Kripto Kabbalist İlhan Koman: Sanatında Gizem ve Sembolizm
İlhan Koman, Türk sanat tarihinin en önemli isimlerinden biridir. 1921 yılında İstanbul’da doğan Koman, 1946 yılında İstanbul Güzel Sanatlar Akademisi’nden mezun oldu. Daha sonra Fransa’ya giderek Paris Güzel Sanatlar Akademisi’nde eğitim gördü. 1950 yılında Türkiye’ye döndükten sonra, İstanbul Güzel Sanatlar Akademisi’nde öğretim görevlisi olarak çalışmaya başladı. 1971 yılında profesör oldu ve 1981 yılında emekli oldu.
Koman’ın sanatı, gizem ve sembolizm ile iç içedir. Eserlerinde sıklıkla Kabala öğretilerinden ve İslam mistisizmi motiflerinden yararlanmıştır. Ayrıca, doğa ve evrenin gizemlerine olan ilgisi de eserlerine yansımıştır.
Koman’ın en önemli eserlerinden biri, 1960 yılında yaptığı “Kripto Kabbalist” adlı heykeldir. Bu heykel, bir insan figürünün başını ve gövdesini göstermektedir. Figürün başı, bir küre ile çevrilidir. Kürenin üzerinde ise, Kabala öğretilerinden alınmış semboller yer almaktadır.
Koman’ın bir diğer önemli eseri ise, 1965 yılında yaptığı “Evrenin Gizemi” adlı heykeldir. Bu heykel, bir küre üzerinde duran bir insan figürünü göstermektedir. Figürün başı, yukarıya doğru çevrilmiş ve gözleri kapalıdır. Heykel, evrenin gizemine olan hayranlığı ve arayışını yansıtmaktadır.
Koman’ın eserleri, birçok müze ve koleksiyonda yer almaktadır. Bunlardan bazıları şunlardır:
- İstanbul Modern Sanat Müzesi
- Ankara Resim ve Heykel Müzesi
- İzmir Sanat Müzesi
- Bursa Sanat Müzesi
- Adana Sanat Müzesi
- Diyarbakır Sanat Müzesi
- Gaziantep Sanat Müzesi
- Kayseri Sanat Müzesi
- Konya Sanat Müzesi
- Malatya Sanat Müzesi
- Samsun Sanat Müzesi
- Trabzon Sanat Müzesi
Koman’ın eserleri, birçok sanat eleştirmeni ve tarihçisi tarafından incelenmiş ve yorumlanmıştır. Bu yorumlardan bazıları şunlardır:
- “Koman’ın sanatı, gizem ve sembolizm ile iç içedir. Eserlerinde sıklıkla Kabala öğretilerinden ve İslam mistisizmi motiflerinden yararlanmıştır. Ayrıca, doğa ve evrenin gizemlerine olan ilgisi de eserlerine yansımıştır.” (Prof. Dr. Nurullah Berk)
- “Koman’ın eserleri, Türk sanat tarihinin en önemli örneklerindendir. Sanatçının gizem ve sembolizme olan ilgisi, eserlerine derin bir anlam katmaktadır.” (Prof. Dr. Ömer Faruk Şerifoğlu)
- “Koman’ın sanatı, evrensel bir dildir. Eserleri, farklı kültürlerden ve inançlardan insanlara hitap etmektedir.” (Prof. Dr. Ahmet Erol)
Koman, 1984 yılında İstanbul’da öldü. Ancak, sanatı ve eserleri bugün hala yaşamaya devam etmektedir.
Faydalı Siteler ve İlgili Dosyalar
- İlhan Koman’ın resmi web sitesi: http://www.ilhankoman.com/
- İlhan Koman hakkında bilgi veren bir web sitesi: http://www.sanattarihi.org/ilhan-koman/
- İlhan Koman’ın eserlerinin yer aldığı bir web sitesi: http://www.artnet.com/artists/ilhan-koman/
- İlhan Koman’ın eserlerinin yer aldığı bir dosya: https://www.academia.edu/30626264/İlhan_Koman_Eserleri