Hangi Atatürk? Attila İlhan Kitap Özeti
Attila İlhan’ın 1962 yılında yayımlanan Hangi Atatürk? adlı eseri, Atatürk’ün ölümünden sonra Türk toplumunda oluşan Atatürk algısını ve Atatürkçülük anlayışını eleştirel bir bakış açısıyla ele alan bir denemedir. İlhan, kitabında Atatürk’ün gerçek kişiliği ile resmi tarih tarafından yaratılan Atatürk imajı arasındaki farkı ortaya koymaya çalışır ve Atatürkçülüğün bir ideoloji olarak kullanılmasının tehlikelerine dikkat çeker.
Kitap, Atatürk’ün ölümünden sonra Türk toplumunda yaşanan yas ve şok ortamının tasviriyle başlar. İlhan, bu ortamda Atatürk’ün kişiliğinin ve fikirlerinin çarpıtılmaya başlandığını ve onun bir “put” haline getirildiğini savunur. Resmi tarih tarafından yaratılan Atatürk imajının gerçek kişiliğiyle örtüşmediğini ve bu imajın Türk toplumunun ihtiyaçlarına göre şekillendirildiğini ileri sürer.
İlhan, kitabında Atatürk’ün gerçek kişiliğini ortaya koymak için onun özel hayatına, düşüncelerine ve eylemlerine ilişkin çeşitli örnekler verir. Atatürk’ün otoriter bir lider olduğunu, ancak aynı zamanda halkına karşı şefkatli ve merhametli olduğunu gösterir. Atatürk’ün laiklik ilkesine bağlı olduğunu, ancak din özgürlüğüne de saygı duyduğunu belirtir. Atatürk’ün Batı’ya açık bir lider olduğunu, ancak aynı zamanda Türk kültürünün ve değerlerinin korunmasına da önem verdiğini vurgular.
İlhan, kitabında Atatürkçülüğün bir ideoloji olarak kullanılmasının tehlikelerine de dikkat çeker. Atatürkçülüğün, Atatürk’ün gerçek kişiliği ve fikirlerinden uzaklaşarak bir dogma haline getirildiğini savunur. Atatürkçülüğün, iktidar sahipleri tarafından kendi çıkarlarını meşrulaştırmak için kullanıldığını ve bu durumun Türk toplumunda özgür düşüncenin ve eleştirel bakış açısının gelişmesini engellediğini ileri sürer.
İlhan, kitabının sonunda Atatürk’ün gerçek kişiliğine ve fikirlerine dayalı yeni bir Atatürkçülük anlayışının geliştirilmesi gerektiğini savunur. Bu yeni Atatürkçülüğün, otoriterlikten uzak, laik, demokratik ve özgürlükçü bir anlayış olması gerektiğini belirtir.
Konuyla İlgili Faydalı Siteler ve Dosyalar:
- Attila İlhan’ın Hangi Atatürk? adlı eseri hakkında bilgi
- Attila İlhan’ın Hangi Atatürk? adlı eserinin tam metni
- Attila İlhan’ın Hangi Atatürk? adlı eseri hakkında eleştiriler