Kabızlık Nedir?
Kabızlık, bağırsağın normal işleyişinin bozulması ve dışkılama sıklığının ve/veya dışkı kıvamının normalin altına düşmesi ile karakterize bir sindirim sistemi bozukluğudur. Kronik kabızlıkta, dışkılama haftada üçten azdır ve dışkı sert ve kurudur.
Kabızlığın Nedenleri
Kabızlığın birçok nedeni olabilir. En yaygın nedenler şunlardır:
- Lif alımının azalması: Lif, bağırsakları harekete geçiren ve dışkıyı yumuşatan bir besin öğesidir. Lifli besinleri yeterince tüketmeyen kişilerde kabızlık daha sık görülür.
- Yetersiz sıvı alımı: Su, dışkının yumuşamasına yardımcı olur. Yeterince su içmeyen kişilerde kabızlık daha sık görülür.
- Egzersiz eksikliği: Düzenli egzersiz yapmak, bağırsakları harekete geçirir ve kabızlığın önlenmesine yardımcı olur.
- Bazı ilaçlar: Bazı ilaçlar, kabızlık gibi yan etkilere neden olabilir.
- Bazı hastalıklar: Bazı hastalıklar, örneğin hipotiroidi, Parkinson hastalığı ve kolon kanseri, kabızlığa neden olabilir.
Kabızlığın Belirtileri
Kabızlığın en yaygın belirtileri şunlardır:
- Haftada üçten az dışkılama
- Sert ve kuru dışkı
- Dışkılama sırasında zorlanma
- Dışkının tam olarak boşalmaması hissi
- Karın ağrısı veya krampları
Kabızlığın Tedavisi
Kabızlığın tedavisinde öncelikle nedenin belirlenmesi önemlidir. Neden belirlendikten sonra buna yönelik tedavi uygulanır.
Kabızlığın Doğal Tedavileri
Kabızlığın tedavisinde doğal yöntemler de kullanılabilir. Bu yöntemler, kabızlığı önlemeye ve gidermeye yardımcı olabilir.
Lif tüketimini artırmak
Lif, bağırsakları harekete geçiren ve dışkıyı yumuşatan bir besin öğesidir. Kabızlık tedavisinde lif tüketimini artırmak önemlidir. Lif bakımından zengin besinler arasında şunlar bulunur:
- Meyveler: Elma, armut, erik, muz, kayısı, kiraz, üzüm
- Sebzeler: Brokoli, lahana, havuç, ıspanak, patates, kabak
- Tam tahıllar: Yulaf, çavdar, bulgur, esmer pirinç
- Kuruyemişler ve tohumlar: Badem, ceviz, fındık, chia tohumu, keten tohumu
Bol su içmek
Su, dışkının yumuşamasına yardımcı olur. Kabızlık tedavisinde bol su içmek önemlidir. Günde en az 8-10 bardak su içilmelidir.
Egzersiz yapmak
Düzenli egzersiz yapmak, bağırsakları harekete geçirir ve kabızlığın önlenmesine yardımcı olur. Haftada en az 150 dakika orta düzeyde aerobik aktivite veya 75 dakika yüksek düzeyde aerobik aktivite yapılmalıdır.
Bazı doğal bitkilerin tüketilmesi
Bazı doğal bitkiler, kabızlığa iyi gelebilir. Bu bitkiler arasında şunlar bulunur:
- Rezene: Rezene çayı, kabızlığı gidermeye yardımcı olabilir.
- Keten tohumu: Keten tohumu, lif bakımından zengindir ve kabızlığı önlemeye yardımcı olabilir.
- Zeytinyağı: Zeytinyağı, bağırsak hareketlerini uyarmaya yardımcı olabilir.
- Aloe vera: Aloe vera, bağırsaklardaki iltihabı azaltmaya yardımcı olabilir.
Kabızlık için bazı ipuçları
Kabızlığı önlemek ve tedavi etmek için şunlara dikkat edilebilir:
- Yeterince lif ve su tüketin.
- Düzenli egzersiz yapın.
- Günde birkaç kez tuvalete gitmeye çalışın.
- Tuvalete gitmek için kendinizi zorlamayın.
- Kabızlığı tetikleyen faktörlerden kaçının. Örneğin, kafein ve alkol, kabızlığı kötüleştirebilir.
Kabızlık için doktora ne zaman gidilmelidir?
Kabızlık, aşağıdaki durumlarda doktora gidilmelidir:
- Kabızlık, iki haftadan uzun sürer.
- Kabızlık ile birlikte kanlı dışkılama, kilo kaybı veya karın ağrısı gibi belirtiler görülür.
- Kabızlık, hamilelik, emzirme veya menopoz gibi hormonal değişikliklerin neden olduğu