Kısa Süreli Çözüm Odaklı Terapi Vaka Örneği
Vaka Bilgileri
- Müşteri Adı: Ayşe
- Cinsiyet: Kadın
- Yaş: 28
- Meslek: Öğretmen
- Evlilik Durumu: Bekar
- Sorun: Sosyal fobi
Vaka Giriş
Ayşe, 28 yaşında bekar bir öğretmendir. Terapiye başvurduğunda, sosyal fobi nedeniyle yaşadığı sıkıntılardan bahsetmiştir. Ayşe, kalabalık ortamlarda bulunmaktan, başkalarının önünde konuşmaktan ve yeni insanlarla tanışmaktan korkmaktadır. Bu korkuları nedeniyle sosyal ortamlardan kaçınmakta ve günlük yaşamını olumsuz etkilemektedir.
Vakanın Gelişimi
Terapinin ilk oturumunda, Ayşe ile birlikte sorunun tanımı ve hedefleri belirlenmiştir. Ayşe’nin temel hedefi, sosyal ortamlarda daha rahat hissedebilmek ve sosyal ilişkilerini geliştirebilmektir.
Terapinin sonraki oturumlarında, Ayşe’nin sosyal fobisini tetikleyen durumlar ve bu durumlarla başa çıkmak için kullandığı başa çıkma mekanizmaları incelenmiştir. Ayşe’nin sosyal fobisini tetikleyen durumların başında, başkalarının dikkatini çekmek ve yargılanma korkusu gelmektedir. Bu korkuları nedeniyle, Ayşe sosyal ortamlarda kendini kapatmakta ve geri çekilmektedir.
Terapide, Ayşe’nin bu korkularını azaltmasına yardımcı olmak için çeşitli teknikler kullanılmıştır. Bunlardan biri, “mucize soru” tekniğidir. Bu teknikte, Ayşe’ye, “Bir mucize olsaydı ve sosyal fobiniz ortadan kalksaydı, hayatınızda neler değişirdi?” sorusu sorulmuştur. Ayşe bu soruya verdiği yanıtta, sosyal ortamlarda daha rahat hissedebileceğini, yeni insanlarla tanışabileceğini ve daha sosyal bir insan olabileceğini belirtmiştir.
Terapide kullanılan bir diğer teknik ise, “güçlü anlar” tekniğidir. Bu teknikte, Ayşe’ye, geçmişte sosyal ortamlarda başarılı olduğu anları hatırlaması istenmiştir. Ayşe bu anları hatırlarken, o anlarda ne hissettiğini ve ne yaptığını anlatmıştır. Bu anlar, Ayşe’nin sosyal fobisini yenebileceğine dair inancını güçlendirmiştir.
Vakanın Sonuçları
Terapinin 10 oturumunun sonunda, Ayşe’de önemli bir iyileşme görülmüştür. Ayşe, sosyal ortamlarda daha rahat hissedebilmekte ve sosyal ilişkilerini geliştirebilmektedir. Ayşe’nin sosyal fobisini tetikleyen korkuları azalmıştır ve bu korkularla başa çıkma mekanizmalarını geliştirmiştir.
Ayşe, terapi sonunda şunları söylemiştir:
- “Terapiye başlamadan önce, sosyal ortamlardan çok korkuyordum. Bu korkularım nedeniyle sosyal yaşamımı çok kısıtlıyordum. Terapi sayesinde, bu korkularımı yenebileceğimi öğrendim. Artık sosyal ortamlarda daha rahat hissedebiliyorum ve sosyal ilişkilerimi geliştirebiliyorum.”
Vakanın Değerlendirilmesi
Bu vaka, kısa süreli çözüm odaklı terapinin sosyal fobi gibi sorunların tedavisinde etkili olabileceğini göstermektedir. Terapide, Ayşe’nin sorununun tanımı ve hedefleri belirlendikten sonra, sosyal fobisini tetikleyen durumlar ve bu durumlarla başa çıkmak için kullandığı başa çıkma mekanizmaları incelenmiştir. Ayşe’nin bu korkularını azaltmasına yardımcı olmak için çeşitli teknikler kullanılmıştır. Bu tekniklerin sonucunda, Ayşe’de önemli bir iyileşme görülmüştür.
Kısa süreli çözüm odaklı terapi, genellikle 10-12 oturumdan oluşan bir süreçtir. Bu terapide, danışanın sorunun tanımı ve hedefleri belirlendikten sonra, sorunu çözmek için danışanın güçlü yönleri ve kaynakları kullanılır. Terapide kullanılan bazı teknikler şunlardır:
- Mucize soru: Danışana, “Bir mucize olsaydı ve sorunun ortadan kalksaydı, hayatınızda neler değişirdi?” sorusu sorulur. Bu soru, danışanın sorunu çözmek için ne istediğini ortaya çıkarmasına yardımcı olur.
- Güçlü anlar: Danışana, geçmişte sorunuyla başarılı olduğu anları hatırlaması istenir. Bu anlar, danışanın sorunu çözebileceğine dair inancını güçlendirir.
- Farkındalık: Danışana, sorunun tetikleyicilerini ve kendi tepkilerini fark etmesi öğretilir. Bu farkındalık, danışanın sorunuyla daha etkili bir şekilde başa çıkmasına yardımcı olur.
- Çözüm odaklı sorular: Danışana, sorunu çözmek için kullanabileceği sorular sorulur. Bu sorular, danışanın çözümler üretmesine yardımcı olur.
Kısa süreli çözüm odaklı terapi, çeşitli psikolojik sorunlar için etkili bir terapi yöntemidir.