyoterapi, tek başına veya cerrahi ile birlikte kullanılabilir.
Kemoterapi Tedavisi
Kemoterapi, gırtlak kanserinin tedavisinde genellikle cerrahi ve radyoterapi ile birlikte kullanılan bir yöntemdir. Kemoterapi, kanser hücrelerini öldürmek için ilaçların kullanılmasıdır. Kemoterapi, tümörün boyutunu küçültmek, tümörün yayılmasını önlemek veya ameliyat sonrası kanserin tekrarlamasını önlemek için kullanılabilir.
Gırtlak Kanseri Tedavisinin Yan Etkileri
Gırtlak kanseri tedavisinin, tedavinin türüne ve dozuna bağlı olarak çeşitli yan etkileri olabilir. Cerrahi tedavinin yan etkileri arasında ses kısıklığı, yutkunma güçlüğü, nefes alma güçlüğü ve boyun bölgesinde skar oluşumu sayılabilir. Radyoterapinin yan etkileri arasında ses kısıklığı, yutkunma