İçli köfteyi kim buldu?
İçli köfte, Türk mutfağının en sevilen yemeklerinden biridir. Bulgur, soğan, dana, koyun ve keçi etiyle yapılan bu lezzetli yemek, özellikle Şanlıurfa, Gaziantep ve Hatay’da meşhurdur.
İçli köftenin kökeni hakkında kesin bir bilgi olmamakla birlikte, ilk olarak Orta Doğu’da ortaya çıktığı düşünülmektedir. Arap mutfağında “kibbe” olarak bilinen içli köfte, farklı şekillerde hazırlanarak günümüze kadar gelmiştir.
İçli köftenin Şanlıurfa’da ortaya çıkışı
İçli köftenin Şanlıurfa’da ortaya çıkışına dair bir rivayete göre, Şanlıurfa’da yoğrulan etli çiğ köftenin hemen tüketilmesi gerekmektedir. Ancak rivayete göre Ramazan ayında yanlışlıkla iftardan uzun süre önce hazırlanan çiğ köftenin kullanılmasıyla bu yemek oluşmuştur.
Bu rivayete göre, bir gün bir Şanlıurfalı kadın, iftar için çiğ köfte hazırlamaya başlamıştır. Ancak iftar vaktine çok az bir süre kala, kadın çiğ köftenin yetmeyeceğini fark etmiştir. Bu yüzden çareyi, çiğ köfteyi haşlayarak hazırlamakta bulmuştur.
Haşlanan çiğ köftenin içi, daha önceden hazırlanmış olan iç harçla doldurulmuş ve böylece içli köfte ortaya çıkmıştır. Bu yeni lezzet, Şanlıurfalılar tarafından çok beğenilmiş ve kısa sürede tüm şehre yayılmıştır.
İçli köftenin yayılışı
İçli köfte, Şanlıurfa’dan sonra Gaziantep ve Hatay gibi komşu illere yayılmıştır. Bu illerde de sevilerek tüketilen içli köfte, günümüzde Türkiye’nin hemen her yerinde bulunabilmektedir.
İçli köfte, Türk mutfağının yanı sıra Orta Doğu ve Balkan mutfaklarında da sevilerek tüketilen bir yemektir. Örneğin, Lübnan ve Suriye’de “kibbeh”, Irak’ta “kibbeh nayeh”, Yunanistan’da “keftedakia”, Bulgaristan’da “kebapche” gibi isimlerle anılan içli köfte, farklı şekillerde hazırlanmaktadır.
İçli köftenin yapımı
İçli köfte, iki farklı şekilde hazırlanabilir:
- Haşlama: Bu yöntemde, içli köfteler önceden hazırlanmış olan iç harçla doldurulur ve sonra kaynar suda haşlanır.
- Közleme: Bu yöntemde, içli köfteler önceden hazırlanmış olan iç harçla doldurulur ve sonra közde pişirilir.
İçli köftenin iç harcı, genellikle kıyma, soğan, bulgur, baharat ve salçadan yapılır. Ancak bazı yörelerde iç harcına ceviz, pirinç, nohut veya fıstık gibi malzemeler de eklenebilmektedir.
İçli köfteler, genellikle yoğurt ve salça ile servis edilir. Ayrıca, et suyuna batırılarak da tüketilebilir.
İçli köftenin faydaları
İçli köfte, protein, karbonhidrat ve lif açısından zengin bir yemektir. Ayrıca, içerdiği bulgur sayesinde B vitamini açısından da zengindir.
İçli köfte, özellikle sporcular ve büyüme çağındaki çocuklar için faydalı bir besindir. Ayrıca, lif içeriği sayesinde sindirim sisteminin sağlıklı çalışmasına yardımcı olur.
Sonuç olarak, içli köfte, Türk mutfağının en sevilen yemeklerinden biridir. Orta Doğu’da ortaya çıkan bu lezzet, günümüzde Türkiye’nin yanı sıra Orta Doğu ve Balkan mutfaklarında da sevilerek tüketilmektedir. İçli köfte, protein, karbonhidrat, lif ve B vitamini açısından zengin bir yemektir. Özellikle sporcular ve büyüme çağındaki çocuklar için faydalı bir besindir.