Göktürk Alfabesi Kim Tarafından Bulundu?
Göktürk alfabesi, Türklerin ilk kullandığı alfabedir. 7. yüzyılda, Göktürk Devleti döneminde kullanılmaya başlanmıştır. Bu alfabe, Orhun Yazıtları’nda kullanıldığı için “Orhun alfabesi” olarak da bilinir.
Göktürk alfabesinin kökeni hakkında çeşitli fikirler ileri sürülmüştür. En yaygın görüş, bu alfabenin Arami kökenli olduğu ve Eski İranlı kavim olan Soğdlar aracılığıyla Türklere geçtiği yönündedir. Bu görüşe göre, Soğdlar, Arami alfabesini kendi dillerine uyarladıktan sonra, bu alfabeyi Türklere öğretmişlerdir.
Göktürk alfabesi, 38 harften oluşur. Bu harfler, sesli ve sessiz harflere ayrılır. Sesli harfler, a, e, i, o, u olmak üzere beş tanedir. Sessiz harfler ise, b, c, d, f, g, h, j, k, l, m, n, p, r, s, ş, t, v, y, z olmak üzere 23 tanedir.
Göktürk alfabesinde, harfler sağdan sola doğru yazılır. Harflerin şekilleri, genellikle soyut şekillerdir. Bu şekiller, genellikle hayvan ve bitki motiflerinden esinlenilerek oluşturulmuştur.
Göktürk alfabesi, Türklerin kültürel ve tarihi gelişiminde önemli bir rol oynamıştır. Bu alfabe sayesinde, Türkler, kendi tarihlerini, kültürlerini ve geleneklerini yazıya dökmüşlerdir.
Göktürk Alfabesinin Bulunuşu
Göktürk alfabesinin kimin tarafından bulunduğu kesin olarak bilinmemektedir. Ancak, bu alfabenin Göktürk Devleti döneminde, Türkler tarafından oluşturulduğu düşünülmektedir.
Göktürk alfabesinin bulunuşu ile ilgili çeşitli efsaneler de vardır. Bu efsanelerden birinde, Türklerin ataları olan Oğuz Kağan, bir rüya görür. Bu rüyada, kendisine bir el uzanır ve bu el, kendisine bir kitap verir. Oğuz Kağan, bu kitapta, Göktürk alfabesini görür.
Diğer bir efsanede ise, Göktürk alfabesi, bir gök tanrısı tarafından Türklere verilir. Bu tanrı, Türklere, bu alfabeyi kullanarak, kendi tarihlerini ve kültürlerini yazmalarını söyler.
Göktürk Alfabesinin Kullanıldığı Yazıtlar
Göktürk alfabesi, Orhun Yazıtları başta olmak üzere, çeşitli yazıtlarda kullanılmıştır. Bu yazıtlar, Türklerin tarihini, kültürünü ve geleneklerini öğrenmek açısından önemli bir kaynaktır.
Orhun Yazıtları, 7. yüzyılda, Göktürk hükümdarları Kültigin ve Bilge Kağan tarafından dikilmiştir. Bu yazıtlar, Türklerin ilk yazılı eserleridir. Yazıtlarda, Göktürk Devleti’nin tarihi, kültürü ve gelenekleri anlatılmaktadır.
Göktürk alfabesi, ayrıca, Kültigin Yazıtı, Bilge Kağan Yazıtı, Tonyukuk Yazıtı, Yenisey Yazıtları, Talas Yazıtları gibi çeşitli yazıtlarda da kullanılmıştır.
Göktürk Alfabesinin Önemi
Göktürk alfabesi, Türklerin kültürel ve tarihi gelişiminde önemli bir rol oynamıştır. Bu alfabe sayesinde, Türkler, kendi tarihlerini, kültürlerini ve geleneklerini yazıya dökmüşlerdir.
Göktürk alfabesi, Türklerin bağımsızlık ve milli bilinçlerini geliştirmelerine de katkıda bulunmuştur. Bu alfabe, Türklerin, kendi dillerini ve kültürlerini korumaları açısından önemli bir araç olmuştur.
Göktürk alfabesi, günümüzde de Türk dünyasında önemli bir yere sahiptir. Bu alfabe, Türklerin ortak kültürel mirasının bir parçası olarak kabul edilmektedir.
Göktürk Alfabesinin Sonuçları
Göktürk alfabesinin bulunması, Türklerin kültürel ve tarihi gelişiminde aşağıdaki sonuçları doğurmuştur:
- Türkler, kendi tarihlerini, kültürlerini ve geleneklerini yazıya dökme imkânı bulmuşlardır.
- Türklerin bağımsızlık ve milli bilinçleri gelişmiştir.
- Türkler, kendi dillerini ve kültürlerini korumaya başlamıştır.
Göktürk alfabesi, Türklerin kültürel ve tarihi gelişiminde önemli bir dönüm noktası olmuştur. Bu alfabe, Türklerin, kendi tarihlerini ve kültürlerini korumalarına yardımcı olmuştur.